«Каргыш башта каргалган кешегә барыр...»

«Ихлас» мәчете имамы Мөдәррис ГЫЙМРАНОВ белән шул хакта сөйләшәбез.

 

 

– Аллаһы Тәгалә Коръәни Кәримдә: «Әгәр сезне рәнҗетсәләр, үпкәләтсәләр, кыерсытсалар, шулай ук җавап кайтара аласыз. Әмма кем гафу итте – ул инде яхшырак гамәл кылды», – дигән. Шуңа күрә каргыш, рәнҗеш ислам динендә мөмкин. Әмма аның шундый якларын да истә тотарга кирәк. Үпкәләргә дә мөмкин. Әмма өч көннән артык кардәшеңә үпкә саклап йөрү ислам динендә хупланмый. Көннәрдән бер көнне Рәсүлебезгә кешеләр: «Йә, Аллаһның илчесе, мөшрикләргә табынучыларга Аллаһы Тәгаләдән каргалуын сора әле!» – диләр. Рәсүлебез: «Дөреслектә мин каргыш ясаучы буларак түгел, галәмнәргә рәхмәт буларак җибәрелгән», – диде. Каргыш мәсьәләсендә сак булырга кирәк. Чөнки Рәсүлебез: «Кем дә кем кемне дә булса каргаса, ул каргыш башта каргалган кешегә барыр. Әгәр лаек булса, ул аңа төшәр. Лаек булмаса, күккә менәр. Күк кабул итмәс, җиргә төшәр һәм каргаган кешенең үзенә әйләнеп кайтыр», – диде. Шуңа күрә кемнедер каргаган, кемгәдер рәнҗегән вакытта без моның бик хәтәр әйбер икәнен белергә тиеш. Шуңа күрә каргыш ике яклы була дип әйтәләр дә. Рәсүлебездән бер кеше килеп сорый: «Йә Рәсүлуллаһ, менә минем ике колым бар. Алар миңа ялганлыйлар, миннән гел качалар. Шуның өчен мин аларны җәзалыйм», – дигән. Пәйгамбәребез шулчак: «Әгәр дә синең җәзаң аларның эшләгән гамәлләренә бәрабәр булса, сез исәп-хисап ясадыгыз. Әгәр син арттырып җибәрсәң, Кыямәт көнендә алар синнән аның өчен сорарлар», – диде. Шуңа күрә каргыш, рәнҗеш – тел гөнаһының берсе. Ул – безнең җәһәннәмгә керүебезнең иң төп сәбәпләренең берсе. Рәсүлебез бер хәдисендә: «Җәһәннәмгә күбрәк зина һәм тел гөнаһлары аркасында керерләр», – дигән.

 

 

– Коръәни Кәримдә Аллаһы Тәгалә шундый вакыйганы китерә. Анда Муса галәйһи вә сәлләм белән Хозер кыйссасы бар. Аллаһы Тәгалә Муса галәйһи вә сәләмгә хозер белән барып, гыйлем өстәргә куша. Хозер: «Нәрсә генә күрсәң дә, миннән сорама», – дип кисәтеп куя. Авылны чыккан вакытта Хозер бер койманы төзәтеп куя да Муса аннан: «Бу койманы ник төзәттең?» – дип сорый. Хозер аңа: «Менә бу йортта ике ятим бала яши. Аларның әти-әниләре үлгән. Ләкин алар, үләр алдыннан, анда балалары өчен хәзинә яшереп калдырдылар. Әгәр мин моны төзәтмәсәм, бу хәзинәне башка кешеләр алып, ул балаларга насыйп булмас иде. Аларның әтиләре хәерле, изге кеше иде. Шуңа күрә без ул балаларны калдырмадык», – дип аңлата. Шуңа күрә ата-анасы яхшы булу аркасында балага игелек эләгергә дә, киресенчә, аларның начарлыгы аркасында каргыш төшәргә дә мөмкин. Бу тел гөнаһының ни дәрәҗәдә зур гөнаһ икәнен тагын бер кат раслый.

 

 

– Моңа иң беренче чиратта кешенең шул сүзне әйткән вакытта нияте нинди булу мөһим. Хәтта Рәсүлебез бер хәдисендә: «Һәрбер гамәлгә бәя нияткә карата бирелер», – диде. Әгәр «рәнҗим» дигәндә кешенең, дөрестән дә, каргау нияте булса, ул, чынлап та, каргыш булып санала.  Андый нияте юк икән, ул бәддога булмаячак.

 

– Без моны тәгаен гына әйтә алмыйбыз. Әмма без беләбез: мөселман хайваннарга карата бик сак мөнәсәбәттә булырга тиеш. Хәтта Рәсүлебез корбан чалырга җыенган бер кешенең мал янында пычак кайраганын күреп  ала да: «Нишләп син моны алданрак эшләмәдең?» – ди. Динебез малга, хайваннарга әнә шундый яхшы мөнәсәбәттә. Кыямәт көнендә хайваннарны рәнҗеткән өчен дә җавап бирәсе булачак. Бүген этләрне, мәчеләрне чыгарып аталар, караусыз калдыралар, үтерәләр. Андый аяныч очраклар бик күп. Бу – бик зур гөнаһ. Ник дигәндә, алар безнең әманәт. Әгәр без аларны тәрбияләргә ышандырып алганбыз икән, бу эшне ахырына кадәр җиткерергә тиеш. Моңа салкын карарга ярамый.

 

 

– Каргыштан саклану өчен, беренчедән, кешене каргамаска кирәк. Кешене каргатырлык итеп кыерсытудан да сакланырга кирәк. Әгәр шулай булып чыккан икән, тәүбә итәргә, рәнҗеткән кешеңнән барып гафу үтенергә кирәк. Аллаһы Тәгалә каршында да тәүбә итәбез һәм башка бу эшкә әйләнеп кайтмыйбыз. Чөнки намазлар укып, уразалар тотып та, синең телең, кулың тыелмаса, бармагың тик тормаса, гөнаһлы булачаксың. Социаль челтәрләрдә кешегә теләсә нәрсә язу, ямьсез комментарийлар язу да хәзерге заманда каргышка илтүче юлларның берсе булып тора. Шуңа күрә алардан да сакланырга кирәк.

 

Динә Гыйлаҗиева