поиск новостей
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
  • 13.04 Яратам! Бетте-китте! Тинчурин театры, 17:00
  • 14.04 Полиционер. Тинчурин театры, 17:00
Бүген кемнәр туган
  • 29 Март
  • Шәкүр - җырчы
  • Рөстәм Абязов - дирижер
  • Илфат Фәйзрахманов - журналист
  • Мөхәммәт Сабиров (1932-2015) - дәүләт эшлеклесе
  • Айгөл Хәйри - җырчы
  • Ринат Хәйретдинов - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
23.03.2021 Язмыш

Яраннарга сөйлим серемне (тормыштан алынды)

Иртәнге чәен эчеп дога кылгач, Наҗия карчык әкрен генә урыныннан торып тәрәзә янына килде. Тәрәз төбен тутырып аллы-гөлле чәчәкләргә күмелеп утырган яраннары белән көн дә бер сөйләшеп ала ул. Гөлләр үзләре белән сөйләшкәнне ярата дия иде мәрхүмә әнисе. Шулайдыр, назлап, яратып дәшкәнне кем сөйми инде!

Аннан, иркенләп утырып сөйләшер кешесе бар мени аның. Күрше-тирә кордашлары да бакыйлыкка күчте. Ә балаларның үз тормышы. Тормышлары көйле чакта әти-әнине бик уйламыйлар инде алар. Көе китсә, әни кирәк...
 
Балалар дигәннән, бердәнбер улы Фәһимгә 12 яшь тулгач тол калды На­җия. Үзе эшкә нык булгач, улы ятимлек ачысын татымады, әтилеләр ки­гән­не киде, һич ким яшә­мәде­ләр. Укыды да егет, армиясендә дә йөреп кайтты. Һай, аның ул солдат киеме белән кайтып кергәне бүгенгедәй хәтерендә ананың! Төз, озын буйлы, очкын чәчеп торган яшькелт күзле, дулкынланып торган чәчле, бик тә чибәр иде Фәһиме. Армиядән кайткач озак ял итеп тормыйча эшкә керде, беренче хезмәт хакына ук әнисенә тау кадәр тәм-том белән кер юу машинасы күтәреп кайтты. Ярты ел үтте микән, Фәһим әни­сенә эшендәге бер кызны бик ошатуын һәм өйләнергә теләге барлыгын әйтте. “Туктале, ничек шулай тиз, әле бер-берегезне ныклап белмисездер дә бит. Минем бе­лән дә таныштырмадың. Әти-әнисе кемнәр?..” — дип, каушавыннан сорау арты сорау яудырды На­җия. “Ник, танышу озак мени ул, бүген кич алып кайтам алайса”, — диде егет.
 
— Матурым, таныш бул, минем әни. Исеме На­җия була. Әни, ә бу Клара. Мине яратсагыз, тату булырсыз, уртак тел табарсыз дип ышанам, — диде Фәһим Клараны аркасыннан әнисенә таба күрешергә этәреп.
 
— Исянмесес, — диде кыз, аптырап калган ананың күрешергә сузылган кушучына бармак очларын гына тидереп.
 
“Клара? Исянмесес?” И-и, Аллаһым, әллә безнең кеше түгел инде” ди­гән уй көйдереп үтте На­җиянең башыннан. Бераздан, чәй табыны артында сөйләшә-сөйләшә барысы да ачыкланды. Кыз үзебезнең милләтнеке икән, әти-әнисе белән монда Донбасс якларыннан күченеп кайтканнар, шуңа татарчасы бик чамалы икән. “Я научусь, Фагим белян стараемся татарча говорить”, — диде кыз. “Стараешьсядыр шул, мондый чибәр егеткә чытырдап ябышканың күренеп тора...” дип уйлады Наҗия кәефе төшкәнне сиздермәскә тырышып. Фәһиме янында утырган кыз карачкыдай күренде аңа. Ниндидер төссез чәчле, үсмер чакта битенә чыккан бетчәләрдән шадраланып калган йөзле иде ул, җитмәсә, яше дә күбрәк күренә.
 
