ГЕОКЭШИНГ

Интернет һәм югары технологияләр яшьләр арасында яңа юнәлешләр, субкультуралар, уеннар тудыра. Флэшмоберлар, толкинистлар, башка шөгыль тарафдарлары үзләренә тиң кардәшләрне нәкъ менә интернет аша табалар. Россия интернетчылары арасында геокэшинг уены әле танылып кына килә. Әмма аның кызыклыгы һәм оригинальлеге күп яшьләрнең игътибарын җәлеп итте.

Хәзинә табу хыялы, мөгаен, һәр кеше күңелендә балачактан ук яшәп киләдер. Алтын һәм көмеш тулы сандыклар турында ничәмә-ничә китап язылды, фильм төшерелгән. Геокэшинг уенының асылы — хәзинә табу. Әлбәттә, сүз алтын-көмеш турында бармый. Геокэшинг тарафдарлары, тартма хәтле контейнерга төрле кирәк-яраклар тутырып, аны җиргә күмеп куялар. Хәзинә шул була инде. Күмелгән урынның координатлары интернет сайтта хәбәр ителә.

Хәзинәне табу өчен, спутник аша эшләүче GPS җиһазы кирәк. Бу нәрсә ярдәмендә Җир шарындагы теләсә нинди ноктаны бик тиз табарга була. Ялгышлык дәрәҗәсе берничә метр булырга мөмкин. Кайбер очракта төгәлрәк мәгълүмат булсын өчен, сайтта «зур имән астында», «елгадан ике метр» дип тә язып куялар. Хәзинә табасы килгән кешегә, GPS җиһазын кулга тотып, юлга чыгасы кала. Бу җиһазның иң арзан дигәне 4 мең сум тирәсе. Уенның шартлары буенча, хәзинәне тапкан кеше контейнерда тамгасын куярга һәм шундагы берәр әйберне үзенә алып, икенче әйберне калдырырга мөмкин.

Әлеге уен Америкадан килә. Башта GPS системасын бары тик хәрби максатларда кулланалар. Аннары, бу навигация коралы киң җәмәгатьчелеккә чыккач, бер американлы шушы уенны интернет кулланучыларга тәкъдим итә. Бүгенге көндә геокэшинг 177 дәүләттә бар. Җир шарында барлыгы ун меңнән артык хәзинә яшерелгән дип исәпләнә. Россиягә геокэшинг 2002 елда килгән. Беренче хәзинәләр Мәскәү өлкәсендә яшерелгән булган. Бездәге геокэшинг үзенчәлекле. Хәзинәләрне бары тик мәдәни, географик, тарихи әһәмияткә ия булган җирләргә урнаштыралар. Бер яктан шушы контейнерны эзлисең, икенче яктан үзең өчен кызыклы экскурсия була.

Татарстанда мәдәни, географик, тарихи урыннар бихисап. Алга таба алар да геокэшинг нокталарына әверелер. Ә бүгенге көндә Татарстан территориясендәге бердәнбер хәзинә Раифа чиркәве тирәсендә яшерелгән булган. Интернеттагы www.geocaching.ru сайтында аның координатлары бирелгән. Шушы ук сайттан алынган мәгълүматка караганда, контейнер эчендә төрле уенчыклар, брелок, Казан картасы, тәгәрмәч ачкычы, каләм, зажигалка кебек кирәкле әйберләр бар.

«Азатлык» радиосыннан программалаучы Булат Фәйзуллин һәм журналист Рәфис Җәмдихан, иренмичә Раифага барып, хәзинәне эзләп тапканнар. Контейнер авып яткан зур агач астына яшерелгән булган. GPS системасы алдамый. Шулай да 15 минутлап эзләргә туры килә. «Моңарчы бу хәзинәне берәү дә ачып карамаган, без беренче булдык», — ди Рәфис. Егетләр контейнердан истәлеккә брелок алып, «Азатлык» радиосы чыгарган компакт-диск һәм открытка калдырганнар. Хәзер үзләре дә бер хәзинә яшерергә җыенып йөриләр. Барып чыкса, Татарстанда геокэшинг уенына мөкиббән яшьләр тагын да артачак.