поиск новостей
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
  • 13.04 Яратам! Бетте-китте! Тинчурин театры, 17:00
  • 14.04 Полиционер. Тинчурин театры, 17:00
Бүген кемнәр туган
  • 29 Март
  • Шәкүр - җырчы
  • Рөстәм Абязов - дирижер
  • Илфат Фәйзрахманов - журналист
  • Мөхәммәт Сабиров (1932-2015) - дәүләт эшлеклесе
  • Айгөл Хәйри - җырчы
  • Ринат Хәйретдинов - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
29.03.2013 Җәмгыять

Мөфәккирә әбине ничек “бүләргә”?

Ветеран толы буларак фатир алган әбине үрдәкләр ашатып йөргән җиреннән урлап киткәннәр

“Мин инде хәзер кемгә ышанырга да, кемгә мөрәҗәгать итәргә дә белмим. Әмма миңа сезнең ярдәм кирәк. 1926 елгы Харисова Мөфәккирә апамны эзлим. Аны көн уртасында үрдәкләр ашатып йөргән җиреннән урлап киттеләр. Без үзебез өйдә булып, бу хәлне күрми калдык. Шулай да йөгереп чыккан кызым әбине алып китүче машинаның номерын күреп калган иде. Шундук полициягә шалтыраттык. Озак та үтмәде, аннан хәбәр килде. Әмма полиция участогына баргач, әби безнең белән сөйләшергә теләмәде. Ә полиция хезмәткәрләре исә: “Кем белән китәргә теләсә, шуның белән китсен”, – диделәр. Югыйсә әбинең паспорты да, башка документлары да миндә. Без бу хәлгә бик аптырадык...”

Мөслим районының Иске Карамалы авылында яшәүче Гөл­шат Нәбиевадан шушындый эч­тә­лекле хатны тикшергәч, бичара Мөфәккирә әби телесериаллар өчен языла торган сцена­рийларның герое булып күз алдына килде.

Туганы исән икәнлеген әйтегез

“Соңгы ике елда Мөфәккирә апа безнең белән яшәде. Аның әтисе белән минем дәү әтием бертуганнар. Бүләк авылында яшәгәндә без күршеләр идек. Ашау-эчү гел уртак булды. Аның ире Мөдәррис Бөек Ватан сугышында катнашкан. Шуңа күрә Мөфәккирә апага Мөслимнән, тол буларак, бер бүлмәле фатир бирделәр. Аннан фатир булгач, авылдагы өен сүттерергә карар кылды. Фатир документлары артыннан да, башкасы өчен дә мин йөрдем. Челтәрләр элдем, кухня өчен җиһазлар илттем. Әмма Мөфәккирә апаның анда яшисе килмәде. Шуңа күрә соңгы вакытта аны үзебезгә сыендырдык. Бик тату яшәдек. Аның бер генә начар гадәте бар иде шул – эчә иде, – дип сөйләде Гөлшат ханым. – Аны кем алып китүен азрак чамалыйм инде. Гүзәлия Кәлимуллина дигән хатын ул. Мөфәккирә апа­ның ире башта бер хатынга өйләнгән булган. Гүзәлия шул хатынның сеңлесенең кызы була инде. Эзләнә торгач без аның Лениногорск шәһәрендә яшәгәнле­ген белдек. Әни, энем белән бер­гә шунда киттек. Әмма Гү­зәлия безне өйгә кертмәде. Шуннан ике полиция хезмәткәре өйгә кереп киттеләр. Чыккач: “Анда әби юк”, – диделәр. Әбинең Мөслим­дәге йортына барып карадык. Анда ишекләрне бөтен­ләй алмаштырганнар. Күршеләр, бу фатирны саттылар, анда башка кешеләр яши, диделәр. Югый­сә фатир ачкычлары миндә иде.

Әбинең пенсиясен өйгә китереп бирәләр иде. Хәзер инде китермиләр. Пенсия фонды ида­рәсенә шалтыратып сорашкач, минем кулда калган пенсия ке­нәгәсенең гамәлдән чыкканлыгын хәбәр иттеләр. Имеш, әби аларга елый-елый барган да: “Гөлшат мине өйдән куып чыгарды, документларымны бирми”, –дип зарланган. Шуннан, әбине жәлләп, яңа кенәгә биргәннәр. Мөгаен, башка документларын да шул рәвешле юллаганнардыр. Югыйсә документлары миндә була торып, ул фатир ничек сатылды икән? Мине дөрес аңлагыз, миңа әбинең фатиры кирәк түгел. Аның исәнме-юкмы икәнлеген генә беләсем килә. Шуңа күрә сезгә мөрәҗәгать иттем дә. Гү­зәлия безнең белән сөйлә­шер­гә теләми. Бәлки, сезгә сөйләр.

