Ана түгел, күке

Бервакыт ир-ат танышларым арасында бәхәс купты. Берсе әйтә: «8 март - бө­тен хатын-кызларның да бәйрәме», — ди. Икенчесе аның белән килешми: «Юк, ул бары тик әниләрнеке генә, чөнки бала тапкан кеше ге­нә чын хатын-кыз».

Мин шәхсән үзем 8 март бәйрәмен өнәп бетермим. Нишләп әле безгә ниндидер алман хатыны Клара Цеткинның туган көнен хатын-кызлар бәйрәме итеп такканнар? Бәйрәмнәргә исем кирәк булса, безнең үзебезнең дә милли кызларыбыз, әйтик, Сөембикәләребез бар. Ярар, сүз бу хакта түгел, сүз танышларым­ның бәхәсе турында иде бит. Бала тапкан һәрбер хатын-кызны, авыз тутырып, «ана» дип әйтү дөреслеккә бигүк туры килми шул әле. Тормышта моңа мисаллар җи­тәрлек. Аракыны баладан артыграк күргән сәрхуш хатыннар, тудыру белән на­расыен сырхауханәләрдә ташлап киткән таш бәгырьләр — әзмени андыйлар тирә-ягыбызда! Кызганыч, күп, бик күп.

Ә бу хәлне миңа бер ханым сөйләде. Исемен, үзгәртеп, Фагыйлә дип куям. Тапкач та, әнисе аны төн йокыларын бүлеп бакмый, баласын әнисенә калдырып, күз күрмәгән якларга юл тота. Шуннан соң эзсез югала. Дөрес, онытылганда бер аңардан котлау открыткалары килгәли. Алар йә Казахстаннан, йә Үзбәкстаннан, йә Себердән була. Күчмә кош диярсең, бүген — бер, иртәгә икенче тарафка оча. Кызының хәле белән кызыксынмый ул. Хәтта хәлләрен сорашып хат та язмый. Ярдәм итү турында әйтәсе дә юк. Әни карчык бу балага нәрсә ашата, ничек киендерә икән дип борчылмый, димәк. Кыз үсә-үсә дөньяда «әни» дигән зат барлыгын белә. «Кайда минем әнием? Ник ул кайтмый?» — дип әбисен тинтерәтә башлый. Кечерәк вакытта әбисе аны: «Кайтыр, кайтыр», — дип юата, ә үскәч, чын дөресен сөйләп бирә. Алай да Фагыйлә һәркөнне әнисен көтә. Мәктәпне тәмамлап, өлгергәнлек аттестаты алгач та, әни кеше кайтып керер, «Кызым, син шулай зур үстеңме инде?» — дип сокланыр кебек тоела. Юк шул, әнисе кү­рен­ми. Аннан Фәгыйлә Чаллыга институтка укырга китә. Әти-әниле кызлар кебек матур киенеп, тәм­ле ашап уку, әлбәттә, аңа тәтеми. Әби һәм онык, пенсия акчасын икегә бүлеп, авырлык белән генә тормыш итәләр. Биш ел буе авылдан бәрәңге ташып укый Фагыйлә. (Юлларда авыр- авыр сумка күтәреп йөргәнгәдер, мөгаен, куллары бүген дә сызлый икән.) Ятимлекнең әчесен-төчесен артыгы белән татыса да, кыз үз хә­лен ятларга сиздерми, шат күңелле булып, концертлар куеп, биеп-җырлап китек дөньясын тү­гәрәкләргә тырыша.