поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
23.03.2010 Мәдәният

СӨЙЛӘП ЙӨРМӘ, ЭШЛӘ ДӘ КУЙ

“Тамашачы мине Салават концертларын алып баручы дип белгәндә атказанган дигән исем генә биргәннәр иде, хәзер җырчы бабай булгач, халык артисты дигәнен дә бирделәр”, – дип шаярткан була Булат Сәлахов. Шушы араларда, чыннан да, ул Татарстанның халык артисты дигән зур исемгә лаек булды. Шул уңайдан Булат әфәнде белән әңгәмә дә корып алдык.

– Татарстанның халык артисты исемен алу – ул бик зур казаныш. Сезне шушы бүләккә алып килгән юл ничек башланды?

 

– Дүрт яшьтә үк Казан – Нократ Аланы поездында беренче концертымны күрсәткәнмен. Пассажирлар кул чабып кына калмыйча, миңа прәннек, бөккән, хәтта казылык та биргән. Ә 14 яшьтә телевизордан “Банкрот” спектаклен карап шаккаткан идем. Шул чакта, артист булам, дидем. Бер газетада белдерү дә таптым: “Казан театр училищесы драма артистлары әзерли. Адрес: Казан, Гоголь урамы, 2”.

 

– Мәктәпне тәмамлау белән шунда чаптыгызмы?

 

– Кая чабасың ди?! Авыл балалары бит без. Үзебезнең Арча районы Алан авылында башлангычны бетергәч, Курсага йөреп укый башладым. Иртән 10 километр җәяү, кич белән тагын. Юлда шигырьләр ятлыйм, үзем дә чыгарып карыйм, имеш, артист булырга әзерләнәм. Тик сигездән соң Кукмара һөнәр училищесында укырга туры килде, ике ел ремонтлаучы булырга өйрәндем. Аннан Казанның киез фабрикасына юллама тоттырдылар, шунда кичке мәктәптә унны бетердем.

 

1972 елда армиягә алдылар, Байконурга. Берзаман Чаллыдагы абый “Человек и закон” дигән журнал җибәргән. Тышында түгәрәк кунакханәнең – хәзер “Түбәтәй” дип йөртәләр – фотосы бастырылган. Шулкадәр матур рәсем иде ул! Минәйтәм, мин дә армиядән соң Чаллыга барып урнашам!

 

Килеп төшү белән абыйга: “Әйдә, теге кунакханәне күрсәт!” – дим. Килсәк, казылган чокырдан башка берни дә юк. Ә журнал тышлыгында макет фотосы булган икән. Мин шуңа алданып Чаллыга килдем! Аллага шөкер, кунакханәсе дә сафка басты, нибары 35 ел гына (!) төзеделәр.

 

– Чаллы татар драма теат­ры “Түбәтәй”дән ерак түгел, юл аркылы гына!

 

– Хәзер юл аркылы ул! Моңа ирешер өчен дистәләгән кешенең 20 ел буена диярлек фидакарьләрчә эшләве, театрга хезмәт итүе кирәк булды.

 

– Театрга якынрак килик дип әйтмәкче идем үземчә...

 

– Шушында Чаллыда килеп эләктем инде театрга! Әле эшкә дә урнашмаган идем, кичке мәктәп эзләп киттем. Унберне бетерергә кирәк бит! Эзләдем, эзләдем, юк татар мәктәбе! Урысча укырга туры килде. Гомергә алмаган икелеләр алып бетердем, авыр булды. Ә һәвәслегем һәрвакыт бар иде. Хәзер дә күп укыйм. Газета алып укымасам, рәхәт түгел, иртә белән битне юмаган кебек.

 

– Кая эшкә урнаштыгыз?

 

– 14 ел төзелештә сварщик булып эшләдем. Илдар Хановның Бөек Җиңүгә багышланган Ватан-ана һәйкәлен төзүдә катнаштым, сигез мәктәп, хастаханәләр, хакимият бинасы, кибетләр... Санап бетерерлек түгел! 6 разрядлы сварщик идем, чутлы гына идек без андыйлар.

 

1976 елда “Энергетик” мәдәният сараенда якташым Илдар абый Хаҗиев халык театры оештырды. Ике елдан “Энергетик”ның директоры итеп Шамил Зариповны билгеләделәр. “Энем, укырга кирәк!” – ди бу очраган саен. Бергәләп уйлаша торгач, мәдәният институтының театрлар өчен актерлар һәм режиссерлар әзерләүче читтән торып уку бүлеген сайлап алдык. Салават белән бер группада биш ел укыдык.

 

– Драма артисты күбрәк белергә тиешме, әллә эстраданыкымы?

 

– Эстраданы мин, дөресен генә әйткәндә, сөймим, чөнки анда эшләмичә ашарга өйрәнеп беткәннәр күп! Ләкин эстрада артистының һөнәрләре күбрәк булырга тиеш, чөнки анда импровизациягә урын бар. Без – драма артистлары – режиссер калыбына салынган көчсезләр.

– Сезнең яраткан һәм яратып бетермәгән рольләрегез бармы?