Шунысын да әйтәсе килә: әби­нең үз балалары булмады. Әмма гомере буе бертуган сең­лесенең улын күрәсе килеп яшәде. Ләкин аны үлгән дигәннәр иде. Хәзер ачыкланды: Морзаханов Фирдә­вес абый исән. Без аның белән элемтәгә кердек. Соңгы вакытларда әби, аңа барып күрешер идем, дип хыялланып яшәде. Әгәр Мөфәккирә апаны таба алсагыз, аңа бу хәбәрне, зинһар өчен, җиткерегез әле, – дип үтенде Гөлшат ханым. – Инде нәрсә уйларга да белгән юк. Күрәзәчегә барган идек, ул исә бер биш ай элек үк үлгән инде әбиегез, диде...”

Ике ел күрешә алмадык

Мөфәккирә апа исән, ул бүген, чыннан да, Лениногорск якларында яши. Гүзәлия Кәли­муллина әбине утыртып алып китүен дә, башкасын да инкарь итмичә, барысын да сөйләп бирде.

“Минем әни – Вәлиева Хирая гаиләдә төпчек бала булып дөньяга килә, – дип сөйли башлады ул. – Аның иң олы абыйсы Мөдәррис беренче хатыны Ән­вәрия белән 54 ел бергә гомер итте. Гомер буе балалары гына булмады. Шуңа күрә мине алар үз кызлары кебек ярата иде. Мин аларга җәйләрен кунакка кайта идем. Гел булышып тордым. Үз әтием миңа 1 ай чагымда ук үлгән. Шуңа күрә Мөдәррис абыем миңа әти ролен дә үтәде. Аларга килгәч өемә кайткан күк була идем. Әмма җиңгәчәйнең гомере кыска булып, үлеп китте шул.

Абый бик аптырады. Ялгызлыктан интекте. Мин аңа: “Шә­һәргә алып китәм”, – дидем. Үзебезнең ул чакта ике бүлмәле фатир бар иде. Аны өч бүлмәлегә алыштырдык, абыйга аерым бүл­мә булсын, дидек. Тик абыйны алырга авылга кайтсам, ни кү­рим: өйдә чит хатын йөри. Мө­дәррис абый: “Кызым, мин өйлән­дем”, – ди. Әбинең кем икәнен дә, кайдан килеп чыкканлыгын да бел­мәдек башта. Әбинең язмышы вакыйгаларга бай булып чыкты. Ул бер-бер артлы гел кияүгә чыгып торган. Ике тапкыр төр­мәдә дә утырган. Эчәргә дә ярата. Әмма абый үзе теләгәч, без комачауламадык инде. Язылышып, 7 ел яшәделәр. Гел кайтып тордык, ашау-эчү дисеңме, башкасымы, бөтен кирәк-яракны ташыдык. Бернәрсәгә дә кытлык кичермә­деләр. Әмма алып кайткан әйбер тиз арада бетә барды. Баксаң, әби аны эчемлеккә алыштыра торган булган икән.

Кызганычка, абый да үлеп китте. Моны кичен шалтыратып әйттеләр. Эштән сорап кайттык. Абыйны сакладык. Әби исерек иде, берни белештерми. Абыйны күмдек. Әбигә әйттем: “Ашларын үткәргәнче монда яшә, аннары мин сине үзем белән алып китәм”, – дидем. Тик без китүгә Гөлшат исемле хатын килеп керә. Каян килеп чыккандыр, моңарчы аның турында ишеткән дә булмады. Абыйның җиде ахшамын да уздырмаган көе, әбинең әйбер­ләрен төйи башлаганнар. Бу хакта күршеләр шалтыратып әйтте. Анда хәтта сугышып беткәннәр. Авыл халкы җыелып, ник таратасыз өйне, дип каршы чыккан. Ә Гөлшат: “Бу әйберләр апага тиеш”, – дип тарткалаша икән. Бу хакта ишеткәч мин бик хурландым. Эштән соң төнлә авылга кайтып киттек. Йозакларның барысы да ватык. Бөтен җирдә әйберләр ауный, пычрак, өйнең асты өскә килгән. Яңа йозаклар элеп кайтып киттек. Әмма икенче көнне трактор белән килеп, келәттәге аш­лыкларны да төяп киткәннәр. Ке­шенең ашын да уздырмаган көе шулай эшләргә ярыймы, әйтегез әле? Бу хакта үзем мәкалә язып җибәрермен дип тора идем, үзе­гез килеп чыктыгыз, – ди Гүзәлия ханым. – Икенче кайтуда әбине күрергә дип Гөлшат­ларга киттек. Әмма ул хатынның бергә яши торган ире безне бусагадан керт­мәде. Шулай итеп, әби белән ике ел күрешә алмадык”.

