Ураза кайчан башлана? Нәрсәне истә тотарга кирәк?

8 апрельда соңгы тәравих укыла.

 

9 апрельда соңгы көн ураза тотыла.

 

11 апрель – ураза Гаете көне.

 

ФАРЫЗ, СӨННӘТ ҺӘМ МӨСТӘХӘБ

 

Ураза гыйбадәтенең өч фарызы – һичшиксез үтәлергә тиешле шарты бар.

 

Ният кылу.

Ашау-эчүдән тыелу.

Якынлык кылудан тыелу.

Таң атканчы сәхәр ашап ният кылу – мөстәхәб, ягъни саваплы гамәл. Әмма өйләгә чаклы бер сәгать чамасы калганга кадәр кылынса да ярый. Ниятне күңел белән кылу да җитә, ягъни мин иртәгә ураза тотачакмын дигән уйны беркетеп кую. Тел белән әйтү исә аны дога белән ныгыту була.

 

Кояш баегач хөрмә җимеше һәм су белән ифтар кылына – авыз ачыла. Бу да мөстәхәб гамәл.

 

Ураза вакытындагы сөннәт гамәлләр түбәндәгечә.

 

Төнлә торып, таң атканчы сәхәр ашау.

Нәфесне гөнаһлы эшләрдән тыю өчен ният кылу.

Мөмкин кадәр күбрәк Коръән уку, зикер-тәсбихлар, салаватлар әйтү, гыйлем алу...

Кояш баегач, ахшам намазына керешкәнче авыз ачу.

Мәкруһ, ягъни гөнаһлы итүче гамәлләр түбәндәгечә.

 

Файдасыз сүзләр сөйләү.

Әдәпсез сүзләр сөйләү.

Мунчага кереп озак утыру. Аягүрә басып тирләп чыгарга мөмкин.

Суга чумып коену.

Берәр азыкны татып карау.

Авыздан үбү.

Ифтар кылмыйча ике көн ураза тоту.

Нинди дә булса гөнаһлы эш эшләү.

Авыруыңның көчәячәген белеп ураза тоту.

Уразаны өч төрле эш боза

 

Борчак чаклы гына булса да азык яисә дару йоту.

Бер тамчы булса да су йоту.

Якынлык кылу.

Нәрсә ул кәффәрат?

 

Ислам динендә кәффәрат дигән төшенчә бар. Ягъни, әгәр мөселман бу гөнаһлы эшкә ахирәттә җәзага тарымас өчен бу дөньяда аны башкарып җәзадан котыла. Икенче төрле әйткәндә, бу гөнаһ өчен түләү була.

 

Рамазан аенда бер мөселман исән-сау була торып, бер көнгә фарыз уразасын калдырса, яисә ниятләгәннән соң аны бозса, шул көн өчен башка вакытта туктаусыз 60 көн ураза тотып түли.

 

Ният ничек кылына?

 

Сөекле Пәйгамбәребез Мүхәммәд салләллааһу гәләйһи үә сәллләм әйтеп калдырган хәдисләрнең аеруча әһәмияткә ия булганы: “Хакыйкатьтә, гамәлләр нияткә карата исәпләнә.  Мөэмин кешенең нияте кылган гамәленнән дә хәерлерәк икәнен аңлаткан Аллаһ Илчесе (с.г.с.) нинди дә булса эшне эшләргә чын күңелдән теләп аны йөрәккә урнаштыру ният дип атала.

 

Шул ниятне тел белән әйтү исә, бу гамәлне дога белән ныгыту элек-электән киң таралган. Шунлыктан, мәсәлән, берәр кеше иртә белән сәхәр ашаганнан соң догасын кылырга онытса, “Мин ният кылмадым бит, оныттым”, - дип борчыла башлый. Әмма, чынлыкта исә күңелдән кылынганы җитә. Әгәр инде дога укылса, бу мөстәхәб гамәл була, моның өчен дә саваплар языла. Бу бөтен гыйбадәтләргә дә кагыла.

 

Рамазан аенда бер ай буена ураза тотарга чын күңелебездән ниятләп куябыз. Шул ук вакытта кичен  авыз ачканда иртәгәсе көнгә торып сәхәр ашау һәм ураза тоту ниятен күңелебездән яңартып куябыз.

 

Мөселман кешенең намаз, зәкят, ураза һәм кече хаҗ кебек фарыз гамәлләре генә түгел, дөнья эшләре дә, Аллаһу Тәгалә ризалыгы өчен дигән ният белән кылынса, саваптан китә. Мәсәлән, укытучы балаларга дәрес бирә, табиб авыруларны дәвалый, сатучы әйбер сата, эшче заводка бара... Иман әһеленең һәр эше, һәр хәрәкәте гамәл дәфтәренә изгелек булып өстәлә. Хәтта ризык ашавы да, төнлә белән йоклавы да. Әмма моның өчен ул эшләрнең һәммәсенә йөрәккә Раббыбызның ризалыгы өчен дигән ниятне беркетеп, ахирәттә савапларга ирешүне теләргә кирәк.

 

Нәрсә дә булса эшләргә ният кылгач, шундый доганы кылып куярга мөмкин.

 

БисмилләәһирРахмәәнир-Рахиим.

 

ӘлхәмдүЛилләәһи Раббиль-гәәләмиин. Әшһәдү ән ләәәә иләәһә илләллааһу үә әшһәдү әннә Мүхәммәдән гәбдүһү үә расүүлүһ. Салләллааһу гәләйһи үә сәлләм.

 

Йәә Рабби! Синең ризалыгың өчен эшкә барам, ризык әзерлим, Коръән укыйм. Миңа бу эшне җиңеләйт, ахирәттә әҗер-савапларын насыйп әйлә. Әәмиин. ӘлхәмдүЛилләәһи Раббиль-гәәләмиин. Әллааһүммә салли үә сәллим гәләә сәййидинәә Мүхәммәдән үә гәләә әәлиһии үә сахбиһи әҗмәгыйн.

 

Без бу дога белән Аллаһу Тәгаләгә мактау-шөкер кылабыз, иманыбызны яңартабыз, сөекле Пәйгамбәребезгә салават әйтәбез. Һәммәсе савапка языла, кылган догабыз исә Аллаһу Тәгаләнең ярдәменә ишекләр ачуга сәбәп була. Һәр гамәлебезгә дөрес ният куеп, олы савапларга ирешергә насыйп булсын!

 

 Уфа шәһәренең “Ихлас” мәчете каршындагы Вил Казыйханов исемендәге Бөтенрусия әхлак мәктәбе җитәкчесе Фатыйма ФАТКУЛЛИНА әзерләде.

Фото: архив