поиск новостей
  • 09.05-19.05 Илсөя Бәдретдинова. Уникс. 19:00
  • 20.05 Мастер и Маргарита. Тукай ис. филармония. 19:00
Бүген кемнәр туган
  • 03 Май
  • Наил Дунаев (1937-2022) - актер
  • Сергей Юшко - галим
  • Фаил Камаев - дәүләт эшлеклесе
  • Альберт Яруллин - хоккейчы
  • Татарстан Чистополь куплю дом срочно звоните 89274905164
  • Казан шәһәре, Совет районы. Кульсеитово, Поэт Каменев урамырда җир участогы сатам. 12 соток, ИЖС Кадастровый номер 16:50:240650:256 Бәясе 3.700.000 сум Гүзәл 89375255146
  • Олылар очен "Сени" исемле подгузниклар сатыла. Размер М. Пачкада 30 штук. 1 пачка - 1200 сум. Казан. Тел. 89274484465 (ВАТСАПКА ЯЗЫГЫЗ) Продаются подгузники для взрослых. Сени. Размер М. 1 пачка - 1200 руб. (Пишите на Ватсап 89274484465)
  • Чупрэле районы, Иске Кэкерле авылында йорт сатыла, 1 800 000 РУБ 79276735505
  • Ремонтирую стиральные и посудомоечные машины, качественно и с гарантией,недорого. 8939 3369 585 Рамиль (Казань,Чистополь)
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227
  • Телэче районы Шэдке авылында йорт сатыла, барлык унайлыклары булган. 89534073195
  • ИСЭНМЕСЕЗ. ЭТЭЧ САТАМ . ТЕЛ 89053184712
  • Казаннын Яна-Савин районында урнашкан 2 булмэле фатирга бер кыз эзлим. Бэясе 6500 сум 89376001290
  • Ассаляму алейкум! Казанда, центрга якынрак булган гостинка яисэ булмэ снимать итергэ телим. Риелторсыз. 89872312932 (ватсап)
Архив
 
06.06.2022 Җәмгыять

"Туганнар! “Сабантуй” дигән сүз татар телендә юк!"

Сүзем “сабан туе” дигән борынгы, чын татар сүзе турында. Бөтен сөйләм өлкәсен, матбугатны “сабантуй” дип тутырдылар хәзер. Сабантуйлары уза торган урыннарда да “Сабантуй” дип язып куялар. Беркем дә каршы килгәнен ишеткәнем юк. Киресенчә, татарча тапшыруларда да шул ук хәл.

Туганнар! “Сабантуй” дигән сүз татар телендә юк! Ул — урысчалаштырган, аларга әйтергә уңай булсын өчен үзгәртелгән, бозылган сүз. Ә бит, билгеле булганча, әдәбият кагыйдәләре буенча, исемнәр, атамалар тәр­җемә ителми: Бөгелмә — Бөгелмә булып яңгырырга, Могилев Могилев булып яңгырырга тиеш. Без гаепле түгел бит урыс алфавитында “туе” сүзен әйтү өчен уңайлы аваз, хәреф булмаганына (әнә бит, Жириновский бөтен бер халык атамасы булган “кыргыз” сүзен дә, әйтүе кыен дип, үзгәрәтергә кирәк диде). Ярар, ул аларның үз проблемалары.
 
Без бит Туган телләр елы дип, ана телебезне саклыйк дип лаф орабыз, әмма-ләкин... Менә үзем дә ялгыштым! Татар телендә мондый сүз тезмәсе дә юк. Радио тыңлап карагыз, телевизорны ачыгыз: анда гади кешеләр дә, министрлар да, хәтта тел белгечләре дә чыгышларында “әмма-ләкин” сүзен өч-дүрт сүз аша кабатлап, теңкәгә тияләр. Бу бит майлы май (урысча однако-однако) дип сөйләү. Бу турыда күп язып булыр иде, әмма сүзне тел белгечеләренә калдырыйк.
 
Дөнья күләмендә халыкара аралашу теле булган матур татар телендә дөрес итеп сөйләшсәк, бөтен дөнья безне хөрмәт итәр, үз-үзебезгә дә хөрмәт артыр, иншалла.
 
Язмамны мәгълүм шигырьне бераз төзәтеп, болай дип тәмамлыйм:
 
Һәр бәйрәмнең үз яше бар,
 
Матур җырлары, матур уйлары.
 
Хезмәт җыры дөнья иңли,
 
Дөнья иңли сабантуйлары.

Х.ГАЗИЕВ, Казан
Татарстан яшьләре
№ --- | 06.06.2022
Татарстан яшьләре печать

▲ Өскә
 
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»