поиск новостей
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
  • 13.04 Яратам! Бетте-китте! Тинчурин театры, 17:00
  • 14.04 Полиционер. Тинчурин театры, 17:00
Бүген кемнәр туган
  • 29 Март
  • Шәкүр - җырчы
  • Рөстәм Абязов - дирижер
  • Илфат Фәйзрахманов - журналист
  • Мөхәммәт Сабиров (1932-2015) - дәүләт эшлеклесе
  • Айгөл Хәйри - җырчы
  • Ринат Хәйретдинов - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 

Тәтеш

← Бөтен районнар

Исем:
Кайсы авылдан:
Текст:
 
саша (тэтешле)
№112022 / 20.10.2018 14:45:57

Даааааааааааааа

саша (тэтешле)
№112021 / 20.10.2018 14:45:25

Дааааааааааааа

саша (тэтешле)
№112020 / 20.10.2018 14:44:15

СЭУТЕКЛЕ.кем кирэк

саша (тэтешле)
№112019 / 20.10.2018 14:42:22

Монда Сэутекле бик куп . Сина кем кмрэк

петя (сосновка)
№111185 / 17.06.2018 12:43:18

Абдуллина Сиринэне белучелэр юкмы?

вопрос (юристу)
№110059 / 17.02.2018 11:40:22

89625751843.

сафа (карабай)
№107436 / 01.06.2017 20:36:34

саумы дус

мин (карабай)
№107435 / 01.06.2017 20:35:18

саумы дускай

мулла (мэчет)
№107431 / 01.06.2017 18:13:25

Сугыш, дип язсам бик кукам

№101933 / 08.07.2016 14:22:02

«Артистлар.ру» дигән сайт эшли башлады. Татар артистлары турында кызыклы яңалыклар шунда булачак. Ә каталогта 600дән артык артист, актер, сәхнә әһеле тупланган.

Бу сайтка көн дә яңалык эленеп барылачак.

Көн дә кереп карагыз.

Менә ул сайт: http://artistlar.ru/

№98310 / 24.03.2015 18:28:17

Хәзер «Матбугат.ру»да комментарийларны бары тик «Вконтакте» виджеты аша үз исемең белән генә язып була

Тулырак укырга: matbugat.ru/news/?id=11409

№94903 / 04.02.2015 21:12:34

Сез "Вконтакте" бармы?
Алайса "Татар онлайн" группасына керегез:
https://vk.com/onlinetatar
Иң кызыклы һәм популяр татар төркемнәренең берсе!

№92632 / 31.12.2014 18:19:08

17-18 еллар мөкаддәм Тәтеш каласында кәнисә тирәсенә таш ихата салганда җирдән бер зират ташы табылган иде. Язуы бөйләдер: "Әл-хөкме Аллаһы әл-гали әл-кәбир Галәйе Аллаһы әүвәл гасый рәхмәтуллаһи галәйһи вә рәхмәтән васыйгатән вафат ... тарихе җийат җур (әз һиҗрәти газыйм...)" 4. Өстеннән арба юлы йөреп, бу таш урталай сынган, шул сәбәпле ахыргы өч сүзе танылырлык түгел. Бу сүзләрне калган берничә хәрефләрен карап кына шулай булырга кирәк дип, үзебезчә уйлап язып куйдык (алары бәлки безнеңчә дә түгелдер). Бу ташны Казан дарелфөнүнендәге Асаре гатыйка җәмгыятенең әгъзалары да барып карадылар, шуннан соң полиция ишегалдына китереп, бер койма буена язуы белән өскә таба салганнар, полицейский солдатлар шул таш өстенә бәгъзе вакытта бәвел итәләр дип сөйләделәр. Полиция икенче фатирга күчкәч тә, таш һаман иске урында аяк астында калып, өстендә бәгъзе вакытта төрле нәҗес күрелгәч, без шуны Асаре гатыйка җәмгыятеннән рөхсәт сорап, Тәтеш мәсҗиденең бер бүлмәсенә яки ихатасы эченә генә булса да, китереп куймак булган идек, һәм Тәтеш мулласы исеменә рөхсәт тә бирелде. Гыйлем файдасы өчен килеп караучылар булса, мәныг ителмәү шарты белән, шул рөхсәт язуы белән Тәтешнең исправнигыннан сорадык: "Ул ташны алсак, сүз әйтүче булмасмы", — дип. Исправник холыксыз нәрсә иде, язуымны укып карагач, тынычсызлана башлады: "Кайда ул, нинди таш", — дип сорашып, безгә — "губернатордан сораңыз", — дип, алырга рөхсәт ителмәде, үзе шул көндә үк мәзкүр ташны полицейскийларны кушып, эзләтеп алдырган да, полициягә китереп, бер утын амбарына куйдырган, хәзердә кайдадыр, мәгьлүм түгел. Шул 600 еллар мөкаддәм (хатты куфи белән) аяте кәримә язылган ташны хәзердә эзләп алынса, яхшы булыр иде. Асаре гатыйка җәмгыятеннән алган рөхсәт язуы муллада югалмаган булса, бәлки бирерләр иде, бирмәсәләр, губернатордан соралса, бик тиз рөхсәт итәр, мондаен әсәрләрне мәгърифәтле милләтләр бик саклыйлар, безгә дә, сакласак, бәлки, киләчәк заманда бераз файда булыр иде.

