АВЫЛ МӘКТӘБЕ ҺӘМ… ИНТЕРНЕТ

Мәгариф системасындагы кайбер җитәкчеләрнең “һәр мәктәбебездә компьютер класслары бар”, “һәр компьютерны интернетка тоташтырдык” ише мактану сүзләренә еш кына көлемсерәп карыйм. Сер түгел, күп мәктәпләрдә компьютерда эшләү түгел, аны кабызырга да куркалар – ватылса нишләрсең! Ә информатика укытучылары балаларга бүгенге (!) компьютер дөньясын өйрәтер урынына аларның башын ниндидер кирәкмәс формулалар белән дыңгычлый. Бу бигрәк тә авыл җирендә шулай. Дөрес, бар җирдә дә түгел.

Әюпов Илфар Илдар улы Арча районы Кушлавыч авылы мәктәбендә директор урынбасары. Информатика укыта. 28 яшьлек укытучы компьютер һәм интернет дөньясын китап-әсбаплардан гына түгел, ә үзлектән дә өйрәнә. Ул ясаган koshlaush.narod.ru сайты якташлары өчен генә түгел, барлык татар интернет кулланучылары өчен дә кызыклыдыр, дип уйлыйм. Кереп карагыз. Бу мәктәп сайты да, авыл сайты да. Авылны интернетка чыгаручы һәм интернетны авылга кертүче белән әңгәмә - сезнең игътибарыгызга.

– Илфар әфәнде, Кушлавыч авылы һәм аның мәктәбе сайтын эшләү сезгә нигә кирәк иде?

– Ул безнең мәктәпнең тормышын чагылдыручы сайт. Белем йортында күп кенә кызыклы вакыйгалар, чаралар булып тора. Шулар турында мәгълүмат эләбез. Уңышларыбыз белән мактанабыз, проблемаларыбыз булса – чишү юлларын эзлибез. Ә иң мөһиме, сайт - ул аралашу урыны.

– Ул күбрәк укучылар арасында популярмы яки укытучылар арасындамы?

– Сайт белән күбрәк укытучы хезмәттәшләребез файдалана. Кытай, Төркия кебек илләрдән керүче якташларыбыз да бар. Мәсәлән, Анталиядән Фәнис Зыятов. Иң актив кулланучыларыбызны http://kushlaush.forum24.ru форумында күрергә була.

– Татарга беренче чиратта Тукай аша таныш Кушлавыч авылында бүген ничә хуҗалык? Балалар күпме?

– Авылыбызда 73 хуҗалык. Мәктәбебездә 41 бала белем ала. Укытучыларыбыз Кушлавыч, Иске Җөлби һәм Әтнә районы Яңа Җөлби авылларыннан.

– Компьютерлаштыру ни хәлдә?

– Мәктәптә заманча 4 компьютер эшли. Ике ел элек иярченле (спутниклы) интернетка ялгандык. Укучыларыбыз өчен дә, укытучыларыбыз өчен дә компьютер һәм глобаль челтәрне тагын да якыннан өйрәнүгә бер этәргеч булды бу. Ун укытучының дүртесендә шәхси компьютерлары бар. Укучыларыбыз да өйләренә сатып алалар. Ләкин әлегә интернет мәктәптә генә бар шул. Әкренләп, бәлки, өй компьютерларын да электрон “челтәргә” тоташтыра башларлар.

– Информатиканы ничәнче сыйныфларга укытасыз?

– 8 һәм 9лыларга. Шулай ук информатика түгәрәге эшли. Укытучыларыбыз өчен дәресләрдә компьютер куллану, интернеттан материаллар алу - зур ярдәм. Хәзер бит нинди фәннән телисең, шуның буенча материал табарга мөмкин. “Белем.ру” порталы белән дә тыгыз элемтәдә эшлибез.

– Иярченле элемтә урнаштыргач, укучылар интернетка тагын да якынайды дисез. Әмма анда бит балалар хозурына тәкъдим итәргә ярамаган ресурслар да бар. Әйтик, экстремистик, порносайтлар яисә һәртөрле секта сайтлары. Балалар шунда да керә аламы яисә адресларны чикләүче нинди дә булса фильтр бармы?

– Бу турыда алдан ук уйланылды. Иярченле интернетны тоташтырганда ук белгечләр фильтр куйды. Ул болай эшли. Билгеле бер сүзләр базасы бар. Шулар очраган сайтларны блоклау чарасы күрелгән. Аңа өстәп бөтен мәктәпләргә таратылган «Первая помощь» дип аталган лицензияле программалар  жыентыгыннан контент-фильтр системасын куйдык. Балалар начар интернет-ресурслардан сакланган. Бу район күләмендә эшләнде.

– “Иң шәп укучы - укытучысыннан зуррак уңышка ирешкән укучы” диләр. Андыйлар бармы сездә? Ягъни компьютер һәм интернетны сездән дә яхшырак белгән балалар?

– Безнең авыл баласы өчен компьютер, интернет яңарак нәрсә. Шуңа күрә әлегә андый укучыларыбыз юк. Әмма укып чыгучылар арасында бу өлкәдә инде шактый сизелерлек алга киткәннәре бар. Инде бүгенге укучыларыбыз арасында да атап китәрдәйләре күренә. Шуңа күрә, мәктәпне тәмамлаганчы укытучыларын узып киткәннәре дә булыр дип уйлыйм. Һәм мин үз эшемнең нәтиҗәсенә бик шат булыр идем.

– Соң булса да уң булсын: сезне узган Укытучылар көне белән котлыйм!

– Рәхмәт. Үземнең дә барлык укытучыларыбызны, район мәктәпләрен һәм район мәгариф бүлеген узган һөнәри бәйрәмебез белән котлыйсым килә. Хезмәттәшләребезне сайтта көтеп калам. Аралашып яшик!