ТАТАР ХӘЙРИЯЧЕСЕ КАҺАРМАННАР ҺӘЙКӘЛЕН АЛЫШТЫРМЫЙ

1552 елда татар дәүләтчелеген саклап шәһит киткән ата-бабаларыбыз рухына, ниһаять, һәйкәл булачак. Инде һәйкәлнең макеты әзер. Конкурс комиссиясе Татарстан рәссамнар берлеге әгъзасы Нияз Хаҗиәхмәтов тәкъдим иткән проектны кабул иткән. Дөрес, әлегә бу һәйкәлнең төгәл урыны һәм кайчан куеласы мәгълүм түгел. Татар милли хәрәкәте күп тапкырлар мөрәҗәгатьләр белән чыкса да, һәйкәл урынында таш кына ята. Һәм дәһшәтле 1552нче елны искә төшергән октябрь аенда хәтер көнендә катнашучылар шул нигез ташы янында гына дога кыла. Шулай да һәйкәлнең макеты белән Кремль янында танышырга мөмкин.

 

Аның каравы, татар җәмәгатьчелеге икенче бер һәйкәл тирәсендә бәхәсләшеп алды. Шәһәр хакимияте, әгәр матбугаттагы язуларга ышансаң, Кремль белән цирк арасындагы Ярминкә мәйданында иганәче Әсгать Галимҗановка һәйкәл куйдыртмакчы. Белгәнегезчә, Әсгать Галимҗанов Колхоз базарында эшләгән чорында азык-төлек калдыклары белән дуңгыз үрчетеп, акчасын ятимнәргә тапшырган кеше. Аның ярдәмен балалар йортлары бүген дә тоеп яши. Ул чынлап торып зур хөрмәткә лаек татар карты. Әмма Ярминкә мәйданында, 1552 елда шәһит киткән бабаларыбыз рухына һәйкәл куеласы урында, Әсгать Галимҗановка һәйкәл кую күпләрне аптырашта калдырды. Татар җәмәгатьчелегендә әлеге шәхескә карата аның игелеклелегенә мөнәсәбәтле бәхәс юк, ә менә ата-бабаларыбызның каны тамган тарихи изге урында урнаштыру мәсьәләсе күпләрне борчый. Бу нисбәттән, татар милли лидерларының берсе, язучы Фәүзия Бәйрәмова һәм татар иҗтимагый үзәге вәкилләре белдерүләр белән дә чыкты.

 

Әсгать Галимҗановка багышланган һәйкәл проекты үзенчәлекле. Анда Әсгать ага җигүле атта, ә арба тулы яланаяклы балалар. “Бу сурәт татарны мескен итү, крестьян итеп күрсәтү өчен эшләнә. Мәскәүнең Кызыл мәйданында урыслар мондый эчтәлектәге һәйкәл урнаштырыр идеме икән?! – дигән сорауларны укырга була Матбугат.ру оештырган форумда. – Әсгать Галимҗановка һәйкәл кирәк. Ул моңа лаек. Ләкин аның урыны Бауман урамы, Колхоз базары яны, Казансу аша салынган Миллениум күпере янындагы калкулык булырга мөмкин... Кыскасы, һәйкәл эшмәкәрләр, зыялылар күпләп үтеп йөри торган урында һәм шушы һәйкәлгә карап үзләрендә йөрәкләрен эретерлек хәйриялек чаткыларын уятырлык эчтәлектә булырга тиеш”, – ди форумлылар.