поиск новостей
  • 18.05 "Болганчык еллар. Мөһаҗирләр" Камал театры (яңа бина), 17.00, 16+
  • 18.05 "Мәхәббәт бакчасы" Тинчурин театры, 17.00, 6+
  • 18.05 "Гөлчәчәк" Кариев театры, 20.00, 12+
  • 19.05 "Кияү урлау" Тинчурин театры, 18.30, 12+
  • 20.05 "Җанкисәккәем" Камал театры (яңа бина), 19.00, 16+
  • 20.05 "Стоп, кода! Туй була!" Тинчурин театры, 18.30, 12+
  • 20.05 "Куркак Батыр" Кариев театры, 18.30, 12+
  • 21.05 "Санаулы кичләр" Камал театры (яңа бина), 19.00, 16+
  • 21.05 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18.30, 12+
  • 22.05 "Әлфия Авзалова. Мәңгелек юл" Камал театры (яңа бина), 19.00, 12+
  • 22.05 "Бәхет хакы" Тинчурин театры, 18.30, 12+
  • 22.05 "Мәхәббәт күгәрченнәре" Кариев театры, 18.30, 16+
  • 23.05 "Әлфия Авзалова. Мәңгелек юл" Камал театры (яңа бина), 19.00, 12+
  • 23.05 "Бәхет хакы" Тинчурин театры, 18.30, 12+
  • 24.05 "Сагынырсызмы?" Камал театры (иске бина), 19.00, 16+
  • 25.05 "Тапшырылмаган хатлар" Камал театры (иске бина), 18.00, 12+
  • 26.05 "Ак тәүбә, кара тәүбә. Безнең көннәр" Тинчурин театры, 18.30, 12+
  • 27.05 "Сүнгән йолдызлар" Камал театры (яңа бина), 19.00, 12+
  • 27.05 "Хыялый" Тинчурин театры, 18.30, 12+
  • 28.05 "Тормышмы бу?" Камал театры (яңа бина), 19.00, 18+
Бүген кемнәр туган
  • 18 Май
  • Энҗе Мөэминова (1924–2009) - балалар язучысы
  • Фаил Шәфигуллин (1939-1982) - шагыйрь
  • Хәким Гыйләҗев - журналист
  • Алинә Заһитова - фигуралы шуучы
  • Артем Здунов - дәүләт эшлеклесе
  • Камилә Гафурҗанова - рапирачы
  • Ольга Павлова - дәүләт эшлеклесе
  • Динар Хөснетдинов - актер
  • Зилә Яз - журналист
  • Салават күпере торак комплексындагы яңа йортта (Илһам Шакиров, 22 адресы буенча) ике бүлмәле фатир сатыла. Бәясе - 7 миллион, 200 мең. Тел.89274349202
  • Массаж, хатын-кызларга. Общий массаж - 1,5 сәгать - 1500 сум. Әпсәләмов урамы, 29 йортта. Вт, чт, сб, вс. кичке якта. 8-9510-67-94-70
  • Ремонтирую стиральную и посудомоечную машину! Качественно и с гарантией! Частный мастер из Казани 89179273966
  • гАРАЖНАЯ РАСПРОДАЖА.Якынча 40-50 исемдә төрле елларда чыккан рус телендә басылган рус һәм чит ил әдәбиятын сатам.Җыенысын 499 сумга бирәм.89274897219 ( ватсап )
  • Казанның Белинский урамындагы йортта 12 кв.метрлы бүлмә (фатир статусында) сатыла. Тел:89178962605
  • Казан шәһәре Приволжский районында Проспект Победы 47 адресы буенча урнашкан общежитиеда 18 кв.метрлы булмэ барлык унайлыклар белэн озак вакытка арендага бирелэ.Телефон 89377739779
  • Пеленальный комод белән балалар кроваткасы сатыла. Яңа. Совет районы Җэүдәт Фәйзи урамында. 6500 сум. 89270314266
  • Казан шәһәре,Мәскәү районында кожаный диван сатыла. Телефон 89673645355
  • Сезнең автомобильгә ЕВА ковриклар, авточехоллар тегәбез. Бәяләр кыйммәт түгел. 8(965)5925680 Айрат
  • Гаражная распродажа!!! Татар филологиясе буенча (тел һәм әдәбият белеме, фольклор, тарихка кагылган эчтәлекле һәм сирәк очрый торган) татарча һәм русча бик яхшы хәлдәге китаплар, якынча 90-110 исемдә! Җыенысын символик 9️⃣9️⃣0️⃣ сумга бирәм. Шулай ук туксанынчы еллардан бирле тупланып килгән Татар календаре - 30лап данә - 590 сум. Телефон: 89872765659
Архив
 
11.02.2012 Киңәш-табыш

"Мине кайдан алдыгыз?"

Бала белән "бу хакта" ничек сөйләшергә? Хәзерге балалар мәктәп бетереп туа, диюләре хак икән. Телләре ачылып бетмәс борын әллә нинди сораулар бирә башлыйлар. "Мине кайдан алдыгыз?" – дигән сорауга элегрәк "кәбестә арасыннан" дип җавап бирсәләр, хәзер аларны алдап та булмый. Әнә күрше кызы Әдилә: "Минем бер дә кәбестә арасында аунап яткан бала күргәнем юк әле", – дип әти-әнисен сүзсез калдырган.

Бала җенси тәрбияне бары тик гаиләдә генә алырга тиеш. Нигәдер алар кечкенә вакытта, сорауларына да җавап бирми калабыз. Ләкин бала, үсә төшкәч, дөрес җенси тәрбия алмау сәбәпле, зур кыенлыклар алдында калырга мөмкин.

