Күңелеңдә кояш балкып торса, матур күренәсең

Сәхнәгә беренче мәртәбә чыккач та, сап-сары чәчле, кыска итәкле сап-сары парча күлмәк кигән Сәнифә Рангулованы кояшка тиңләделәр. Җыры да килешеп тора иде үзенә, елмаерга чакыра. Аннан соң сәхнә буенча күбәләк кебек очынып җырларга яраткан Сәнифә озын күлмәктән дә чыкты, милли костюм да киеп карады.

Ә халык күңелендә исә "Елмай" (Ренат Харис шигыре, Резеда Әхиярова музыкасы), "Кызлар пирчәткә түгел" (Гөлшат Зәйнашева шигыре, Рәшит Кәримуллин музыкасы) кебек җырлар башкаручы кыска итәкле җырчы булып кереп калды. Татарстанның атказанган артисты Сәнифә Рангулованың бүген дә эштән бушаганы юк. Әле яңа җыр яздыра, әле фотосессия үткәрә. Озакламый тамашачыны зур яңа концерты белән дә сөендерергә җыена. Без исә кызыклы образлар иҗат итүче җырчы белән яңабаштан таныштырырга булдык. 

– Тумышым белән Пермь өлкәсе Барда районы Күчтәнти авылыннан мин. Кечкенәдән җырчы буласым килә иде. Гадәттә укытучылар "Кем буласыгыз килә?" дигән инша яздыралар. Бу сорау башлангычта, урта, өлкән сыйныфларда да кабатлана. Мин беренче иншамда артист буласым килә, дигәнмен. Бәлки, бу сүзләрне әллә ни тирәнтен уйлап язмаганмындыр да. Бәлки, бу мәгълүмат миңа күктән иңгәндер, ә бәлки язмыш... Белмим инде. Һәрхәлдә, теләгемә ирештем. Шулай да берара артистлык һөнәрен онытып торып, 4-5 сыйныфларда төзүче буласым килә дип тә язганмын. Анысын заман шаукымына бәйләп карарга кирәктер. Ул вакытларда төзүче һөнәре белән бәйле кинолар, спектакльләр шактый иде. Бик күп бала, бу пропагандага ияреп, төзүче, монтажчы, тракторчы, сыер савучы һөнәрләренә, кызыкты. Сигезенче сыйныфларда исә җырчы булыр өчен кайда укырга икән дигән сорауга җавап эзләдем. Ул сорауны "Яшь ленинчы" газетасына язып җибәргәнем дә хәтердә. Билгеле, җавап язмадылар инде. Без дә иптәш кызым белән тагын каяндыр белешергә базмадык. Хәзер генә ул артист булам дисәң, беркем дә гаҗәпләнми. Чөнки бөтен кеше артист, теләсә кем җырлый, сәхнәгә чыга ала. Ул вакытта җырчылар санаулы гына. Алар буй җитмәслек биеклектә, хөрмәтле, дәрәҗәле кешеләр иде. 

– Артистлык һөнәрен ничек кабул итәсез? 

– Чынлыкта артистлык – бик авыр һөнәр. Ул, бәлки, һөнәр дә түгел, синең язмышыңдыр. Чөнки аңардан читләшеп, башка эшкә керешергә теләсәң дә, ул барып чыкмый. Мин моны яши-яши аңладым. 

– Сәхнә корбаннар таләп итә. Ул еш кына шәхси бәхеткә комачаулый, диләр. Сез бу фикер белән килешәсезме? 

– Юк, мин алай уйламыйм. Чыннан да, халык ялгыз җырчыны кызганып, и бичара, сәхнә диеп бәхетеннән коры калган, дип кызгана. Миңа калса, ялгызлык ул – тәкъдир. Чөнки башка һөнәр ияләре арасында да ялгызлар шактый бит. 

– Сәхнәгә чыкканда иң авыры нәрсә булды? 

