поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
14.11.2013 Җәмгыять

Ирләр - ир, хатыннар хатын булса иде

Борынгылар бездән акыллырак булган, ахыры. Гаиләдәге бердәнбер ир бала яисә төпчек малай төп йортта калып, ата-анасын карарга, алар белән гомер итәргә тиеш булган. Хәзер бу гореф-гадәт онытылып бетте инде. Авылда калган карт-карчыкларны карарга калучылар бик сирәк күренә.

Әле кайчан гына бер татар авылында имамлык итүче хәзрәтне очраткан идем:

- Әссәламүгаләйкүм, хәзрәт! Ни хәлләрдә яшәп ятасыз?

- Хәзрәт түгел, хәсрәт!

- Нигә алай дип әйтәсез, бабай? - дип әйтүемне көтеп кенә торган кебек сөйләп китте:

- Картлык - шатлык түгел шул, иркә. Хәләл җефетең белән тигез, матур тормышта яшәп, өй тутырып балалар тәрбияләп үстергәндә тормыш көтүе күпкә мәшәкатьлерәк булса да, аның кызыгы, шатлыгы булган икән.

Ә хәзер... Карчыгым үлеп киткәнгә берничә ел үтеп китте инде. Берьялгызым яшәп ятам. Исәнлегем дә юк. Дөрес, кызларым еш кына кайтып, хәлемне белеп китәләр. Тәмле ашларын да пешереп сыйлыйлар, мунча да ягып кертәләр, керләремне дә юып куялар, өйләремне җыештырып торалар. Үзләренә дә чакыралар. Тик мин генә бармыйм, кияүләр күзенә карап утырасым килми.

Әйе, улларым да бар. Алары инде әллә нигә бер кайтып, “күренеп” китәләр. Белмим, әллә заман үзгәрде, әллә кешеләр? Элек барысы да башкача иде бит...

 Менә шул вакытта Сәлимә апа әйткән сүзләр дә исемә төш¬те: “Аллаһыга шөкер, үз аякларымда йөреп торам. Кызларым юк шул. Ә улларым үзләренә-үзләре дә хуҗа була белмиләр. Актыккы гомеремдә Аллаһыдан кыска сырхау, ансат үлем сорарга гына кала инде”.

Картлар: “Итәктә чакта - сөйдерә, итәктән төшкәч - көйдерә”, - дип бик дөрес әйткәннәр шул. Хәзерге заманда кыз бала әти-әнигә якынрак та, ягымлырак та. Ирләр белән хатыннар идарә итә торган чак килеп җитте. Киленең белән мөнәсәбәтләрең начар икән, бетте, дигән сүз, малаеңны сиңа якын китермәячәк.  

Соң, ир бала үстергән ата-анага ни хәл итәргә кирәк?!

Шулай беркөнне алдыбыздан бер машина бара. Машина йөртүченең исерек икәнлеге тәгәрмәч юлыннан ук күренеп тора. Озак та үтмәде, машина туктады һәм пассажир ягыннан хатын-кыз сикереп төште, шофер ишеген ачып җибәрде һәм елый-елый исерек ирен сөйрәп төшереп, арткы утыргычка яткырды да руль артына утырып китеп барды. Мондый хатынга ир нәрсәгә кирәк инде?

Тагын бер мисал: “Ходаем! Нәрсә инде бу? Иремне танышларым аша эшкә урнаштырып караган идем. Тәки эшли алмады бит”, - дип сөйләп утыра бер хатын чәчтараш бүлмәсендә. Шул сүзләрне әйтеп өлгермәде, ишек киң ачылып китте һәм "ир" дигән кеше кереп, хатыннан акча даулый башлады. Мин бу парны базарда да еш күрәм, хатыны артыннан ишәк кебек букча сөйрәп йөри ул.

Ә сыер артыннан чыбык тотып баручы ирләр турында ни әйтәсең инде! Аның алдан баручы җефете кебек терлек мөгезеннән ешрак хатыннар сөйри шул хәзер. Гел юлда булгач, мондыйны да күрергә туры килә. Руль артында баручы улымның бу хәлне күргәч, көлә-көлә эче каткан иде. Бу абзый яныннан узганда түзмәде, озак кына иттереп сигналына басты. Кызмача абзыйның бер дә исе китмәде бугай, авызын ерып, кул болгап калды безгә.

Ирләр яклаучысыз калган ярлы-ябагайга, олыгайган ата-аналарга терәк булырга тиеш, дип өйрәттеләр безне. Нәкъ шул көчле затлар җир сөргән, иген иккән, сугыш килгәндә Ватаны һәм гаиләсе өчен башларын куйган һәм ил батыры исемен күтәреп, Аллаһы хозурына күчкән. Ә бүген аларның күпчелеге аракы колына әверелеп, затсызланып йөри.

 Ә картлар йортында: “Улым килмәдеме икән?” - дип, тәрәзәдән күзен алмыйча әти-әниләре өзелеп көтә. Бу әрнүле күз карашларын күргән кешенең йөрәге чыдамый, кычкырып елыйсы килә башлый. Тик исерек уллары гына бу карашны аңларлык хәлдә түгел шул менә... 


Нурсинә ХӘКИМОВА
Бердәмлек
№ |
Бердәмлек печать

▲ Өскә
 
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»