Диләрә Палатова: “Мин дә фәрештә түгел...”

- Тумышым белән Казаннан. Әти-әниләрем иҗатка битараф түгел. Кечкенәдән җырларга, биергә яратам. Әтием – баянчы, ул миңа бик күп җырлар өйрәтте. Ата-аналарым – гап-гади кешеләр. Аларның иҗади хыялларын мин чынга ашыра алдым. Ансамбль иҗатына да кызыксыну бик иртә уянды. Танылган шәхесләребез Әлфия Авзалова, Нәфисә Васыйлова, Таһир Якупов та Дәүләт җыр һәм бию ансамблендә эшләгәннәр.

 

- Кайбер кешеләрнең таныласы килә, “мине генә күрсеннәр”, - дип тырыша. Андый фикерләрнең килгәне булмады. Халык җырларын бик яратам, ә ансамбльнең репертуары нигезендә нәкъ шул җырлар ята. Моңа өстәп, аерым партияләрем бар, үземә генә җырларга мөмкинлек тә бирделәр. Эстрада өлкәсендә дә тәҗрибә җыясы килде, шуңа күрә аерым җырчы буларак та эшли башладым. Холкым буенча бик тыйнак кеше мин. 

- Ансамбльдә 80гә якын кеше эшли. Моңа биючеләр, җырчылар һәм оркестр керә. Әле җитәкчеләребез, костюмнар тегүчеләребез дә бар. Дус-тату эшлибез, без – бердәм. Әлбәттә, төркемдә эшләүнең үзенчәлекләре бар. Кайвакыт дәшми калырга, җитәкче кушканны төгәл үтәргә кирәк. Төркемдә эшләгәндә холкыңны тыярга өйрәнәсең. Мин дә фәрештә түгел: туры сүзле кеше. Сәнгать җитәкчесе белән мөнәсәбәтләргә килгәндә, ызгыш-талаш турында уйлаган да юк. Ничек җырларга, биергә кушалар, шуны башкарасың.

 

- Таләпчән кеше. Айрат Ринатович, халык җырларын, милли хәзинәбезне саклап калырга тырыша. Яңалыкларга да каршы килми. Республикабызда яшәүче бөтен милләт вәкилләренең телләрендә диярлек җырлар башкарабыз. Җитәкчелегебез барысына да аек акыл белән карый. 

 

- Ансамбльләрнең артистлары белән бик яхшы мөнәсәбәтләрдә. Бер үк мәҗлесләрдә, чараларда чыгыш ясыйбыз. Һәрберсенең үз тамашачысы, репертуары, исеме бар. Җырчылар арасында көндәшлек булу яхшы да, бу өстәмә мотивация бирә. Минем җырны ишетеп, башка кеше башкарып караса, йөрәкне “чеметеп” ала, сер түгел. Яхшырак җырлый ала икән, кул чабарга кирәк. Ә безнең ансамбльгә килгәндә, солистлар үзләре репертуар туплый. Җырны сайлап, аны оркестр белән бергә өйрәнәсең. Без бер-беребезнең җырларын урламыйбыз.

 

- Концертларыбызга яшьләр күп йөри, безгә кушылып җырлап та утыралар. Хәзер халык җырларын үзгәртеп җырлау да киң тарала. Бу, бәлки, кирәктер дә, тик мин халык иҗатын үзләштерү, үзгәртү ягында түгел. Халык җырларын бозарга кирәкми. Аеруча, авторлык хокуклары заманында, элек-электән таныш җырлар тулаем үзгәрә. Без халык җырларының ничек яңгыраганын саклап калырга тиеш. Халык иҗатына моңы, тавышы, сәләте булганнар гына кагыла ала. 

 

- Җир шарының яртысыннан күбрәген әйләнеп чыктык. Төрле мәдәниятләр белән таныштык, үзебезнең иҗатны күрсәттек. Чит ил кешеләренең иң яраткан җыры – “Ай былбылым”. Испаниядә яшәүче ватандашыбыз җырны ишетеп елап та җибәрде. Дөнья буенча сибелгән татарларыбыз безгә килеп рәхмәт әйтәләр. Хәзер чит илгә чыгу кыенлашты, тик эшебез җитәрлек. 

 

- Сайлап алуга килгән көнне үк бөтен артистлар янында җырлыйсың. Бу да үзенә күрә бер сынау. Буй 165 сантиметрдан ким булмау шарт. Йөзең дә чибәр, чәчләр дә озын булырга тиеш. Тырнак һәм чәч буярга ярамый. Әлбәттә, диапазон киң, тавыш матур булырга тиеш. Артистларыбыз үзләрен формада тота. 

 

- Әти-әниләрем – ватанпәрвәр кешеләр. Мине дә шулай тәрбияләделәр. Хәрби операция зонасына бару мөмкинлеге чыкса, һичшиксез ризалашачакмын, дип үземә сүз бирдем. Әти-әниләрем, туганнарым минем белән горурлана. 

 

- Иҗатыбыз аша егетләргә көч бирергә тырыштык. Кайберләренең безне күргәч күзләре яшьләнде. Андагы шәһәрләрне үз күзләрем белән күреп кайттым. Мондый афәттән Аллаһ Сакласын. Егетләребез тизрәк Җиңү белән әйләнеп кайтсыннар иде. Аларның күзләре сагышлы, туган якны, гаиләләрен бик сагыналар. 

 

- Мин кияүдә түгел. Ходай насыйбын бирмәгәндер әле. Үзем дә вакытында бик нык сайландым. Ансамбль эшенә чумып, онытылганмын бераз. Тормышны җайларга иде. Бала табасы да, яраткан хатын буласы да килә. Бөтен әйберне үзем тартып ардым. Тик үземне бәхетле кеше дип саныйм. Әти-әниләрем, якыннарым һәрвакыт янымда. Алар бик әдәпле кешеләр: “Кайчан кияүгә чыгасың инде?” - дигән сораулар белән борчымыйлар. 

 

- Яхшы егетләр бар иде. Хатын-кыз бит үзен яратканны күрми. Һаман идеал эзлибез. Хәзер шундый нәтиҗәгә килдем: әгәр ир-ат синең өчен барысын да эшли, ихлас ярата икән, аңа күз салырга кирәк. Үзегезне һәм иптәшегезне хөрмәт итегез.

 

- Үзем дә идеал түгел. Иң мөһиме - сөйгәнем миңа терәк булсын, хыянәт итмәсен. Хыянәтне кичерә алмыйм. Гади, эшчән кешеләрне яратам. Байлык артыннан кумыйм.