Кышка бәрәңгегез бармы?(Сораштыру)

Хәзер авыл кешесе сөенечле мәшәкатьләр белән мәш килә, язын- җәен тырышып эшләгәненең әҗерен күрә. Бакчасындагы уңышын җыя, кышкылыкка ризык әзерли, урнаштыра. Кемдер бәрәңгене җыеп, инде урнаштырып та өлгергән, ә кемдер казырга тотына гына.

Быел да авыл җирендә яшәүчеләр өчен сынаулар күп булды. 2010 елгы корылык чорында халык бәрәңгесез калды. “Икенче икмәк” кыйммәтле ризыкка әверелде, аның килограммы 80-90 сумга кадәр җитте. Бәрәңге тансыкка гына, тәмләп алыр өчен генә сатып алынды, кешеләр ярма, токмач ашарга өйрәнде. Быел да бәрәңге уңышы турында төрлесен ишетергә мөмкин. Кемдер күп булды дип куана, кемдер начар дип зарлана. Ә сездә бәрәңге уңышы ничегрәк?

Әлфинур ӘХМӘДУЛЛИНА, Сарман районы Иске Кәшер авылы:
– Аллага шөкер, бә­рәң­ге уңышы шәп булды! Бакчадан чыккан муллыкка сө­бханаллаһ дими ни дия­сең?! Берничә гаиләне шушы бакчабыз туендыра. 8 сутый җиргә 25 чиләк бә­рәңге утырткан идек, 150 чиләк чыкты. Үзе эре, үзе матур. Ирем белән икәү генә 5 көн казыдык, көрәк төрт­кән саен эре бәрәң­геләр тәгәрәп чыга!

Бәрәңгене иртәрәк утыр­­­­тырга тырышабыз, бы­ел бу эшне 10 майда башкарып чыктык. Ирем төгәл сызымнар белән эшләргә ярата, ул буразналар арасы 60 см, ә бәрәңге арасы 25-30 см булырга тиеш дип саный. Җәен су да сиптек, сусыз бәрәңгегә үсүе авыр. Ә менә әниебез су да сипмәде, аныкы да яхшы чыкты. Күр­шеләр дә бәрәңге начар дип зарланмады. Бәрәңгесез авыр бит, 2010 елда корылык булганда бәрәңге урынына ярма, макарон белән тукландык, ләкин табында бәрәңге булмаса, күңел­сез.

Азат ТИМЕРШӘЕХ, Татарстанның халык артисты:
– Начар булды бәрәңге. Кышка җитәрлек чыкмады. Элеккеге еллардагы кебек мул уңыш җыеп булмый хәзер, бәрәңгенең рәте китте. Җир өлгермичә утыртабыз бит, ашыгабыз. яңгыр­лар да вакытында ява алмаганга, уңыш юк дәрәҗәсен­дә. Быел Себер­дән яңа сорт алып кайттым, корт ашамый дигән булдылар, ничек кенә ашый әле! Элекке елларда кышка 22 капчык бәрәңге әзерли идек, анысы да җит­ми кала иде. Татар бәрәң­гесез яши алмый бит, тә­гәрәтеп тә, ярып та ашыйбыз, аннан тыш та кыстыбые, өчпочмагы, бә­леш­лә­ре бар. Шулай да хәзер халык бәрәңгесез яшәргә өйрәнә башлады шикелле. Үзебез күбрәк яр­малар ашар­га тырышабыз, ул сәла­мәтлек өчен файдалырак та әле! Туганнар, борчылма, бәрәңге генә бирербез, диде. Гас­трольгә барсаң да, күчтәнәч итеп капчыгы белән бәрәңге салып җи­бәрәләр. Шәт, ач калмабыз!

Гөлсәрия НӘБИУЛЛИНА, Балык Бистәсе районы Күгәрчен авылы:
– Узган атнаны бәрәң­гене елый-елый диярлек казыдык. 7 капчык бәрәңге утырттык, 5 чиләк җыеп алдык. Хәтта 2010 елдагы зә­һәр корылык елында да 5 капчык алган идек. Авылда елгага якын утырган­нар­ның гына ярыйсы чыкты, ләкин авылның күп­че­леге бәрәң­гесез калды. Апаларым Ырга, Тулыш авылларында яши, аларда да шундый ук хәл. Зур-зур бакчаларыннан 60 чиләк бәрәңге алдылар. Әле ул җитмәсә вак! Белмим, нәр­сәдән икән соң бу галәмәт? Әллә туфрак чир­леме икән дип аптырыйбыз. Үсен­тенең шытуы да әллә нинди булды, га­дәттә бердәм тишелеп чыга иде­ләр, быел авыр чыкты. Яң­гырларның да коеп яуган вакытлары булды, ә бәрәңге юк. Быел эксперимент буларак июль аенда ике буразна утыртып карадык. Әле утыралар, ничек булыр, белгән юк. Күр­ше Лаеш районында хәлләр без­некеннән күңел­лерәк. Шунда барып, бәрәң­ге сатып алучылар бар. Авылга килеп тә саталар, 1 килограммы – 10-15 сум.

Наилә НУРМӨХӘММӘТОВА, Буа районы Кишер Аксуы авылы:
– Безнең авыл гомергә күпләп яшелчә үстереп, сату итеп гомер кичерде. Һәр­бер йортта – зур җир би­лә­мәләре. Без 60 сутый җирдә бәрәңге, кишер, кызыл чө­гендер үстерәбез. Быел кыш чыгарлык бәрәң­ге казып алдык, ләкин сатуга юк. Анысына да шөкер итә­без, гомумән, бәрәңгесе чык­маган яклар күп дип ишеттем. Бездә Чуашстаннан килеп саталар. Килограммы 10-14 сум, диләр. Элек биш буразнадан гына да 1 тонна бәрәңге ала идек, быел юк. Кишер яхшы чыкты, җәй көннәрендә 13-17 сумга саттык, бүген бер килограммы 6-7 сумнан йөри. Кызыл чөгендер җә­ен 10 сум иде, хәзер 5 сумга калды.