"Азат" газетасы,-1906.-30 март, 6 апрель №№ (25, 27).

Искәрмәләр

1 "Азат" газетасы — Казанда 1906 елда Галиәсгар Камал мөхәррирлеге һәм наширлегендә чыккан татар газетасы.
2. Хәзер Татарстан республикасы Апас районының Каратун авылы.
3. Хәзерге Татарстанның Апас районында.
4. Бу мәкаләдә китерелгән каберташ язмаларының тәрҗемәләре "Болгар тарихы" хезмәтендә күрсәтелде.

йәмин — ант
мәмнүн — шат
васитасы — ярдәме
мөкаддәм — элек
дәхи — тагын
мәзкүр — ул
кәнисә — чиркәү
кыйлып — чагыштырып
бөйләдер — болай
ителмәү — тыелмау
Гайнетдин Әхмәрев. Тарихи-документаль җыентык. Казан, “Җыен-ТатАрт”, “Хәтер” нәшрияты 2000


Рейтинг@Mail.ru Rambler's Top100 SpyLOG http://tashlar.narod.ru/ , 2007


№92631 / 31.12.2014 18:14:31

Иске зиратлар хакында

Гайнетдин Әхмәрев

"Азат"ның1 22 номерында "Казан окружной судында мөселманнарны йәмин иттерү өчен алып куелган Коръән хакында" язылган мәкаләне укып, бик мәмнүн булдык. "Азат" һәрдаим шундаен эшләрне кайгыртып, мөселманнарның (хосусан, имамнарның) хәтеренә төшерә тора. Шул сәбәпле, без дә ташланып ята торган иске зиратлар хакында бер мәкалә язып, мөселманнарга "Азат" васитасы белән берничә аңлатмак булдык. Һәр милләт — нәсари булсын, яһүд булсын, хәтта мәҗүс таифәләре дә, ата-бабаларының зиратларын мөкаддәс санап, мөмкин кадәр тәрбияле тоталар, мондаен эшләр дине исламда хосусан мактаулы булса да, вилайәтебезнең мөселманнары иске зиратларын бик тәрбиясез, кызганыч хәлдә тоталар. Мәсәлән, Тәтеш өязенең Әтрәч каръясендә Болгар заманнарыннан калган бер иске зират бар, шунда алты йөз еллар мөкаддәм куелган (20-25 кадәр) язулы ташлар да бар. Ихатасы юк, ташларның бәгъзесе авып ята, бәгьзеләре сынгалап, берничә еллар мөкаддәм араларын сукалап, иген дә чәчкәннәр иде, шул сәбәпле бер баруыбызда бәгьзе ташларны күрер өчен иген арасыннан эзләп таптык, икенче мәртәбә баруыбызда такыр басу иде. Шул зират өстендә Әтрәч каръясенең сыер-сарык көтүе йөргәнен күрдек, бәгьзе хайваннар ташлар арасына ятканнар, бәгьзеләре ташка ышкылып торалар. Хайван йөргән сәбәпле, зират өстендә тирес тә күрелде. Шунда бер карт көтүчедән сорадык: "Ник болай хайван йөртеп, зиратны кадерсез итәсез?" — дип. "Йөртәбез шул инде, йөртмә дип әйтүче дә юк", — дип җавап бирде. Дәхи зиярәт кылырга килүчеләр хакында сораштык. "Килүчеләр була, кичә дә бер пар ат белән килеп, Коръән укып киттеләр, ләкин белеп булмый, әллә кеше, әллә фәрештәләр булды — Ходай белсен. Мин сезне дә танымыймын, миңа сез дә әллә кем", — диде. Бу ташлар элегрәк бик күп булган имеш, ләкин мөселманнарның илтифатсызлыгыннан күбесен якындагы урыслар урлап ташыган, диләр. Шуннан ерак түгел Җанбакты дигән урыс авылының кәнисә ишеге төбендә ике язулы таш бар, берсен язып та алган идек, 665 ел мөкаддәм язылган. Дәхи Каратун2 дигән урыс авылында бер язулы ташны барып карадык, ул да шул Әтрәч зиратыннан алынган булырга кирәк. Бу зират Болгар дәүләтендә булган бер зур шәһәр зираты булса кирәк, чөнки бер каръя әһеле генә бу кадәр алты йөз елларга түзәрлек зур вә яхшы ташларны куя алмас иде, дип күңелгә килә. Шул тарафтагы мөселманнарның хәбәре буенча, бу урында ике мең өйле Шоңгаты шәһәре булган, имеш. Бу шәһәрнең халкы болгарлар белән (ягьни пайтәхетләре булган Болгар шәһәренең мөселманнары белән) кыз алышып, кыз бирешеп йөргәннәр, диләр. Шунда шәһре Болгарга йөргән тугры юлларын да күрсәтәләр. Бу зиратның якынында күп болгар нәрсәләре дә табыла, хосусан "әзгәри" дип атала торган болгар тәңкәләре, элегрәк, Болгар заманында, акча урынына йөртелгән көмеш кисәкләре дә күп табылган. Бу зиратның якынындагы ике Әтрәч каръясенең мөселманнары үзләрен әүвәлдә шул Шоңгаты шәһәреннән күчеп утырганнар дип сөйлиләр. Бу ике авылның халкы мондаен нәрсәләрне мөкаддәс күреп, шул зиратны ихата кыйлып куйсалар, яки тирән чокыр гына казып әйләндерсәләр дә, бу ташлар бәлки тагы да алты йөз ел торырлар иде.

