Финанс пирамидалары: вәгъдәләргә ышанырга ашыкмагыз!

Татарстанда финанс пирамидалары белән бәйле вәзгыять һаман да шактый катлаулы булып кала. Кагыйдә буларак, халык әлеге оешмаларга төрле реклама һәм игъланнар аша “килеп каба”. Мондый рекламалар белән Татарстанның Монополиягә каршы көрәш идарәсе шактый актив һәм уңышлы көрәшә.

Чыннан да, хәзерге вакытта халыкка чат саен “зур табыш китерәчәк” кулланучылар заемнары, автокредит һәм кертемнәр тәкъдим итәләр. Кызганыч, мондый мәгълүмат һәрвакытта да закон таләпләренә туры килми. Мәсәлән, агымдагы елда гына да республиканың Монополиягә каршы көрәш идарәсе Милли банк белән берлектә финанс хезмәте тармагында шактый гына закон бозу очракларын ачыклаган. Нәтиҗәдә, алар намуссыз компанияләргә карата 50дән артык эш ачкан. Штарфлар күләме 400 мең сумнан да артып киткән.

Экспертларның төп максаты – реклама базарындагы дөрес булмаган, намуссыз рекламаны юкка чыгару. Алданган халыкка алар берничек тә ярдәм итә алмый. Шуңа күрә Монополиягә каршы көрәш идарәсе вәкилләре татарстанлыларны сак һәм игътибарлы булырга чакыра.

- Кешеләр, беренче чиратта, процент ставкасына игътибар итсен иде. Хәзерге вакытта илдә кертемнәр буенча ставканың уртача күләме 12 процент тәшкил итә. Әгәр дә рекламада 20 процентлы яки аннан да зуррак тәкъдимнәргә тап буласыз икән, уйланыгыз. Кагыйдә буларак, хәзерге шартларда андый керем тәкъдим итү мөмкин түгел, - дип ассызыклый Татарстанның Монополиягә каршы көрәш идарәсе җитәкчесе урынбасары Игорь Павлов.

Игътибарлы булыгыз

Әлеге орган тарафыннан кузгатылган эшләргә килгәндә, аларның барысы да диярлек “Реклама турында”гы законның 1нче пункты 7нче маддәсен бозу белән бәйле. Канун буенча финанс базарының профессиональ катнашучылары рәтендә тормаган оешмалар (кредит, микрофинанс оешмалары, кредит-куллану кооперативлары) кешеләрдән акча җыю, аларга кредитлар бирү һәм заемнар тәкъдим итү белән шөгыльләнә алмый. Бу исә алар үз эшчәнлеген рекламаларга да тиеш түгел, дигән сүз.

Мисалларга килгәндә, күптән түгел Казан газеталарының берсендә махсус игълан басылып чыга. Биредә компания процентлар түләү хисабына кертемнәр кабул итү турында хәбәр бирә. Үзләрен исә “Опора кооперации” оешмасы әгъзалары дип таныштыралар. Кооперативка керү өчен 100 сум акча түләү таләп ителә икән, янәсе... Монополиягә каршы көрәш идарәсе вәкилләре әлеге фирманың узган елның декабреннән бирле дәүләт реестрына кертелгән бер генә кредит кооперативында да теркәлмәвен ачыклый.

- Тагын шунысы мөһим: финанс оешмаларының барысы да бертөрле хезмәтләр күрсәтергә тиеш дигән сүз юк. Мәсәлән, кредит кооперативы үзидарә оешмасы әгъзасы булып саналырга бурычлы. Шулай булмаса, алар халыктан акча җыя алмый, - ди җитәкче.

Монополиягә каршы көрәш идарәсе ярдәмгә килә

Рекламадагы тагын бер хокук бозу очрагы игъланда финанс оешмасы тарафыннан тәкъдим ителә торган хезмәтнең барча шартлары да күрсәтелмәү белән бәйле. Әлеге компанияләр халыкка кредитларның дөрес бәясен әйтми. Төрле комиссияләр нәтиҗәсендә аның чын бәясе бермә-бер артыграк булырга да мөмкин икән.

Зур банклар артына “яшеренгән” намуссыз кредит оешмалары да юк түгел. Әлеге компанияләр банкның товар билгесен куллана. Шул рәвешле, алар үз клиентларын алдый.

- Төрле килешүләргә кул куяр алдыннан әлеге документлар белән җентекләп танышырга кирәк. Карарлар һәрвакыт алдан мең кат уйлап һәм тикшереп кабул ителергә тиеш. Әгәр дә намуссыз рекламага тап булгансыз икән, безнең идарәгә мөрәҗәгать итегез. Моның өчен игъланның урнаштырылган урынын һәм белдерүнең эчтәлеген хәбәр итү сорала, - дип татарстанлыларга мөрәҗәгать итә Игорь Павлов.