поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
Adiplar.narod.ru онлайн энциклопедиясе

Adiplar.narod.ru онлайн энциклопедиясе

Әхмәт Дусайлы туплаган онлайн-энциклопедиядә әдипләр генә түгел, журналистлар, галимнәр, җәмәгать эшлеклеләре турында файдалы мәгълүмат, матбугатта чыккан язмалар урын алган.

КАСЫЙМОВ ЭДУАРД

(1930-1986)

Эдуард Салихҗан улы Касыймов 1930 елның 9 ноябрендә Киров өлкәсенең Слободский районы Нократ авылында хезмәткәр гаиләсендә туган. Ишле гаиләдә үсеп, җиде яшеннән әтисез кала. 1943 елда Нократ мәктәбендә бишенче классны тәмамлауга, аның әнисе, балаларын ияртеп, үзенең туган каласы Малмыжга кайта. Эдуард шунда әүвәл җидееллык татар мәктәбендә укый, аннан эшче яшьләрнең кичке мәктәбендә сигезне тәмамлап, тугызынчы-унынчы класс белемен шәһәрдәге рус урта мәктәбендә ала.

1948—1953 елларда Э. Касыймов — В. И. Ульянов-Ленин исемендәге Казан дәүләт университеты студенты. Университетта уку елларында көндәлек матбугатта аның беренче әдәби иҗат тәҗрибәләре — зарисовкалары, кыска-кыска очерклары һәм хикәяләре күренә башлый.

1953 елда университетның татар теле һәм әдәбияты бүлеген тәмамлагач, Э. Касыймов 1957 елның җәенә кадәр башта Азнакай эшчеләр поселогындагы татар урта мәктәбендә рус теле һәм әдәбияты, аннары Киров өлкәсенең Вятские Поляны районына кергән Түбән Шөн авылы урта мәктәбендә тарих укыта, соңыннан шул ук мәктәпнең уку-укыту бүлеге мөдире булып эшли.

1957 елда Э. Касыймов, яңадан Казанга килеп, СССР Фәннәр академиясенең Казан филиалы Тел, әдәбият һәм та{шх институтына аспирантурага керә, өч елдан соң шул ук институтның татар фольклоры секторында кече гыйльми хезмәткәр булып эшли башлый. Фән эшчесе буларак, фольклорның төр һәм жанрларын җентекләп өйрәнә, диссертация яза. Әдәби иҗат эшен дә онытмый: 1959 елда яшь авторның беренче мөстәкыйль китабы — балалар тормышына багышланган «Кызыл маяклар» исемле хикәяләр җыентыгы: ә 1962 елда «Совет әдәбияты» (хәзерге «Казан утлары») журналында, «Кояш көн дә чыга» исемле повесте басыла. Сәнгать кешеләре, галимнәр тормышыннан алып язылган һәм драматик вакыйгаларга шактый бай әлеге повестьны укучылар яратып каршы алалар. Тагын ике елдан соң (1964) әдипнең «Гомер ике килми» исемле романы дөнья күрә. Автобиографик планда язылган N һәм гыйбрәтле язмышларны, тормышның катлаулы, четерекле якларын психологизм алымнары белән сурәтләгән бу әсәр дә әдәби җәмәгатьчелектә уңай фикер уята.

1965—1967 елларда Э. Касыймов Алабуга педагогия институтында татар фольклоры һәм татар әдәбияты курсын укыта. 1966 елда ул «Татар халык әкиятләрендә сатира һәм юмор» дигән темага диссертация яклый һәм филология фәннәре кандидаты дигән гыйльми дәрәҗә ала.

Алабугада яшәгән чорда (1962—1972) Э. Касыймовның күләмле әсәрләре — Кама буендагы Бондюг (хәзерге Менделеевск) химия заводы тарихына, эшчеләр сыйныфының үткәндәге героик көрәшенә һәм производстводагы хезмәтенә багышланган «Томан аша» романы, тормышның төрле катлауларын кузгаткан «Бир кулыңны, дустым!», «Көмеш язулы кылыч», «Сорбонна профессоры һәм без» повестьлары басылып чыга. 1971 елда әдип «Томан аша» әсәренең дәвамы булган «һаваларда тургай» романын тәмамлый. Бу ике роман — дилогия, русчага тәрҗемә ителеп, «Чулман — река внуков» исеме белән 1976 елда Мәскәүнең «Современник» нәшриятында басыла һәм озакламый, 1978 елда, эшчеләр темасына язылган проза әсәрләренә оештырылган Бөтенсоюз конкурсында ВСЦПС һәм СССР Язучылар союзының кызыксындыру премиясенә лаек була. 1972 елда әдип Алабугадан Чаллыга күчә һәм Кама буйларына автогигант корылышы алып килгән зур үзгәрешләр, яңарышлар турында байтак кына очерклар, кыска хикәяләр һәм мәкаләләр язып бастыра. 1979 елда аның Мәскәүдәге «Советская Россия» нәшриятында «Язучы һәм заман» дигән сериядә Кама буе нефтьчеләренә багышланган очерклар китабы («На Каме-реке») дөнья күрә.

Э. Касыймов күп еллар буена шеф-консультант сыйфатында автомобиль үзәгендәге «Ләйсән» әдәби берләшмәсенә җитәкчелек итте. Ә 1980 елда РСФСР Язучылар союзы идарәсенең махсус карары белән Чаллы язучылар оешмасы ачылгач, ул 1981 елның язына кадәр аның җаваплы секретаре булып эшләде. Әдәбият өлкәсендәге хезмәтләре өчен һәм илле яше тулу уңае белән, Э. Касыймов 1980 елда «Почет Билгесе» ордены белән бүләкләнде.

Э. Касыймов—1957 елдан КПСС члены, 1964 елдан СССР Язучылар союзы члены иде.

БИБЛИОГРАФИЯ


Кызыл маяклар: Хикәяләр.—Казан: Таткитнәшр., 1959.—92 б. 8000.
Татар халык иҗатында атеистик мотивлар.—Казан, 1961.—23 б. 750.— (Политик һәм фәнни белемнәр тарату буенча РСФСР җәмгыятенең Татарстан бүлеге).
Кояш көн дә чыга: Повесть.—Казан: Таткитнәшр., 1963.—199 б. 12000. Рец.: Әхмәдуллин А. Эзләнүләр аша.— Татарстан яшьләре, 1963, 10 янв.
Гомер ике килми: Роман.—Казан: Таткитнәшр., 1964.—303 б. 15000. Рец.: Миңнуллин Ф. Дөреслек җирдә ятмый.—Соц. Татарстан, 1964, 1 ноябрь.
Күл малае: Хикәяләр.—Казан: Таткитнәшр., 1966.—107 б., ил. 15000. Рец.: Зәбиров Ш. Коммунарлар токымы.— Соц. Татарстан, 1967, 28 июнь.
Томан аша: Роман.—Казан: Таткитнәшр., 1968.—251 б. 15000. Рец.: Галиуллин Т. Тормыш чынлыгы хакына.—Соц. Татарстан 1969, 9 февр.
Бир кулыңны, дустым: Повесть һәм хикәяләр.—Казан: Таткитнәшр., 1969.—219 б., портр. 13500. Рец.: Гыйльметдинов Ф. Әсәрдә һава да булсын.—Казан утлары, 1968, № 9, 115 б.; Шаяхметов Ш. Әлбинә кулын бирерме?—Казан утлары, 1968, №7, 152—153 б.; Бәләкәй рецензияләр.— Казан утлары, 1970, № 2, 179—180 б.
Сорбонна профессоры һәм без: Повесть.—Казан: Таткитнәшр 1971 — 112 б., ил. 14000.
Һаваларда тургай: Роман.—Казан: Таткитнәшр., 1973.—327 б. 15000. Рец.: Ганиева Ф. Заман темасын заманча чишик.— Казан утлары 1975, № 12, 158—163 б.
Повестьлар. [Р. Мостафинның «Яшь укучыга хат» исемле мәкаләсе белән].—Казан: Таткитнәшр., 1980.—368 б., портр. 15000. Рец.: Зөлкарнәев Ф. Соклану сәләте.—Казан утлары, 1982, №6, 176—178 б.
Чулман — оныклар дәрьясы: Роман-дилогия.—Казан: Таткитнәшр., 1984.— 496 б. 15000.
На Каме-реке: Очерки о нефтяниках.— М: Сов. Россия, 1979 — 77 с, 30 000. Рец.: Казанцев А. В гуще жизни.—Сов. Татария, 1979, 11 ноября
Чулман — река внуков: Роман в 2-х кн./Пер. О. Саракташ, Г. Свиридо-ва.—М.: Современник, 1976.—396 с. 100000.
То же. [Предисл. В. Попова].— М.: Современник, 1980 — 400 с. 50000 — (Б-ка российск. романа). Рец.: Шагалов А. Вглядываясь в современность: Нравственный поиск современной прозы о рабочем классе.—М.: Современник, 1979 — 431 с. О кн. «Чулман —река внуков» с. 289—292; Юдкевич Л — Сов. Татария, 1977, 20 февр.; Андреева Н. Тугой узел.—Сов Татария, 1978, 16 апр.

Аның турында


Юзиев Н. Чулман буенда завод бар.—Соц. Татарстан, 1978, 20 апр. Язучыны Г. Тукай исем. премиягә тәкъдим итү уңае белән. 3 а р и п o в X. Бабайлар, әтиләр, малайлар: Э. Касыймовка 50 яшь.— Татарстан яшьләре, 1980, 20 ноября. Сафин Ф. Еллар яктысы.—Казан утлары, 1980, № 11, 161—162 б. Mостафин Р. Каләмен нурга манып.— Ялкын, 1980, № 11, 24—25 б. MустафинР. «Волшебный сундук» писателя; К 50 летию Э. Касыва — Сов. Татария, 1980, 16 ноября.

©"Совет Татарстаны язучылары" китабыннан файдаланылды (Даутов Р.Н., Нуруллина Н.Б. Совет Татарстаны язучылары. – Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1986) 

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»