– Халык алдына чыккач та, күзләр якын кешеләрне эзли башлый. Әни арабыздан яшьли китте. Минем Казанга укырга киткәнне дә күрмәде ул. Әти дә нишләптер концертларыма килмәде. Казанда иң элек музыка училищесының вокал бүлеген тәмамладым. Аннан соң Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать институтының режиссура факультетында укыдым. Хәзер концертларымның режиссеры да үзем. 

– Бардалыларның ярдәмчел һәм бердәм икәнен беләбез. Сезгә сәнгать өлкәсендә үз урыныгызны яулаганда кемнәр ярдәм итте? 

– Беләсезме, үзең булдыра алмасаң, халык мәхәббәтен кемнеңдер ярдәме белән генә яулап алып булмый. Истә калырлык, җете образ тудырырга кирәк иде, миңа калса, ул уңышлы булды. Сәхнәгә шаян җырлар белән күтәрелдем. Бүген исә япь-яшь кызларның әллә нинди фаҗигаләр турында җырлауларын аңлый алмыйм. Дусларга килгәндә, тормышымда гел яхшы кешеләр генә очрап торды. Яхшы сүзләре, киңәшләре белән дә ярдәм итте алар. 

– Хәзер репертуарыгыз нинди җырларга баеды? 

– Репертуар минем белән бергә "үсә". "Бала бишеге" (Гөлшат Зәйнашева шигыре, Илфат Дәүләтшин көе), "Бердәнбер" (Марат Кәбиров шигыре, Фәрит Хатипов музыкасы), "Гашыйк буласым килә"(Ләйлә Дәүләтова шигыре, Риф Гатауллин музыкасы), "Хәлләр ничек, диям дусларга" (Вазыйх Фатыйхов шигыре, Риф Әхмәтов музыкасы) дигәннәрен аеруча яратып башкарам. Сүз уңаеннан, иҗатым белән танышасы килгән укучылар мине "Вконтакте" сайтыннан эзләп таба ала. 

– Миңа калса, хәзер популярлык казаныр өчен бөтен шартлар да бар. 

– Бу фикер белән бик килешеп бетә алмыйм. Әлеге дә баягы, халык күңеленә кабатланмас образ белән генә кереп калып буладыр. Кайберәүләр, кесәң калын булса, җырыңны радиода ротациягә куясың да (көннең билгеле бер вакытында синең җырың гына яңгырасын өчен түләүле хезмәт), популярлык казанасың дип уйлый. Бәлки алар өлешчә хаклыдыр. Туктаусыз кабатланып торган җыр хәтергә сеңә, син телисеңме, теләмисеңме аны хәтта җырлый да башлыйсың. Әмма берничә ел уза, ротациядә башка җырлар әйләнә, хәтердә теге җырның эзе дә калмый. Ә күңелгә уелып кала торганы вакыт узса да, онытылмый. Популярлык өчен шул җырчының, шәхес буларак, билгеле бер вакытта, билгеле бер урында балкып алуы кирәктер. 

– Җырның ертыгы бармы? 

– Әлбәттә, бар. Шаян җыр булса да, аның мәгънәсе булырга тиеш. Хәзер телевидениедәге мәзәкләр, шаян тапшырулар да, кайбер җырларның эчтәлегенә дә билдән түбән юмор килеп керде. Мин бу хәл белән килешә алмыйм. Сәхнәдә позитив җырлар җырлансын, матур мәзәкләр сөйләнсен иде. Халык тамашада зәвыгын югалтмасын, ә энергия алып китсен иде. 

– Сәнифә, матурлык серләрен дә чишсәгез иде. 

– Күңелеңдә кояш балкып торса, көнчелек, хөсетлек булмаса, һичшиксез, матур күренәсең. Эчке дөньямны баетырга тырышам. Үзем йога белән шөгыльләнәм, һәрвакыт хәрәкәттә булырга тырышам. Кичен битне йомшарта торган маска тәкъдим итим әле. Ул 1аш кашыгы эремчек, күкәйнең сарысы һәм бер кашык балдан ясала. Әлеге массаны биттә 15 минут тотарга. Бит тиресе йомшара, мимик җыерчыклардан да файдасы бар. Матур булыгыз, балкып торыгыз!