02.06.2013 Милләт

Фин кардәшләребез бездә кунакта

Финляндиядә яшәүче ерактагы якын кардәшләребез ата-бабаларының туган якларына Түбән Новогород өлкәсенә сәфәрләрен Пашат авылыннан башладылар.

Аларны К.Октябрь районы хакимияте вәкилләре, Нижгар татарлары конгрессы рәисе Гаяр Абдрахман улы Хәсәнов, Нижгар татарларының региональ милли-мәдәни автономиясе рәисе урынбасары Надир Мансур улы Хафизов, Спас районы татар җәмәгатьчелеге вәкиле Рамил Әхмәт улы Салихҗанов, Пашат администрациясе башлыгы Наил Сәмиулла улы Атауллин, Мәскәүдә яшәп, туган авылында мәдәни-иҗтимагый тормышны җанландырып торган, әйдәп барган Фәрит Батырша улы Ислямов һәм җирле пресса журналистлары, шул исәптә “Туган як” та каршы алды.

Пашат имамы Марат хәзрәт Салахетдинов иң баштан кунакларны мәчет белән таныштырды, авылның үткән һәм бүгенге рухи тормышына тукталып үтте, безнең якларга экскурсияләрен Пашаттан башлаганнары өчен аларга олы рәхмәтләрен белдерде һәм: “Ел саен килеп олы кунак булсагыз да, без бик шат булыр идек”, - диде. Кунакларга кайнар сәламнәрен Фәрит Батырша улы да җиткерде. Ә Хельсинки мәхәлләсе рәисе Атик Али, ислам кануннарын истә тотып, фин мөселманнары исеменнән мәчеткә хәер-садакасын тапшырды, җылы каршы алганнары өчен рәхмәтен әйтте.

Шуннан соң кунаклар Рәшит Абдулваһап улы Арифуллин тарафыннан бугазланган нәзер сыер корбаны мәҗлесенә чакырылды. Хәләл ризыклы табын артында Марат хәзрәт үз вазифасын башкарганнан соң, сүзне Нижгар татарлары конгрессы рәисенә бирде. Ул кунакларны милли район җитәкчеләре исеменнән сәламләде, кыскача гына авылларыбыз белән таныштырып чыкты, казанышларыбызны әйтеп үтте, тарихи вакыйгаларга кагылды һәм ерак юлны якын итеп килгән фин кардәшләребезне шулай зурлап каршы алганнары өчен пашатлыларга олы рәхмәтләрен белдерде, бүгеннән үзара җылы мөнәсәбәтләрне урнаштыра башларга кирәген ассызыклады.

Надир Мансур улы әйтүенчә, ул чит илләрдә яшәүче күп татарларны күргән, әмма иң саф татарлар, аның фикеренчә, Финляндиядә икән. Рамил Әхмәт улы, үз чиратында, Спас районында урнашкан татар авыллары белән дә танышырга чакырды кунакларны.

Җавап сүз белән 32 кешедән торган фин делегациясе исеменнән Атик Абдулла улы Али чыгыш ясады. Ул Нижгар татарларын үзләренә кунакка чакырды.“Безгә килегез, безнең тормыш белән танышырсыз, безнең проблемаларны күреп китәрсез”, - диде һәм туган җирләрендә татар телен, гореф-гадәтләрен сакларга зур өлеш керткәннәре өчен Хельсинки мөселманнары мәхәлләсе исеменнән Марат хәзрәтне, Сәрия ханым Аймалетдинованы, Мөхтәр Арифуллинны Рәхмәт хатлары белән бүләкләде, әби-бабаларының туган нигезләрендә татар мохитын саклап килгәннәре өчен нижгарлыларга, аеруча пашатлыларга чиксез рәхмәтләрен җиткерде.

Шуннан соң кунаклар тәкбир әйтеп 1919 елда Семочки белән Пашат арасында бер гаепсезгә атып үтерелгән шәһитләр каберлегенә юл алдылар. Бу матәм чарасын Казандагы Нижгар якташлыгы рәисе Рифат Әхмәт улы Фаттахов алып барды. Семочки имамы Мигъдәт хәзрәт Гамитов әлеге күмәк каберлектә яткан мәрхүмнәр рухына дога кылганнан соң, Энҗе апа шушы коточкыч вакыйгаларга тукталып үтте. Аңа 1919 елдагы аяныч хәлләр яхшы таныш булса кирәк, чөнки нәкъ шушы турыда аның гомерлек тормыш иптәше мәрхүм Мансур абый Хафизов документаль мәгълүматларга таянып рус һәм татар телләрендә китаплар бастырып чыгарган иде.

Әлеге сәфәрнең проектын төзүче һәм аны тормышка ашыручы Хельсинки мәхәлләсе имамы, безнең сафаҗайлы якташыбыз Рамил Фәрит улы Беляев та тирән эчтәлекле чыгыш ясады.

Әлбәттә, фин кунаклары сәфәренең бу әле башы гына. Киләсе саныбызда бу турыда тагын да язып чыгарбыз, Алла боерса.

Фин кунаклары Пашат мәчетендә;