Улы тәмәке тартырга чыгып киткәч, җайсызрак булса да, нәкъ шул сорауны бирде кызга Наҗия. Биш яшькә өлкәнрәк икән! “Хатын-кыз тиз картая бит, яңадан яшьрәкләргә карар дип курыкмыйсыңмы?” — дип гадәтенчә турыдан ярды Наҗия.
 
Кызны озатып кайткан Фәһимнең йөзе караңгыланган иде. Улы белән җитди сөйләшергә җыенган әнисенә иң беренче “һөҗүм”гә ташланды егет.
 
— Әни, ник бераз ачык йөз күрсәтә алмадың инде, ә?! Әниең мине ошатмады дип Клара елады, әнә! — диде.
 
— Ник, шундук ошатырга итле бәлеш яки майлы пәрәмәч түгел бит ул! Нәрсәсен ошатыйм соң әле мин аның? Шушы чибәрлегең белән әллә матуррак кызлар беткән идеме? Җитмәсә, үзеңнән биш яшькә олы! — дип шактый кырыс кына җавап бирде әнисе. — Өйләнергә ашыкма! Күргән дә капланган монда берәү!
 
— Өйләнешәбез! Безнең балабыз булачак! — диде Фәһим.
 
Алай икән. Ни-нәрсә белән эләктерәсен яхшы чамалаган икән тәҗрибәле Клараң дип эченнән генә уйлады да, башка каршы килмәде әни кеше.
 
Менә шулай, баштан ук килен белән борчагы пеш­мәде Наҗиянең. Караңгы чырай күрсәтмәде, араларына кермәде, тик уалып та төшмәде. Бөртекләп җыйган акчаларын тиененә кадәр биреп башка чыгарды да, ара-тирә килгән чакларында кунак итеп, ялгыз тормышына ризалашып яшәде шулай. Ә килен иң беренче очрашуда ук “карт бит син” диюне гафу итә алмады.
 
Икесе генә, кара-каршы утырып рәхәтләнеп сөйләшә-сөйләшә чәй эчүләр булмады аларның. Килен бер дә ачылып сөйләшмәде, иренә ияреп килсә дә, йорт эшләрендә булы­шырга да теләмәде. “Әни” дип тә дәшкәнен ишетмәде аның Наҗия. “Ярар, әйтмәсә әйтмәс, мин үс­тергән бала түгел, үзләре әйбәт кенә яшәсеннәр берүк. Ярый инде, әйткән сүзендә торды, татарча сөйләшергә өйрәнде бит. Малай да, оныклар да караулы” дип үз-үзен юатты.
 
Көннәрдән беркөнне елап күзләре шешенгән Клара килеп керде. Наҗия аны-моны сорашканчы, килде дә, алдына тезләнеп аякларын кочты. “Әни, зинһар өчен ярдәм ит! Фәһимнең сөяркәсе бар! Өйгә кайтып кунмый да башлады хәзер”, — дип илерде. Киленне торгызып бераз тынычландыргач кына, елый-елый сөйләгәненнән нидер аңлады карчык. 25 ел яшәгән хатынын ташларга ниятләгән икән малае. Япь-яшь мар­җага ияләнгән ди. Иренең артыннан күзәтеп барып, көндәшенең кайда яшәгәнен дә белгән Клара. “Әни, өйләнешкәндә яше­м­­нең олырак икәнлеген әйтүеңә үпкәләдем. Тора-бара үзем дә аңладым иремнән карт күренгәнемне. Яши-яши Фә­һим­нең минем белән кеше арасына чыгарга кыенсынганын да сизә идем. Нишлим, балалардан оят, сине тың­лар, үгетлә әле!” — дип өзгәләнде килен.
 
Кинәт кенә “әни”гә әйләнгән Наҗия карчык килененнән теге хатынның адресын сорап алды. Ашка гына киеп бара торган матур күлмәген, камзулын киде, чигүле калфагы өс­теннән бизәкле яулыгын япты да китте “кунакка”...
 
Ишекне Фәһим ачты. “Әни?! Син ничек монда? Каян белдең?” Фәһимнең артында сары чәчле, җиңсез кыска күлмәк кигән яшь кенә хатын-кыз пәйда булды. “Мама? Мама при­шла!” — диде теге чытыкланып. Ап-ак тешлә­рен күрсәтеп, битләрен чокырлатып елмаеп та җибәргәч, улының нык капкынга эләккәнен аңлады карчык. “Проходите, пожалуйста! Сейчас чай попьем, у нас вкусный торт есть”, — дип сөйлә­нә-сөйләнә кухняга атылды.
 
