09.11.2013 Җәмгыять
Казан тагын нәрсәгә сәләтле? (Cораштыру)
Казан дөньяның халыкара спорт чаралары үткәрү өчен иң уңайлы калаларның берсе дип табылды. Ике көн элек Лондонда республика башкаласына спорт чараларын уздыруда уңышка ирешкән өчен бирелүче халыкара премия тапшырылды. Шундый ук бүләк Лондон, Дубай һәм Окленд шәһәрләренә дә бирелгән.
Моннан тыш, “Иң инновацион вакыйга” һәм “Чараның образы” номинацияләрендә дә Казанда июль аенда узган Бөтендөнья Җәйге Универсиада җиңүче дип табылды. Әлеге премия үз өлкәсендә иң абруйлы халыкара бүләк булып санала. Димәк, спорт өлкәсендә Казанның абруе хәзер тагын да ныгыды. Ничек уйлыйсыз, Татарстан башкаласы тагын кайсы өлкәдә шундый ук уңышларга ирешә алыр иде?
Римзил ВӘЛИЕВ, журналист, җәмәгать эшлеклесе:
– Универсиаданың болай бәяләнүе шатлыклы хәл, Казан моңа лаеклы. Дөресен генә әйткәндә, 20-30 ел элек Казанның абруе бөтенләй башка иде. Ул мондый атаклы, гүзәл, куәтле башкала дип түгел, башка шәһәрләр фонында пычраграк, искерәк дип санала иде. Универсиада үткәрү ул – имтихан тоту. Соңгы елларда Татарстанга, Казанга тотылган акча һәм Казан белән бәйле проектлар тиз арада нәтиҗәле күренешкә әйләнә. Хәзер, базар икътисады заманында, акчаны керткәч, күзгә күренерлек нәтиҗәсе булырга тиеш. Татарстан моны раслады. Республиканың потенциалы күп. Юнәлешләрнең берсе – тарихи, милли йөзне камилләштерү. Туристлар безгә йөзе белән борылды, ләкин бу әле танышу гына. Иртән машина, автобус, теплоход белән килеп, 6 сәгатьтән китеп барган туристлар мактанырлык әйбер түгел. Алар биредә озагракка калырга, без җитештергән товарларны алып, хезмәт күрсәтүдән файдаланып, акча калдырып китәргә тиеш. Тагын бер юнәлеш – җиңел сәнәгатьне үстерү, үзебезнең товарлар, киемнәр, ризыкларны таныту. Чыгыгыз кибеткә, күчтәнәчкә алып китәргә Казан товарын, Татарстан товарын табыгыз. Яхшы сыйфатлы кәнфит, Казанда гына кия торган кием юк бит. Элегрәк Казан бүреге, туны, пыяла чәйнек, “Тукай”, “Шаляпин” дигән кәнфитләр бар иде. Әлегә кием-салым һәм ризыкның күбесе чит илдән килә.
Рабит БАТУЛЛА, язучы:
– Татарстанда нефть тә бар, кадрлар да бар. Хәзер спорт өлкәсендә алга киттек. Әдәбият, сәнгать, рухи өлкә һаман икенче планда кала килә. Бу һәрвакыт шулай булды. Казанның спорт өлкәсендә бөтен дөньяга танылу алуы татарның сәнгатен, әдәбиятын танытуга да җирлек булып хезмәт итсен иде.
Илдус ЯНЫШЕВ, Казан шәһәр Думасы депутаты, Татарстанның урта һәм кече эшмәкәрлек ассоциациясе советы әгъзасы:
– Универсиада аркасында Казан абруй яулады. Башкала моңа 1000 еллыкны бәйрәм иткәннән башлап дистә ел буе әзерләнде. Киләсе проект Җәйге Олимпия уеннары булырга тиеш дип саныйм. Бездә моның өчен күп нәрсә әзер. Ә тагын бер юнәлеш – IT индустрия. IT өлкәсе спорт кебек үк яшьләргә юнәлгән. Спорт өлкәсендә ирешкән уңышлар, яуланган имидж IT үсеше өчен якорь булып хезмәт итә алыр иде. “Иннополис”, “Смарт Сити” проектлары чынга ашса, без спортчылар өчен генә түгел, “акыллы башлар” өчен дә тарту ноктасына әйләнә алырбыз дип уйлыйм.
Айсылу ШӘРИФУЛЛИНА, туристик агентлык җитәкчесе:
– Казанның халыкара аренада таныла баруына сөенәм генә. Бу һәр өлкәдә үсешкә сәбәп булыр дип юрыйм. Спорт кебек үк уңышларга IT өлкәсендә ирешербез дип саныйм. Чөнки бүген республикада бу өлкәгә зур игътибар бирелә. Әмма минем тагын шундый теләгем бар – Казан мәгариф өлкәсендә, белем бирү өлкәсендә танылу алсын иде. Элек Татарстан бу яктан бик абруйлы булган, мәдрәсәләргә чит илләрдән килеп укучылар булган дип беләбез. Хәзер дә Казанда уку абруйга әйләнсен, бездә, чыннан да, сыйфатлы белем бирелсен иде. Бу шулай ук безне халыкара дәрәҗәдә таныта һәм безгә уңай мөнәсәбәт формалаштыра ала. Биредә укыганнар безнең мәдәният, тарих белән таныша алачак, күп еллардан соң да искә алып, сагынып киләчәк бит. Бу юнәлешне үстерү өчен бездә бөтен шартлар да бар.