 

Һәр ата-ана да үз баласына җенси тәрбия турында сөйләргә вакыт тапмый шул. Әмма балалар кайвакыт алар сөйләгәнне көтеп тә тормый. Үзләре кайдандыр ишетеп кайта. Менә бу очракта әни кешегә нишләргә соң? Бала белән җенси темага әңгәмә корганда, түбәндәге кагыйдәләр­не онытмаска киңәш ителә.

 

Әлеге темага гади итеп сөйләшегез. Балагызның сорауларына төгәл җавап бирегез. Бу турыда күпме генә сөйләшсәгез дә, комачау итми, баланың хәтерендә барыбер аның аз өлеше генә калачак. Бала өлгереп җиткәнче үк, гәүдәдә булачак физик үзгәрешләрне алдан ук әйтеп куярга ярый. Мәсәлән, кызларның күкрәк үсү, күрем килү вакыты 10 яшькә җиткәнче үк тә булырга мөмкин. Фахишәлек һәм гомосексуальлек турында да алар телевизордан түгел, сездән ишетергә тиеш. Шулай ук җенси юл белән эләгә торган авырулар турында сөйләргә дә курыкмагыз. Балигълык яшенә житмәгән бала да СПИД кебек авыруның ни икәнен белергә тиеш.

 

Сорау биргән балага: "Син бәләкәй әле, күп белмә", – дип түгел, төгәл җавап бирегез. Ул сорауларга үзегез җавап бирә алмыйсыз икән, гаилә табибына, психологка мөрәҗәгать итегез. Барлык сорауларга да җавап биреп бетергәннән соң да: "Тагын сорауларың калмадымы?" – дип сорарга онытмагыз.

 

 Рамил хәзрәт Юнысов, Колшәриф мәчете имам-хатыйбы:

 

– Ике яшькә кадәр бала 80 процент тәрбияне ана сөтеннән ала. Калган 20 процент тәрбия балага уеннар һәм күнегүләрдән бирелә.

 

Гаиләдә кыз бала да, ир бала да бар икән, Пәйгамбәребез аларны җиде яшьтән соң бергә яткырмаска куша. Җиде яшьтән соң балалар әти-әнисе бүлмәсенә рөхсәт сорап керергә тиеш. Балага гигиена кагыйдәләрен өйрәтергә кирәк.

 

Резеда МӘРДАНОВА, психолог:

 

– 2-3 яшьтә бала үзенең кызмы, малаймы икәненә төшенә белергә тиеш. Әти-әниләр алар белән төрле юнәлештәге уеннар уйнарга тиеш. Шунда: "Улым, менә син нинди зур һәм көчле. Син бит – буласы ир-егет, менә син нинди яхшы эш эшләдең, кызларга уенчык жыярга булыштың. Хәзер өйдә тәртип урнаштырырга миңа булышасың, син – минем ярдәмчем, хәзер зур малай инде", – дип тә әйтсәгез, бу бала күңелендә үз-үзенә ышану хисен арттырасыз.

 

2-3 яшьтән кыз балаларга курчак белән уйнаганда, әйдә, кызым, курчакка матур күлмәкләр кидерик, битләрен юыйк, кызлар пөхтә, чиста, матур булырга тиеш, дигән сүзләрне күбрәк әйтергә кирәк. Ул "оят, ярамый" дигән төшенчәне үзләштерергә тиеш. Дини-әхлакый тәрбиягә аеруча зур игътибар итәргә кирәк. Һәр баланың үз караваты, гигиена әйберләре, киемнәре үз урыннарында торсын. Кыз белән малай үскән гаиләдә аларның эчке киемнәре аерым киштәләрдә булырга тиеш.

 

4 яшьтә балалар бик тиз отып алучан һәм кабатлаучан була. Шуна күрә дә ата-ана, ир белән хатынның мөнәсәбәтләре аның үз-үзен тотышында ачык күренәчәк. Биш яшьтән үзләренең женси органнарын тотып караган вакытта кулларына сугып "ярамый" дияргә киңәш итәләр. Кешенең һәр органы да бербөтен системаны тәшкил итә, моның өчен чисталыкка, юынып йөрергә өйрәтү, олы тәрәттән соң юынуны өйрәтергә кирәк. Физик чисталык, әхлакый чисталык кешене шәхес буларак формалаштыра.

 

Венера Шәвәлиева, балалар гинекологы:

 

– Табиб буларак, балалар бакчасына, мәктәпкә медицина тикшерүе үткәрергә йөрибез. Әмма ата-аналарның балаларга игътибар аз биргәне күренеп тора. Күпләре юынып йөрүне, эчке кием алыштыруны да белми. Җенси тормыш турында төп тәрбияне бары тик ата-ана бирергә тиеш. Моның өчен балаларга кеше арасында үз-үзләрен тотарга өйрәтү, малайларга кызларны хөрмәт итәргә кирәклеген аңлату җитә. Күптән түгел генә баласы белән әнисе килде. Балалар бакчасында ике яшьлек кызның җенес органын икенчесе тотып караган. Нәтиҗәдә тырналу барлыкка килгән. Менә мондый күренешләр булмасын өчен, әни кеше кызына кечкенә вакытта ук ул җирләренә беркем дә кагылмасын дип аңлатырга тиеш. Хәзерге заман балалары җенси яктан тиз өлгерә. Җенси тормышны иртә башлауның бер тискәре нәтиҗәсе шул: ул күп кенә авырулар китереп чыгарырга мөмкин.



Ватаным Татарстан
№ 24-25 | 10.02.2012
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Шаян
Татаркино
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
ТР Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгы