поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
27.04.2014 Мәдәният

Безнең авыл кызы

Юл ерак, 200 чакрымнан артык булганга, без, Сергач һәм Спас районнары вәкилләре бергәләшеп таңнан диярлек кузгалдык. Кызыклы әңгәмәдәшләр белән сөйләшә баргач, юлның ераклыгы да алай ук сизелмәде, тирә-якны күзәтеп, гапьләшеп, Урмайга килеп җиткәнне сизмәдек тә диярлек.

Мин, мәсәлән, Чуаш республикасында беренче тапкыр булдым, шуңа да барысы да кызыксындыра. Республика территориясенә кергәч иң беренче күзгә бәрелгәне чисталык булды – бер җирдә дә бездәге кебек чүп-чар өелеп ятмый. Шулай ук татар авылларының төзеклелеге сокландырды.

Ә Урмай авылына бераз аерым тукталып үтәсем килә. Бу искиткеч матур, зур авыл шулай ук бик чиста, урамнары тип-тигез асфальт. Йортларның, абзар-кураларның матурлыгы шаккатырлык, авылның үзәгендә генә элекке агач йортлары калган, алары да яхшыртылган, яңартылган. Ә яңа урамнардагылары барысы да кызыл кирпечтән төзелгән ике-өч катлы “дворец”лар. Бүгенгә авылда 3200 кеше яши, меңгә якын хуҗалык. Өч катлы зур мәктәптә 400дән артык укучы белем ала. Демография биредә бик көчле – үткән елда 54 (!) бала туган. Балалар бакчасы хәзергә бер генә, анда бик зур чират икән һәм күптән түгел икенчесен төзи башлаганнар. Авылда барлык социаль объектлар бар – почта, сберкасса, зур стадион, көндезге стационарлы амбулатория, барысы да газлаштырылган, зәңгәр ягулык белән биредә ике дистә елдан артык инде файдаланалар. Берсеннән-берсе матур өч мәчет авылны бизәп тора, өчесендә дә биш вакыт намаз укыла. Бөек Ватан сугышында һәлак булган авылдашлары истәлегенә куелган һәйкәл дә үзенчәлекле архитектуралы. Колхоз күптән юк инде, әмма тырыш милләттәшләребез кул кушырып утырмый – сәүдә, төзелеш, ит сату белән шөгыльләнәләр, 2,5 км. гына ераклыктагы район үзәге Комсомольск шәһәренә йөреп эшләүчеләр күп. Биредә яшьләр безнең яктагы кебек шәһәрләргә китеп бетми, белем алалар да, кире кайталар икән, һәр йортта диярлек ике-өч буын яши. Боларны миңа Чуаш республикасы татарларының милли-мәдәни автономиясе рәисе, Чуаш һәм Татарстан республикаларының атказанган мәдәният эшлеклесе Фәрит Абдулла улы Гыйбатдинов сөйләде. Ул шулай ук район сәнгать мәктәбенең директоры һәм күп төрле Бөтенроссия, Халыкара конкурслары лауреаты һәм дипломанты булган “Мишәр” эстрада-фольклор ансамбленең җитәкчесе дә. Менә шундый талантлы шәхесләргә бай ул Урмай авылы.

Конкурс авылның информацион-мәдәни үзәгендә узды, безнеңчә әйткәндә, авыл клубында. Ләкин мондагы кебек ике катлы, җылы, матур, зур заллы һәм сәхнәле клуб турында безнең авылларга хыялланырга гына. Дөресрәге, зур клуб биналары бездә дә бар, әмма уңайлыкларга килгәндә, алары төшебезгә дә инмәгән.

