08.07.2021 Җәмгыять

"Аерылуы да кыен, болай яшәп тә булмый... Түзәр хәлем калмады"

8 июльдә «Гаилә, мәхәббәт һәм тугрылык көне»н билгеләп үттек. Бу көнне Россиядә «Аерылышусыз көн» акциясе узды һәм Самара өлкәсе ЗАГС идарәсе бу көнне аерылышу белән бәйле мәсьәләләрне хәл итүне кичектереп торды. Ләкин бу гына проблеманы хәл итә алмый, әлбәттә. Аерылабыз, дигән кешеләр бу көнне булмаса, башка көнне килеп аерылышып китә алалар.

Яхшы хәбәр дә бар. Бүгенге көндә Россиядә аерылышучылар саны кимү күзәтелә. Дәүләт статистикасы федераль хезмәте мәгълүматларына караганда, 2019 елда - 620730, 2020 елда 564033 пар аерылышкан. Ләкин экспертлар оптимистик хыялларга бирел-миләр, аерылышучылар саны кимү, иң беренче чиратта, рәсми рәвештә теркәлгән никахларның гомум саны кимүгә дә бәйле. Ләкин тенденция куркыныч: җитмеш ел элек парларның - 4, 30 ел элек - 42, 2019 елда - 65, 2020 елда - 73 проценты аерылышкан. Самара өлкәсе өчен дә аерылышулар проблемасы көн үзәгендә тора. Рәсми документларга караганда, өлкәдә язылышкан парлар саны 30 мең булса, аерылучылар саны 20 меңгә җитә.

Аналитиклар аңлатуынча, гаилә коруга коронавирус пандемиясе дә йогынты ясый, күбесе мөнәсәбәтләрен законлаштыруны яхшырак заманнарга калдыралар.

63 яшьлек гаилә башлыгы, ике бала атасы һәм дүрт онык бабасы Шамил Галимов сүзләренә караганда, гаилә җәмгыять нигезе ролен үтәү буенча әһәмиятен югалта башлаган инде. “Яшьләрнең бер өлеше гаилә тормышы өчен җавап бирерлек дәрәҗәдә булып җитлекми. Еш кына алар капма-каршы җенес ияләреннән ләззәт кенә көтәләр. Ә гаилә тормышында булган кыенлыкларны җиңәргә әзер түгелләр. Шулай ук көнбатыш илләре идеологиясе йогынтысы да сизелә - шәхес иреген азгынлык белән бутыйлар, үзләре генә аерым фатирда яшәүне кулай күрәләр, ата-ана сүзен санга сукмыйлар, бала табарга ашыкмыйлар...

Кызганычка, күпчелек балалар атасыз яисә анасыз гаиләдә үсәләр, тулы гаиләдә булырга тиешле мөнәсәбәтләр тәртибен белми калалар. Димәк, аларның балалары да шундый булып үсәчәк. Изге гаилә институтларын тормышка кайтара башларга, бәхетне бәй-сезлектән түгел, ә гаилә бердәмлегеннән, ярдәмләшеп, мөселман гаиләсе өлгесе буенча яшәүдән табарга кирәк”, - дип ассызыклый Шамил Хәйдәр улы.

Экспертлар фикеренчә, финанс проблемалар, социаль тотрыксызлык, эшсезлек, эчүчелек, тәрбиясезлек һәм читкә йөрү кебек факторлар да зур роль уйный.

66 яшьлек Асия Миргарифан кызы ире белән кырык елдан артык яши.

- Әсхәт миннән алты яшькә олырак. Яшьрәк чагыбызда бар да яхшы иде. Картая башлагач чирләр баса, кәеф китә икән. Ирем еш кына холыксызлана, начар сүзләр әйтеп ачулана башлады. Әлбәттә, оршышабыз. Шуның өченме без гомер буе эшләдек, бер-беребезгә тугры булып, ике кызыбызны, оныкларыбызны тәрбияләп үстердек? Олыгайган көнеңдә гөрләшеп яшисе килә, ә ул... Аерылуы да кыен, болай яшәп тә булмый... Түзәр хәлем калмады, - ди хатын.

Тәскирә исемле икенче бер танышым гаилә ныклыгы балалар санына бәйле, дип исәпли. Балалар, оныклар саны гаиләне ныгытучы факторлар, ди ул.

Галимнәр, җәмәгать эшлеклеләре нык гаилә фундаментын бала күңеленә сабый чагыннан ук сала башларга кирәк, диләр. Хәтта мәктәпләрдә “Гаилә әдәбе нигезләре”, “Гаилә этикасы һәм психологиясе” дип аталган предметлар кертергә тәкъдим итәләр. “Гаилә әдәбе нигезләре” дәреслеге авторлары фикеренчә, анда язылган мораль принципларга таянып ныклы гаилә корып булачак.

Тилав РАСУЛ-ЗАДЕ әзерләде

---
Бердәмлек
№ --- | 08.07.2021