Спас өязенең Рәҗәп каръясендә Болгар заманнарыннан калган бер иске зират бар, "Ташбилге" дип йөртәләр. Өч данә язулы ташлары да бар, еллары беленмәсә дә, язу рәвешләреннән кыяс кыйлып XIV нче гасырда куелганы беленә. Бу зират янында бер кешенең бәрәңге бакчасы белән иген куя торган ындыры бар. Бу кеше бакчасында урын җитәрлек булып та, зират өстенә ашлык кибәннәре куеп, зиратның бер башын ындырга әйләндергән. Зиратны күрсәтеп йөрүче мөселманнан сорадык: "Рәҗәп халкы ник бу кешегә зират өстендә ындыр ясаткан", — дип. "Ачлык ел булгач, бөтен авыл халкы җыелып килеп, аның ындыр, киртәләрен бер мәртәбә ватып та ташлаганнар иде. Шуннан соң берничә елларча торып, тагы да куя башлады, бу үзе баерак кеше", — дип җавап бирде. Ындыр булгач, әлбәттә, ат та йөри, эт тә йөри, хатын-кыз, бала-чага — бар да таптап йөри, шунда "әл-хөкме Аллаһы әл-гали әл-кәбир", "Һу-әл-хәййе әл-ләзи лә йәмүт" аяте кәримәләре язылган ташлар да утырып тора, берсендә Юныс хаҗи исеме язылган. Бу Рәҗәп каръясенең өч мәхәлләсендә унлап мулла, мөәзиннәре бар.

Тәтеш өязенең Карабай каръясе белән Сәүтек каръясе3 арасында бер зур иске зират бар, кабер өстендә уеп-уеп куелган ташлары да бик күп, ләкин язулысы юк, бу зират соңрак заманда гына ташланган булса кирәк, каберләрнең каю тарафка таба каратып казылганы беленеп тора. Ислам зираты икәне бик мәгьлүм — кабер өсләре күбесенчә чокырланыбрак тора, ихатасы юк, уртасыннан юл йөри, шул юл кабер өсләреннән үгеп бәгьзе каберләрнең чокырына арба көпчәкләре төшеп-төшеп китә, кабер әйләнәсендә уеп куелган ташлар өстеннән менеп уза. Шул ике авылның мөселманнары шул кадәр илтифатсыз: ата-бабаларынын мөкаддәс зиратларын шул дәрәҗәдә тоталар. Ике авылга дүрт мулласы бар, дүртесе дә картлар, бу юлны аз гына читтәнрәк җибәрергә, әлбәтгә, бик мөмкин, ихата тотып куярга хәлләре булмаса, канау казып әйләндерергә мөмкин, моңар акча чыкмый, халык бушрак вакытта бөтен авыл кешесе чыгып, бер көндә казып, әйләндерәчәкләр, имамнар тараф ыннан илтифат кына кирәк.

17-18 еллар мөкаддәм Тәтеш каласында кәнисә тирәсенә таш ихата салганда җирдән бер зират ташы табылган иде. Язуы бөйләде

Арыслан! (Күрше авыл)
№92309 / 25.12.2014 19:15:12

Сәүтекләр! Эшегез юк мәллә?! Гел шушында утырасыз!javascript:addsm('sm6')

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»