 

– Менә әле исәпләп утырган идем. 19 ел эчендә 40 лап роль җыелган, халык театрында уйнаганнарын да санасаң, 50 дән артып китә. Авыр бирелгән рольләрем булмады, барысын да аңлап уйнадым. Дөресрәге, мин сәхнәдә шул кеше булып яшим. Театрыбызның ачылышына Батулланың “Күбәләк булып җаның кайтыр” пьесасын сәхнәләштергән идек. Миңа Нурми ролен бирделәр. Бу өч яшьлек вакытта кызамык белән авырган да, утыз яшькә җитүенә карамастан, һаман шул өч яшьлек бала булып калган. Ләкин ул бит җүләр түгел, ул – бала!

 

Зөлфәт Хәкимнең “Курку” повесте буенча бик әйбәт спектакль куйган идек. Зөлфәт премьерадан соң кулны кысып рәхмәт әйтте. Ә мин ул спектакльдә аның үзен уйнадым, чөнки ул үзе турында язган. “Сүнгән йолдызлар”да – бөкре Надирны, “Кыйссаи Йосыф”та Фиргавен белән Кыйтфир рольләрен башкардым. Үземнең “Яр” пьесасы буенча куелган спектакль дә бик ошады.

 

– Пьеса язу теләге кайчан туды?

 

– Сәхнәдән сөйләргә кирәк булгач, юморескалар яздым башта. Кырыклап бардыр, унлабы гына матбугатта басылган. Юмореска – ул бит үзе кечкенә спектакль. Концертлар белән йөргәндә, Татыш дигән авылда – Сөннең Агыйделгә кушылган урыны дип истә калган – бер бабай елый-елый сөйләде. “Энем, зиратны ләм басты!” – ди. Буа киткән дә, елга күтәрелеп, зиратны су баскан. Су киткәч, ләм утырып калган. “Җәмилә авылы” пьесасын яздым. Безнең театрда куелды ул. Соңгы җөмләсе: елганы борырга ярамый, ул барыбер үз урынына кайта!

 

– Ә “Яр”?

 

– Авылдагы йортыбыз унике ел тик торды. Әти үлгәч, әни Казанга күчте. Ишегалдына килеп керәсең, бөтен җирне кычыткан баскан, әни юк... Нигезне саклый инде болар, минәйтәм. Кычыткан ялан кыр уртасында беркайчан да үсми, ул, гомумән, ничектер кешегә бәйле. Яки менә игътибар иткәнем бар: койманы төзәтеп кенә куясың, икенче елны кайтып сөяләсең, ава да китә, килеп төшәсең кычыткан арасына. Ничек алай була ул?..

 

Безнең өйдән өч кеше сугышка киткән, шуларның икесен Новгород сазлыкларыннан әле дә эзлиләр. Менә шулар инде ул “Яр”...

 

– Татар театры өчен авыр заманалар җитте, диләр хәзер. Безгә, гомумән, берәр кайчан җиңел булган микән соң ул?

 

– Каян килсен инде?! Мин бер генә нәрсәгә шаккатам! Театрга килеп, спектакль карап күңелең булып кайткансың икән, нүжәли артистның хезмәт хакы турында бер генә дә уй керми башка? Хәерчелектә үләргә тиеш микәнни без? Намус уянырга тиештер бит инде берзаман? Мин хәзерге түрәләрне генә әйтмим, бу гомер-гомергә шулай булган. Бюджетник дигән сүзне мин кабул итмим, кушамат дип кенә саныйм. Без бюджетниклар түгел, без – хөкүмәт кешеләре! Дәүләт үз кешеләреннән шулай мыскыллап көләргә тиешме? Менә без хәзер артист турында сөйләгәндә, “ул талант иясе” дибез. Ә нәрсә ул талант? Борынгы Грециядә актерга, уйнавы бик нык ошаса, талант “биргәннәр”, ягъни алтын акча. Бер талант иясе буламы ул, икеме анда, өчме. Ә хәзер грамота бирәләр. Ә алтыны кайда?

 

– Тагын еш кына, татарлар классиканы куймыйлар яки куя алмыйлар, гел шул авыл комедияләре чыгарып яталар, диләр.

 

– Сүз дә юк, репертуарда классика булырга тиеш. Һәм безнең театрда бар да ул! Николай Гогольнең 200 еллыгына ТНВ бөтен архивларны актарып бердәнбер язма тапкан – безнең “Өйләнү” спектаклен. Аны телевизордан күрсәткәч, безгә: “Шул спектакльне яңадан уйнагыз әле”, – дип килә башладылар. Менә хәзер Жан-Батист Мольерның “Саран”ын чыгардык яңа гына. XVII гасырда язылган булса да, ул, минемчә, көн кадагына суга торган әсәр. Безне хәзер саранлык, карунлык, майлырак кисәкне умырып алу теләге белән йөрүчеләр басып алды.

 

– Халык театрында өч ел режиссер булгансыз, шул һөнәргә кире кайту, берәр пьесаны сәхнәләштерү теләге юкмы?

 

– Ә мин режиссер буларак та күп эшлим. Язучылар, җырчыларның юбилей кичәләрен әзерлим. Алар бит барысы да театральләштерелгән программалар. Сценарийларын да үзем язам, үзем куям. “Сабан туе гүзәле”, “Татар малае”, “Татар егете” бәйгеләре – шулай ук минем иҗат җимешләре. Беләсезме, газетада “шулай булырга тиеш ул, шушыны эшләсәң, болай була”, дип язганнарын укысам, җеннәрем котыра минем! Сөйләп йөрмә син аны, эшлә дә куй!


Айбулат ФАЗЛЫЕВ
Ватаным Татарстан
№ 49 | 17.03.2010
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»