Эчүенә исем китми

“Аннары Гөлшат документлар җыеп йөргән, фатир алганнар, – дип сөйли Гүзәлия ханым. – Улымны алдым да киттек. Мин­әйтәм, әби боларда үз теләге белән яшиме икән, карап кайтыйк әле. Машина белән бер чит­кәрәк барып туктадык та күзәтеп торабыз: кем керә, кем чыга. Чөнки ишекләре гел бикле, болай гына йортларына үтеп керә торган түгел. Ул да түгел, Гөл­шатның кызы белән оныгы килеп чыкты һәм капкадан кереп китте. Карыйм, әби ишегалдында бәбкә ашатып йөри. Безне күреп алды да: “Алып китегез мине!” – дип ялынырга тотынды. Шуннан, әйдә утыр, дидем дә алып киттем. Болар безнең машина номерын күреп алып, шундук полициягә шалтыратканнар. Ә без прокуратурага үзебез барып, ике ел буе әбине яшереп тотканлыкларын сөйләп бирдек. Болар да килеп җитте. Шунда әби миңа күрсәтеп: “Бу кыз мине 7 ел буе карады”, –диде. Ә Гөлшатка: “Мин сине әйбәт дип уйладым. Син андый түгел. Мин кызым белән китәм”, –диде. Полиция хезмәткәрләре: “Әби кем белән китәргә теләсә, шуның белән китәргә хокуклы”, –диделәр. Әмма Гөлшат документларны бирмәде. Аларны яңадан торгызыр өчен Мөслимгә 18 тапкыр кайттым. Юрист ялладым. Полиция дә, прокуратура да бу хакта бик яхшы белә. Тикшертеп карый аласыз. Әле район халкына рәхмәт тә җиткерәсем килә, бик ярдәм иттеләр.

Чыннан да, Гөлшатлар әбине карарга килде. Инде бу юлы мин аларны өйгә кертмәдем. Алар белән килгән хокук сакчыларына барысын да аңлаттым. Менә шулай итеп, әби безнең белән яши. Мөслимдәге фатирын саттык, моннан – Лениногорскидан сатып алдык. Әмма әбинең берүзе генә яшисе килми. Шуңа фатир буш тора, ул исә безнең белән яши. Безнең агач йортыбыз бар. Ул анда хуҗа шикелле. Җәй буе тавыклар, каз бәбкәләре белән әвәрә килә. Ашарга пешерә белми белүен, әмма урам эшен бик ярата. Чөнки гомере буе кешегә ялланып, вак-төяк эшләрдә булышырга өйрәнеп беткән“.

– Әби сезгә ник кирәк булды соң? Эчкәнен дә беләсез. Әллә, чыннан да, фатир өченме? – дигән сорауларны бирмичә булдыра алмадым.

– Безнең бер, ике һәм өч бүл­мәле фатирларыбыз бар. Моңа өстәп үзебез дә төзедек. Без торакка мохтаҗ түгел. Әбинең эчүенә исем китми. Чөнки гомерем буе медицинада наркология юнәлешендә эшләдем. Жәллим мин аны. Минем тәрбиям шундый. Абыйны карадык. Әнинең тагын бер апасын карадым. Әле 80 яшьлек әни үзе дә минем карамакта. Ни генә дисәң дә, Мөфәк­кирә апаның бүген беркеме дә юк, ул өлкән кеше. Эт типкесендә ятмасын. Ә Гөлшат­ның туганын таптым дип әйтүе дә әбинең кайда яшә­гәнлеген белү өчен генә кирәк, – ди Гүзәлия Кәлимуллина. – Бүген әбинең урыны җылыда. Гөлшат табып алыр да алып китәр, дип курка. Ә мин аны гел тынычландырып торам.

Әбинең зарланып килгәне булмады

Әби безгә бары тик бер генә җөмлә әйтте: “Бушны юкка аударып йөрмәгез, кайда теләсәм – шунда яшим!” – диде.

Әлеге хәлләрдән Мөслим районы Иске Карамалы җирле үзидарә башлыгы Илнур Кәри­мовның хәбәрдар булу-булмавы белән кызыксындык.

– Чыннан да Мөфәккирә Харисова Гөлшат Нәбиева өендә яшәде. Гел үрдәк-бәбкә ашатып йөргәнен күрә идем. Әмма аның, мине рәнҗетәләр, мине ашатмыйлар, дип беркайчан да зарланып килгәне булмады. Ә инде фатир мәсьәләсенә килгәндә, әби­нең аны кемгә теләсә, шуңа бирергә хакы бар, – ди ул.

Россия Эчке эшләр мини­с­трлыгының Мөслим районы бү­легендә әлеге хәлгә карата җи­наять эше кузгатудан баш тартканнар, чөнки анда җинаять составы табылмаган. Мөфәккирә Харисова участок полиция хезмәт­кәренә шундый аңлатма биргән: “2010 елдан алып 2012 елның 27 июленә кадәр мин авылдашым Гөлшат Нәбиевада яшәдем. 27 июльдән үз теләгем һәм ихтыярым белән Лениногорскига туганым Кәлимул­лина Гүзәлия Тәлгатов­нага китәм. Хәзерге вакытта анда яшәргә җыенам. Минем барлык документларым, шул исәптән паспортым һәм шәхси әйберләрем Гөлшат Нәбиевада. Гөлшат Нә­биева миңа аларны бирүдән баш тартты...”



Әбине бер күрәсе килә, әмма Гүзәлия рөхсәт бирми, ди Гөлшат ханым



Гөлшат табып алыр да алып китәр, дип курка әби, мин аны гел тынычландырып торам, ди Гүзәлия ханым


Чулпан ХӘЙРУЛЛИНА
Ватаным Татарстан
№ 51 | 29.03.2013
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»