Корыган үлән өстендә яна башлаган ирне күршеләре коткарган

— Быел 1235 янгын очрагы теркәлде, аларда 39 кеше һәлак булды, 60 кеше төрле авырлыкта тән пешүләре алды. 393 янгын корган үләннәрне һәм камышларны яндырудан килеп чыкты,-дип башлады ул сүзен.

 

Актаныш районының Буазкүл (Ямалы) авылында корган үләннәр янудан башланган зур янгын кеше яшәгән ике йортны һәм буш торган өч йортны кара күмергә әйләндерде. Тукай районындагы Кече Шилнә авылында бер хатын-кыз тимер савытта корган яфраклар яндыра, ут яхшырак үрләсен өчен савыт эченә ягулык сибә, шул мизгелдә дөрләп киткән ялкын аның битен һәм кулларын каты пешерә. 

 Азнакай районының Актүбә авылындагы вакыйгага хет көл, хет ела. Спиртлы эчемлек кулланган ир җиргә ятып йокыга тала, кулындагы төпчегеннән корган үләннәргә ут күчә. Киемнәренә кадәр ут каба башлаган ирне күршеләре күреп алып, коткарып кала.

 

 

 — Безнең халык язгы якта шәхси хуҗалыгын һәм бакча йорты тирәләрен чистартып мәш килә бит инде ул. 17 апрельгә, ягъни, үзгә янгын режимы кертелгәнче корган үләннәрне яндырырга ярый. Ләкин, бу эшне тимер мичләрдә яки ян-ягы берәр метр озынлыктагы һәм 30 сантиметрдан да ким булмаган тирәнлектәге чокырда күзәтеп торып башкару хәерле. Чүп яндыруны корылмалардан 15 метр читтә үткәрү кирәк, әгәр мичтә яндырылса, ара ераклыгы 7,5 метр булсын. Соңыннан учакны су сибеп яки балчык белән күмеп сүндерү сорала. 

 Үзгә янгын режимы кертелгән көннәрдә корган үләннәрне яндыру тыела. Урманнарга терәлеп торган 116 торак пунктта һәм 75 бакчачылык ширкатендә үзгә янгын режимы көннәрендә учак кабызу да, мангал куллану да рөхсәт ителми. Мангалдагы күмер ул шулай ук ачык ут булып исәпләнә.

 

 

 —Шәхси хуҗалыкны, бакча йорты тирәләрен гел чисталыкта тотарга тырышырга кирәк, корган үләннәр һәм чүп-чар ятмасын. Буш пыяла шешәдән дә кояш нурларыннан ут кабарга мөмкин. Корган үләннәрне ярдырганда кагыйдәләрне катгый үтәү зарур, игътибарсызлык янгыннар китереп чыгарырга мөмкин. Шашлык кыздыра торган мәйданчыкның бетон-таш белән түшәлгән, чүп үләннәреннән чистартылган булуы яхшы. Ачык учакны бер минутка да калдырып китмәгез. Корган үләннәргә яки камышларга ут төртү бик хәвефле. Корган үләннең яну тизлеге сәгатенә 30 чакрым. Болында, далада яна башлаган корган үлән ялкыннары төрле яклап кешене уратып алачак, андый очракта котылып калу икеле. Ут кешене дә, корылмаларны да аямый, шунлыктан ут белән һәрвакыт сак булырга кирәк. Кечкенә балаларны ут янында үзләрен генә калдырмагыз, ут белән уйнауның куркыныч икәнлеген аңлатыгыз.

 

 

 Үзгә янгын режимы таләпләрен бозган очракта, гражданнарга-10 мең сумнан 20 мең сумга, вазифа биләгән кешеләргә-30 мең сумнан 60 мең сумга, эшкуарларга- 60 мең сумнан 80 мең сумга, юридик затларга-400 мең сумнан 800 мең сумга кадәр штраф салына. Янгын олы зыян китерсә, җинаять эше кузгатыла.