Рәфкать Җәләлетдинов: “Винера Ахатовна инстаграм аша барыбызның да иҗатын карап тора” (ИНТЕРВЬЮ)

Көчле опера җырчыларына тавышы белән дә, йөз-кыяфәте белән дә тарткан Рәфкать Җәләлетдинов эстрадага нәкъ шул үзенчәлеге белән кереп китте. Казан егете булуына карамастан, үзе күңелен авыл табигатенә, авыл тормышына күбрәк тарта дип белдерә. Мөгаен, әби-бабай янында шул мохитне тоеп үскәнгәдер.

Авторлык җырларын тәкъдим итеп, күп тамашачының соклану вә гаҗәпләнү тулы хисләрен тойган Рәфкать Җәләлетдинов җырларын ел саен билгеле бер вакыт – туган көне алдыннан иҗат итә.
— Рәфкать, ни өчен нәкъ менә музыка?
— Кечкенә вакытта әти-әниләр баланы, урамда вакыт уздырып йөргәнче дип, йә музыкаль мәктәпкә, йә спорт түгәрәгенә бирә. Минем бабаем гармунда оста уйнагач, үземне баян классына укырга керттеләр. Татар эстрадасы артистларының да күбесе баян буенча шөгыльләнгәннәр. Мин 8 ел буе укыдым, тик файдасы тимәде, ничектер баянга күңелем тармады.
— Инструменталист буларак ничек вокал ягына кереп киттең?
— Вокалга кереп китү үзенчә кызык булды. Минем мәктәптәге дус егетләр икесе дә вокалга йөриләр иде. Мәктәптә дежур торган вакытта сыйныфташларым белән җырлап киттек тә, шуннан безне күреп алып, трио буларак оешырга күндерделәр. Бергәләп бик күп конкурсларда, зур шәһәрләрдә  фестивальләрдә катнаштык.
— Мәктәпне тәмамлагач, димәк, уку юнәлеше буенча сайлау тормаган?
— Безнең укытучыларыбыз музыка буенча китәргә бик ныклап киңәш итте. Мин И.В.Әүхәдиев исемендәге музыка көллиятенә укырга кердем.  Кайсы гына өлкәне алсаң да төп нигез беренче чиратта училищеда, ягъни көллияттә бирелә. Музыка көллиятендә шәхес буларак үстерәләр, синнән башкаручы ясыйлар. Андагы атмосфера да гаиләдәге кебек, укытучылар  барысына да ярдәм итәргә әзер, тик барыбер кырыс кысаларда тоталар. Бүген мин Казан дәүләт мәдәният институтында белем алам, монда инде укытучылар күбрәк мөстәкыйльлек тәрбияли. Институт училищеда туплаган белемнәрне ачарга һәм практикада кулланырга, педагогика ысулларына һәм туплаган осталыкны икенче буынга тапшырырга өйрәтә.
— Ансамбльләр белән чыгышлар күп ясыйсың, алга таба да коллектив иҗат белән шөгыльләнергә исәпме?
— Университет кысаларында Рәсим Ильясов җитәкчелегендәге оркестр белән төрле төбәкләрдә чыгышлар ясыйбыз. Шулай ук авылларда Дәүләт ансамбле белән “бригадный” концертлар куябыз.  Алга таба ничек эшлиячәгемне әйтә алмыйм, чөнки һәр юнәлеш тә кызыксындыра, тик үзеңнең иҗатыңны үстерү өчен бик зур финанс терәк кирәк. Ниндидер бер стабиль эш булса, рәттән иҗат белән шөгыльләнергә мөмкинлек булачак. Барлык өлкәләргә дә кысылырга кирәк, минемчә.
— Әти-әниең иҗатыңны ничек бәяли?
— Әти-әнием ничектер карашларын белдертеп бетерми шикелле. Яңа җыр яздырткач та әнием башында елый, әти бер-ике сәгать уйланып йөри. Алар иҗатымны күңелләре аша үткәрә. Бәяләү ягыннан институттагы дуслар күбрәк фикерләрен җиткерәләр. Булган якларын да, җитешсезлекләрен дә билгели.  Минем остазым Винера Ахатовна да инстаграм аша барыбызның да эшчәнлеген карап тора. Шаярып кына: “Беләм-беләм кая йөргәнеңне!” – дип әйткәләп куя ул, чөнки барлык чыгышлардан фотолар социаль челтәрләрдә урнаштырыла.
— Эстрада юнәлешендә иҗат итү уңайлыракмы?
— Минем баритон тавыш булгач, көллияттә дә академик тавыш куелгач, бераз эстрадага борылырга авыррак. Шуңа да җырларны үземә туры китереп үзем иҗат итәм. Мин чит телләрдә дә җырлыйм. Итальян телен без көллияттә 4 ел өйрәндек. Ул шундый йомшак тел, итальянча җырларга бик җайлы.
— Син данлыклы Р.Ваһапов конкурсы лауреаты. Аннан кала бик күп мәртәбәле фестивальләрдә дә алдынгы урыннар яулаган башкаручы. Мондый конкурсларда укыган чакта катнашып, үзеңне үстереп тору мөһимме?
— Конкурсларда катнашып торам, анда үзеңне күрсәтергә әйбәт мөмкинлекләр ачыла, шул ук “ярыш” дигән нәрсә бар бит. Үзеңне башкача тота башлыйсың. Тик конкурсларда сәләтеңә генә карамыйлар бит. Безгә музыкаль педагогика буенча аңлаталар: бәйгеләрдә матур костюмнан, үзеңне ышанычлы итеп тәкъдим итсәң, җырлавың начар булса да югарырак билге куя алалар.
— Күп артистлар белән эшлисеңме?
— Мин тавыш операторы буларак бик күп концертлар белән йөрим. Динә һәм Рафаэль Латыйповлар, Зөхрә апа Шәрифуллиналар белән тамашалар куйган булды. Дөрес, холкымда артык үткенлек юк, мин уйлап торган арада икенче кеше алынып эшли дә башлый. Тик соңгы арада характерның бу ягын бетерергә тырышам, үз өстемдә эшлим. Авторларга килгәндә, бик күп җырлар тәкъдим итәләр, тик барысында да штамповка китте хәзер. Бик танылган композиторларның да берничә хит җырлары була, калганнары аларга пародия буларак языла. Бүгенге көндә күп җырчыларның репертуарларында бертөсле җырлар, шуңа да җырчылар үзләре яза башлады.

Фотолар шәхси архивтан алынды.