Югары дәрәҗәле “Авыл кызы” конкурсын “Мишәр” ансамбле егетләре җырлап-биеп башлады. Бәйгене ансамбльдә үскән егет, бүген аның художество җитәкчесе һәм солисты, “Урмай моңы” җыр фестивале лауреаты Илнар Хисамов бик матур һәм оста итеп алып барды. Фәрит Гыйбатдинов белән БТК башкарма комитеты вәкиле Гөлназ Шәйхи кызларга уңышлар теләделәр. Барлыгы ун кыз катнашты бу бәйгедә. Безнең Нижгар өлкәсе кызлары белән югарыда таныштырдым инде, Чуаш татарлары данын шулай ук биш кыз яклады – Рәзилә Серенеева (Урмай), Зөһрә Гыйбатдинова (Тукай), Гөлназ Идиатуллина (Чичкан), Рамилә Нәҗметдинова (Татар Согыты) һәм Динә Сафиянова (Шыгырдан). Кызларның чыгышын абруйлы жюри бәяләде. Аның рәисе Гөлназ Шәйхи иде, жюри әгъзалары – “Татарстан – Яңа гасыр” каналы тележурналисты, барыбызга да яхшы таныш булган Ләйсәнә Садретдинова, Фәрит Гыйбатдинов, Спас районы мәдәният йорты методисты Гүзәлия Зиннәтуллина һәм республиканың Комсомол районы сәнгать мәктәбенең вокал бүлеге укытучысы Илдус Шайдуллин.

Кызлар һәм жюри белән танышканнан соң, конкурс тотынды. Ул өч номинациядән торды. Беренчесендә, иҗади конкурста, кызлар үзләре белән таныштырып, талантларын күрсәтергә тиеш иде. Биредә кайсылары җырлады, кайсылары биеде, кайсылары шигырь сөйләде, Зөһрә Гыйбатдинова Коръән укыды. Безнең кызларга килгәндә, Алсу бик сәнгатьле итеп Г.Тукайның “Милли моң” шигырен сөйләде, Ләйсән биеде, Эльнара да дусты, классташы Наилә Харрасова белән татар биюе башкардылар, Динара туган ягы турында үзе язган шигырен сөйләде һәм җырлады. Лилия Юнисованың чыгышы бик кызыклы һәм үзенчәлекле булды, аңа Кочко-Пожар мәктәбе укучылары Эмилия Нәвретдинова белән Руслан Шакиров ярдәм иттеләр. Алар Лилия белән таныштырдылар, ә Лилия туган авылы, аның билгеле шәхесләре, үзе турында сөйләде һәм бик матур биеп тә күрсәтте.

Икенче биремдә кызлар үзләре пешереп китергән милли ашлар турында сөйләп, аларны жюрига тәкъдим иттеләр. Кызларыбыз бигрәк уңган икән – пәрәмәч, гөбәдия, чәк-чәк, күмәч, өчпочмак, катлама – ни генә юк иде, берсеннән-берсе матур итеп бизәлгән, мине кабып бак дип торалар сыман. Шулай да аларны тәкъдим итүдә безнең кызлар остарак булды. Мәсәлән, Алсу пәрәмәч пешерүдән, заман төсмерләре кертеп, бер тамаша ясады, Ләйсән татарларның яраткан эчемлеге – һинд чәен тәкъдим итүне шулай ук сәнгатьле күрсәтте. Динара белән Эльнара да сынатмадылар, Лилия ярдәмчеләре булышлыгында катлама белән кайнаткан шикәрне бик матур итеп тәкъдим итте, торты да матур һәм телеңне йотарлык тәмле иде.

Өченче номинациядә кызлар зирәклектә, тапкырлыкта, татар телен, милли ашларны белүдә көч сынаштылар. Алып баручы аларга татар халык мәкальләренең башын әйтте, ә кызлар төпләделәр, милли ашларның составын әйткәч, аларның исемнәрен дә дөрес әйттеләр. Бигрәк булдыклы, күп беләләр икән кызларыбыз. Ахырда Илнар аларга: “Татар кызы нинди сыйфатларга ия булырга тиеш?” – дигән сорау-ны бирде. Кызларыбыз әйтүенчә, татар кызы сабыр, тыйнак, әдәпле, тәрбияле, матур, ихтирамлы, зирәк акыллы, укымышлы, мәрхәмәтле, тугры хатын һәм яратучан әни булырга тиеш. Бәйгедә катнашкан кызларыбыз нәкъ шундыйлар, киләчәктә аларның гаилә учагын саклаучы хатын булуларына шик юк.

