Мөслим

Мин Мослимда устем, безнен урамда бер башкорт гаиласе яши иде. Аларны хатта бала-чага "алар бит башкорт" дип айтеп ала иде. "Теге башкортлар" дип сойлилар иде. Югыйса, ул бала алар турында нарса бела??? Белми. Бу гаилада ишетканнан кила, минемча...
А ул гаила бик тату, матур яшилар, узенчалекларе бер татар гаиласе икенче татар гаиласеннан ни белан аерыла алар да шундый ук...

Бервакыт безнең причалга башкорт корабы туктады.Шуннан чыккан бер депутат ханым сойли.
-Хэзерге Азнакай,Мөслим,Минзәлә,Актаныш җирләре элек башкортларныкы булган, Казан алынгач \"И татар туганым кил яшәп тор\" дип башкортлар үз җирләрен биргәннәр,ди.
-Кызык, тарих факультеты тәмамлап мондый факт ишеткәнем юк иде әле,-дигәч сүзне тизрәк икенчегә борды.
Ә сез дуслашыыйк...

Гөлчәчәк, 
мин дэ янадан кушып булыр дип уйламыйм. Лэкин каршылыклар ясалма купертелэ дип уйлыйм.Гэрап иллэре дэ куп бит. Татар белэн башкорт та шулар кебегрэк тоела мина.Курэсен сезнен якта татар-башкорт кытыршылыклары, безнен якта татар-мишэр кытыршылыклары бар. Мишэрлэр бик мактанчык алар, узлэрен каймак дип атаулары ошамый мина.Лэкин хэрбер агуга каршы икенчесе бар дигэн кук, яшибез алар белэн ничава гына безнен якларда.Минем башкорт танышым бар дип эйтэ алмыйм.Но башкортнын бармаем дип йомшак сойлэшулэре, койлэре минем кунелгэ татар койлэренэ караганда якынрак хэтта. Нилектэн алай, уземэ дэ анлата алмыйм. Татар халык коендэ надрыв куп, башкорт коендэ гузэл дала иреге янгырый кебек мина, колагыма рэхэт була, кунелем каядыр оча кош булып......

зх, Иркә! Башкортлар белән кызыксынуыгыз ошады әле. Ибн Фадлан язмаларында менә башкортларны кеше үтерүче буларак бирелә. Дөресрәге, болгарлар аларны шулай дип әйткәннәр диеп. Чынлыкта нинди булганнардыр, белмим, ләкин бу бер-береңне яратмау шул вакыттан ук килә, димәк. Дусларыгыз, танышларыгыз арасында берәр башкорт бармы? Минем бар, бик ярата безне - татарларны. Шуңа күрә башкортлар яратмый дип әйтү дөрес тә түгелдер. Ә ниндидер аңлашылмаучанлык. Башкортларны гомумән милләт түгел, ә бары татарлардан аерылып чыккан "баш кортлар" дигән фикер бар бит. Дөресме-юкмы, ләкин бүген алар аерым милләт, без аерым милләт. безне бергә кушып та, яңа дәүләт төзеп тә булмый. Шуңа дуслашырга кирәк. Үзебездән башлыйк, табыйк бер башкорт дус. Аннан икенчесе табылыр. Шулай һәрберебез дә дуслашсак, бәлки киләчәктә дус дәүләтләр булып китәрбез.
Озын язылды инде. Кыскалыкта - осталык, ди. мин оста булмадым.

Иркэ,
мена кубесена башкорт бн татарны тигезлаштеру ошамас иде. Татарга да башкортка да. Саба ягы башкортка якын тугел шул. Мослим киресенча. Безнен якларда нигадер необосновонная конфронтация алар белан. Причем взаимная.

Иркэгэ
Без мактапта укыганда нигадер "Беренче могаллим"не гена укыттылар. Соныннан китапларын укыгач кына мина ул асар ин "слабый" кебек курена башлады. Нинди принцип буенча шуны сайладылар икан?

эх, минем чорда эллэ ничегрэк чыккан, мин уземне белгэндэ дигэн мэгънэдэ инде.Ан кергэннэн ирле дигэн суз.Мослимнэр телгэ оста инде алар. безнен Сабалар кебек тугел. Сабага кереп карасан, анда беркем юк. бездэ куп сойлэшмилэр шул.Э тел сойлэшэ-сойлэшэ чарлана.