— Алай икән... “Мама” димәк. Бирермен мин сезгә “мама”ны!
 
Нәрсә, 50гә җиткәндә хатыныңны, карт анаңны, балаларыңны рисвай итеп яшь хатын артыннан сөйрәләсең мени? Хатының карт сыман тоела башладымы хәзер? Ә бу кызый янында син яшь мени? Әле­гә, акча булганда кирәк син аңа, аннан урам­да калачаксың бит! — дип ярсыды карчык. Улы бу сөйләшүгә әзер иде. Тыныч кына басып тик торды. Җитмәсә, мар­җасы янына килеп муенына сарылды да: “Мама, не вол­нуйтесь вы так, я люб­лю нашего Фиму!” — диде.
 
— Менә шулай “лүблү” дип татар ирләрен тилертәләр алар, балам, җүләрләнмә...
 
Кинәт кенә хәле китүен сизеп стенага сөялгән әнисен чак тотып калды Фәһим.
 
— Әни, әни!..
 
— Скорый чакырт, ки­тәм бугай мин...
 
Соңгы елларда болай да кан басымы күтәрелә иде Наҗиянең. Бу юлы да 200гә менгән иде. Ашы­гыч ярдәм фельдшеры “әбине алып китәбез” ди­гәч, улы белән сөяркәсе дә киенеп озата бардылар. Кабул итү бүлмәсендә табиб караган вакытта, өзгәләнеп янында торган улына карап, иреннәрен көчкә кыймылдатып: “Сө­яркәң дә, үзең дә монда күренмәгез, минем киленем бер генә! Кларам килсен!” — диде карчык. Үзе табибның кулын кысып, сиздерми генә аңа күз кысты.
 
Үзе дә кайнана яшендәге табиб ханым хәлне тиз аңлап алды. “Әниегезгә бер дә борчылырга ярамый. Чактан гына инфаркт булмый калган. Дәваланырга салабыз”, — диде.
 
Карчык һаман: “Кларам килсен, син кит!” — дип ка­батлады. “Килер-килер, әни. Хәзер кайтып алып киләм”, — диде улы.
 
Чыннан да, кичен күч­тәнәчләрен күтәреп парлап килеп тә җиттеләр.
 
Әбине больницадан чы­гарганда да улына аны борчымаска, ялгызын калдырмаска икәнлекне кат-кат кабатлады табиб. Шу­ңа да туры Фәһимнең өенә алып кайттылар На­җияне. Картайган көнендә килен хезмәте күрде карчык шунда. Клара тәм-том пешеренде, “әни” дип бер әйтәсе урынга биш әйтте. Наҗия карчыкның хәйләсен әллә аңлады, әллә юк. Ә карчык хыянәт ачысыннан битләре сулып калган киленен бик тә кызганды.
 
— Кызым, теге чакта турысын әйткәнемә үпкәләдең. Менә хәзер үзең дә аңладың. Буласы булган, шактый гомер яшәдегез. Хәзер гаиләңне сакларга тырыш. Ирләр ашказаны белән ярата дип әйтүләре һәрчак дөрес түгел. Синең тәмле ризыкларыңа гына алданып кайтырга ирләр көтүдән чабып кайта торган мал мени. Иргә ярыйм дип үзеңне онытып бетермә син. Матур итеп киен, чәчләреңне дә буя, ясат. Яхшы хушбуй ал. Тәмле сүзеңне дә, башкасын да кызганма. Ялгы­шын исенә төшереп би­тәрләмә. Җайланыр тормышыгыз, — диде.
 
...Улын — ялгыштан, киленен ялгызлыктан коткарам дип хәйләгә баруы каян исенә төште соң әле... Күр, гөлләренең төбе корышкан икән бит. Кичә өй җыештырганда шуны да күрмәгән киленен үзалдына битәрли-битәрли, карчык яраннарына су сибәргә кереште.
 
 

Галия ХӘКИМОВА
Татарстан яшьләре
№ --- | 23.03.2021
Татарстан яшьләре печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»