Бәйге барышында Сафаҗай мәктәбенең Венера Измайлова җитәкчелегендәге “Умырзая” бию төркеме бик матур биеде, Илнар үзе искиткеч оста итеп "Зәңгәр шәл” җырын җырлады, “Мишәр” ансамбленең яшь солисты Рәзил Шәрәфетдиновның җырлавы искиткеч иде. Ниһаять, йомгаклау мизгеле килеп җитте һәм жюри киңәшләшкәннән соң нәтиҗәләрне әйтте. Һәр катнашучы төрле номинациядә җиңде. Алсу Мусина “Шигъри җанлы кыз”, Ләйсән Абдулхаева “Кунакчыл кыз”, Эльнара Каюмова “Зирәк кыз”, Динара Аляҗетдинова “Сәләтле кыз”, Лилия Юнисова “Булдыклы кыз” номинацияләрендә җиңүчеләр дип игълан ителделәр. Шулай ук август аенда Казанда үтәчәк конкурсның финал өлешендә катнашу өчен ике лаеклы кызны сайладылар – Түбән Новгород өлкәсен анда Лилия Юнисова, Чуаш республикасын Рәзилә Серенеева күрсәтерләр. Ә үз төбәкләрендә алар “Авыл кызы” исеменә лаек булдылар инде. Барысы да оештыручылар исеменнән Рәхмәт хатлары һәм бүләкләр белән бүләкләнде. “Сәхнәгә чыгып көч сынашу үзе зур батырлык, шуңа да барлык кызларыбыз да җиңүче исеменә лаек, молодецлар”, - диде Гөлназ Шәйхи бүләкләгәндә һәм бу чынлап та шулай.

Бәйге матур гына узды, йомгаклар ясалды. Шулай да, хөрмәтле укучым, оештыру эшләрендә булган кайбер кимчелекләрне әйтеп үтеп, бер мичкә балга бер кашык дегет өстәмичә булдыра алмыйм. Беренчедән, без, Түбән Новгород өлкәсе вәкилләре, ике йөз чакрымнан артык юл узып, бер белмәгән җиргә килеп төштек, шуларны истә тотып, каршы алып берәр чынаяк чәй тәкъдим итүче булмады, кайнар ашны әйткән дә юк, район үзәгендә кафе бар, дию белән чикләнделәр. Шулай итеп, безгә бүленеп бирелгән бүлмәдә үзебез кайнатып чәй эчтек. Икенчедән, залны тутыруны тәэмин итмәгәннәр. “Без моны кызларыбыз югалып, каушап калмасын өчен махсус эшләдек”, - дип Фәрит Абдуллович аңлатса да, бераз сәеррәк булды, берничә йөз кешелек зур залда жюри өчен чыгыш ясау бик үк күңелле булмады. Безнең кызлар соң каушап кала торганнарданмы? Тулы залның алкышлавы аларга көч-дәрт кенә биреп торыр иде. Шундый билгеле булган “Мишәр” ансамбльләре була торып, бу конкурстан зур тамаша көткән идек без, ә ул бер гади, коры гына бәйге формасында узды. Чуаш кызларына конкурсның положениесен дөрес җиткермәгәннәрме, ансын белеп булмый, әмма әзерлекләре бик үк югары дәрәҗәдә түгел иде, ә менә безнең кызлар сәхнәдә ут уйнатты, һәрбересе әзерлек буенча бер башка өстен иде. Менә шулай, зур өметләр багланган конкурстан, исеменнән дә җыр-моң агылып торган Урмай авылыннан бераз күңел төшенкелегенә бирелеп кайтып киттек. Киләчәктә оештыручылар фикерләребезне истә тотып, кунакчылрак булырлар дигән өметтә калабыз.

Өлкә милли-мәдәни автономиясе, шәхсән Рәзилә ханым Ахмадуллина оештыру эшләрен кайгырттылар, кызларга бүләкләр бирделәр, аларга рәхмәтнең иң олысы. Ә Лилия Юнисовага Казаннан да җиңү яулап кайтырга теләп калабыз.

Сергач-Урмай-Сергач.



 


Наилә ЖИҺАНШИНА
Туган як
№ |
Туган як печать

▲ Өскә
 
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»