зх, 
Кеше кичерешлэре миллэткэ дэ, бутэн категориялэргэ дэ буленми.Тирэндэ хэркем бер торле хислэр белэн яши. Остэн нинди генэ ясалма тышлыклар белэн чорналмасын.Гуманизм шуны анлата.Шул идеялэр якын кеше, нинди миллэткэ булуга карамастан, Айтматовны укый, уз итэ.


Э кыргыз теле - татар теленэ охшаган ин якын тел. Экрен сойлэшсэлэр бернинди эзерлексез тэржемэсез аралашып була.Бэлки шундый жирлек булганга анын энисе кыргызга кияугэ чыккандыр. Кыргыздан якыны башкорт ,элбэттэ. Лэкин башкортны мин бутэн миллэт дип беркайчан да кабул итмэдем. Бу мина анлашыла торган эйбер тугел.Мишэрлэрне чын мишэрчэ сойлэшэ торган (сойлэме татарчалашмаган)аерым миллэт дип мин кабул итэ алыр идем, мэсэлэн. Лэкин анысынын да кирэге юк.Минем чорда ин кочле артист безнен Сабанын Шэукэт Биктимиров булса да, калган масса алар.Бик ужэт тырышлар.Бик эмоциональ кешелэр.Алар заманы -коммунистлар заманы иде.Башкалар белэн манипулировать итэргэ кочле хисле кешелэр кирэк иде ул вакытта.Мин узем ул яктан ботенлэй уземэ ятмаган эшлэрне алар ужэтлеге белэн эшли алмыйм, кирэк дип кенэ.
Кичэ боз тамашасында Марат Бэшэрев тэ бик хэйлэле сузлэр эйтте эле, молодец.Хэзерге урыс киноларындагы уйнавын эзме-купме карап була торганы ул гына.Калганнар ботенсе мумиягэ тин. Мишэрме икэн ул!?

Кстати, украиннар Гогольдэге русский народны украинскийга тозэтэ ди яна басмада.Хэрнэрсэ чагыштырмача.

Антинемэ, тубэндэге ссылка буенча материалны укып кара эле...
http://antisys.narod.ru/komnin6.html

Гасырдан озын конне мин татарча укыдым, а калганнарын русча.
Кубрак кыргыз халкы, кыргыз тормышы турында яза шул... Татар дип бик айтер идек та...

зх,
жаныемп, ботенесен укы! Ул кыргыз атала гына икэн! Этисе яшьлэй улеп, энисе- ТАТАР ХАТЫНЫ тэрбиялэгэн икэн аны! Без аны узебезнеке итеп, хэтта хэйкэл куярга, башта энисенэ, аннан узенэ. Аннары бездэ, татарларда да чын язучылар бар дип эйтэ алабыз! Идеолог язучылар тугел. Яисэ уткэн авылны сагынучылар тугел."Гасырдан озын конне" куз яшьлэремне агыза-агыза укыдым кабат, куптэн тугел!

браво, Мослимнэр! Чынгыз Айтматов белэн кызыксынуыгыз очен!

Манкорт диганнан, кемнен Чынгыз Айтматовны укыганы кар? Хам кемга нинди асарларе ошый? Мина "Прощай, Гульсары" ошады.

Антинәмә, хахахаха! Көлдермә инде, темаңны популярлаштырырга азапланып, үз-үзең белән аралашып кеше көлдереп утырма! Мең төрле исем уйлап чыгарып язсаң да, син барыбер татар шрифтын кабул итми торган маңкорт, надан киребеткән булып калачаксың. Әлифба өйрәнүдә уңышлар телим.

Монголлар темасы буенча... Татар сузе Тар-тар диганнан килган дип ишеткан бар. Дорес микан? Тар-тар ул ялгышмасам - подземное царство, царство мертвых в античных мифах. Рус теленда "все идет в тар тарары" диган сузтезма бар. Ягъни "конец, бетте халлэр". Шуна татар халкын нига андый нигатив исем бн атаганнар микан?

Гаеп юк Сэрвиназ. Халык нэрсэ дэ булса язарга курка монда)))) Шундый ветка инде бу. Шурэле, мин никны алыштырмам. Принципиаль рэвештэ. Минем нэмэгэ каршы икэнемне белеп торсыннар. Эле ул бу веткадан шыр жибэреп качачак))