Рәфыйк Мөхәммәтшин Каирда күргәннәре белән уртаклашты

РИУ ректоры Рәфыйк Мөхәммәтшин Мисырда, Каһирәдә булып кайтты. Шул уңайдан без аңа, шәһәрдә вәзгыять ничек, тынычмы; сугышкан, атышкан тавышлар ишетелмиме, дип мөрәҗәгать иттек.

– Каһирә шәһәре Көн­чыгыш базары кебек шаулап-гөрләп тора. Урам тулы машина, шул ук “бөке”ләр. Светофорлар юк. Машина йөртү өчен бик зур осталык кирәк. Ком бураннары еш күтәрелеп торганга, бөтен йортлар ком төсендә. Шәһәрдә борынгы мәчетләр шактый күп, яңа­лары да бар. Әле күптән түгел генә мин Бәйрутта булып кайткан идем. Аны шул Ли­ванның Бәйруты белән чагыштырырга мөмкин. Шәһәр тыныч. Бары тик зуррак, мө­һимрәк биналар янында танк­ларда утырып торган хәрби­ләрне күрергә туры килде. Шулай да өч көн эчендә мин иң күбе ун танк күргәнмендер. Бөтен җирдә гаскәриләр, танк­лар дип һич әйтеп булмый. Дөрес, комендант сәгате кер­телгән. Җомга көнне ул кичке сәгать 7дә башлана. Башка көннәрдә 11 дән. Шуңа күрә 11гә кадәр базарлар, ки­бет­ләр шау-гөр килеп эшләп тора. Һич тә халык куркып өйдә утыра дип әйтеп булмый. Эш көне булса, иртәнге сәгать 8дә үк урамнарда “бө­ке”ләр башлана.

Беренче карашка шә­һәр­­дә зур вакыйгалар булган икән дип әйтеп булмый. Соң­гы кан коешлы вакыйга “Әр­бага” мәчетенә бәйле. Анда кереп, шактый кешене үтер­гән­нәр. Без ул мәчет яныннан узып киттек. Әлегә аны ябык дип әйттеләр. Гомумән, ниндидер зур вакыйга көтелә дип тә әйтеп булмый. Чөнки хәр­биләрне бөтен мөселман илләре диярлек яклап чыкты. Европа, Америка да, без ил­нең эчке эшләренә тыкшынмыйбыз, дип әйтте. Халыкара җәмә­гатьчелек фи­керендә хәр­биләрнең пози­цияләре көч­ле. Гомумән, Мисырда хәр­биләр бик күп еллар буе идарә иткән. Алар системаны яхшы белә. Мурси аларны бер ел эчендә генә алыштырып бетерә алмаган. Шуңа күрә Мисырдагы вәз­гыятьне әллә нинди начар якка үзгәрер дип уйламыйм. Читтән ярдәм булмаса, “Мө­селман кардәш­ләр” партиясе әллә ни эшли алмаячак. Башкалар булышмаса, Гыйракта, Ливиядә, Сү­риядә дә зур вакыйгалар була алмас иде. Чөнки анда утырган идарә­челәрнең эчке оппозицияне бастырырлык кө­че бар. Читтән ярдәм биреп, коралландырып кына ул ил­ләрне болгатып бетерделәр. Шуңа күрә Мисырдагы вәзгы­ять тамырдан начарланыр дип уйламыйм.

Гомумән, тормыш тыныч. Әмма ләкин Мисыр – бик ярлы ил. Шәһәрдә төзелеш күп булса да, салынып бетмәгән биналар, биек йортлар шактый. Шәһәр пычрак, чүп-чар күп. Юллар начар. Аны Согудия, Катар, Кувәйт кебек бай мөселман илләре белән чагыштырып булмый. Алар өчен уңайлы ягы шул: мисырлылар бөтен нәрсәне үз куллары белән эшләп яши. Бай гарәп илләре исә бернәрсә эшләмичә, нефть сатып яшәп ята, – дип сөйләде ул безгә.