поиск новостей
  • 24.07 "Стоп, кода! Туй була!" Тинчурин театры, 18.30, 12+
  • 25.07 "Туган-тумача" Тинчурин театры, 18.30, 12+
  • 26.07 "Бәхет хакы" Тинчурин театры, 17.00, 12+
  • 27.07 "Яратам! Бетте-китте!" Тинчурин театры, 17.00, 6+
  • 29.07 "Беренче мәхәббәт" Тинчурин театры, 18.30, 6+
  • 30.07 "Бабайлар чуагы" Камал театры ("Шәрык клубы" кинотеатры), 18.00, 12+
  • 30.07 "Эх, алмагачлары!" Тинчурин театры, 18.30, 6+
  • 31.07 "Кияү урлау" Тинчурин театры, 18.30, 12+
Бүген кемнәр туган
  • 20 Июль
  • Наилә Нәҗипова - актриса
  • Алмаз Гыймадиев - балалар язучысы
  • Радик Гайзатуллин - дәүләт эшлеклесе
  • Рөстәм Маликов - җырчы
  • Рәисә Ишморатова (1917-1997) - язучы
  • Равил Зарипов - дәүләт эшлеклесе
  • Марат Хөснетдинов - дәүләт эшлеклесе
  • Казан шәһәрендә снимать итәргә квартира эзлим. Совет яисә Савиново районнарда булса бик уңайлы, ләкин башка районнарны да карыйбыз. Бюджетыбыз якынча 25 мең. тел: 89586288252
  • Казан шәһәре, Авиатөзелеш районында (Чапаев урамы) начар гадәтләре булмаган татар гаиләсенә озак вакытка барлык уңайлыклары булган 1 бүлмәле фатир (36 кв.м.) арендага бирелә. «Авиастроительная» метросына кадәр 15-20 минут. Элемтәгә керү өчен: 89050250667. Риелторларның борчымавын сорыйбыз!
  • Тәрбиягә алырга теләүчеләр өчен ике көчек бар. 89656091217
  • Казан шәһәре, Авиатөзелеш районында (Чапаев урамы) начар гадәтләре булмаган татар гаиләсенә озак вакытка барлык уңайлыклары булган 1 бүлмәле фатир (36 кв.м.) арендага бирелә. «Авиастроительная» метросына кадәр 15-20 минут. Элемтә өчен Telegram: @ilmira_safiulla. Риелторларның борчымавын сорыйбыз!
  • 2019елгы джили атлас машинасы салаты. бер кулда,сак йоргэн. 89600349053
  • 2016 елгы Лада Гранта машинасы (лифтбек) сатыла. Кара зәңгәр (шәмәхә) төстә, 2 хуҗа, комплектация база, автозапуск, стеклоподъемниклар. Эче чиста, тәртиптә тотылган.172000 км йөргән. Белешү өчен тел.: 89377752225
  • Казан шэhэре . Гвардейская урамында озак вакытка квартира ( хрущевка ) арендага бирелэ , тел 89172718632 . РИЕЛТОРЛАР БОРЧЫМАГЫЗ
  • Исәнмесез, Казанда студия снимать итәм, риелторларсыз, сдавать итүчеләр булса языгызчы .89503219329
  • Казан шэхэре,Эмирхан урамында,барлык унайлыклары булган бер булмэле фатир озак срокка арендага бирелэ. Риэлторлар борчымасын Телефон 89534803075
  • Тиз арада Р.Зорге,Б.Касыймовлар,Родина, Гвардейская,Г.Кутуй урамнары тирәсендәге бүлмәне арендага алам.Арадашчылар борчымасын.Шалтырату өчен т:89003204280
Архив
 
04.03.2013 Җәмгыять

Маймыллыкка кайтып барганда..

Кешене кеше итеп, миңа калса, бары бер генә нәрсә тота. Ул да булса – хезмәт. Ходай эштән аермасын. Хезмәт беттеме, деградация, түбәнгә төшү, маймыллыкка кайту башлана. Һәм шактый тиз – берничә мең ел. Карыйсың, шау-гөр килеп цехларда эшләп йөргән халык урынына агач башын бер көтү макака сырып алган. Чиныйлар, урын өчен тарткалашалар, ботактан ботакка сикерәләр... Сезгә ничегрәк, ошыймы мондый сурәт?

Бик ошап җитмидер, әлбәттә. Тик без шуңа таба бармыйбызмы? Роботлардан гына торган цехлар, конвейерлар, тулысынча автоматлаштырылган линияләр, компьютер идарәсендәге технологияләр... Дөньяга, ажгырып, хезмәт дефициты килә. Бу исә товар дефицитыннан хәтәррәк. Киләчәкне фаразлаучы белгечләр (футурологлар) шушы гасыр уртасында алдынгы илләрдәге халык атнасына бары 2-3 көн генә эшләячәк диләр. Сәбәбе бер – ул илләрдә хезмәт җитеш­терүчәнлеге шундый дәрәҗәгә җитте ки, эшләүче бер кеше, эшләмәүче, бармакка бармак та сукмаучы бер яки берничә кешене, теләгәндә, бүген үк берсүзсез туендырып тора, күпмедер ашата. Мәсәлән, шул ук швед социализмы, Европа илләрендәге киң вә куәтле социаль программалар бар. Телисең икән, эшлисең, телә­сәң – эшләмисең. Эшсезлек буенча посо­бие­ләр, ягъни түләүләр тамак туйдырырга гына түгел, өсне бөтәйтергә, хәтта күңел ачарга да җитә. Тик сорау туа: мондый тормыш рәвеше дөресме? Мондый социаль яклау – ялкаулыкны яклау, сорыкортлар үрчетү түгелме? Түшәмгә төкереп, күпме – ничә ай, ничә ел ятарга була? Бер, ике буын. Өченче буын, миңа калса, инде ярым дебил булачак. Чөнки баш мие, андагы сырлар, нейроннары белән бергә организмга бөтенләй кирәксез булып чыга. Организм кирәксез әйберне үзендә озак тотмый – атрофия башлана. Шведлар, нор­вегиялеләр шундый шартларда әле беренче буын гына яшиләр. Тик беренче карлыгачлар күренә башлады да инде – үз-үзләренә кул салу буенча алар беренчелеккә чыктылар. Эш­ләмисең, физик яки акыл хезмәте белән тәнне, җанны ныгытып, канәгатьлек алып яшәмисең икән, беренче булып аренага рухи чирләр, шул исәптән депрессия килеп чыга. Ул тирәнәеп киттеме – дөнья белән инде саубуллаша башла. Саубуллашмаганда – томаналана тор. Маймыл халәтенә җит­кәнче. Дарвин теориясе кире якка да эшләми дип кем әйтә ала?

Безнең болай да, эшләп торганда да, комфорт, уңайлыклар дип һушыбыз китә. Азрак кыймылдарга, артыгын уйланмаска, күбрәк кызык эзләргә маһирлар без. Нәфес һәм ялкаулык – төп идарәчеләр. Тик без алданабыз. Без ашкынган уңайлыкларның күбесе – башны эшкә җикмәү, хәрәкәтсезлек, ялкаулык чыганаклары. Телевизор пуль­тыннән башлап автомобильгә чаклы. Юк, сүз адәми затның сәламәтлеген урлап торучы баналь гиподинамия турында гына түгел. Гиподинамиядән башка да елдан-ел медицинага, даруларга бәйлелек артып тора. Эшләмәгәндә, алда әйтелгәнчә, физик саулыкка бәйле акыл, рух сәламәтлеге дә кирегә тәгәри. Ул процесс бүген үк бара инде. Китап укырга иренгән, дөньяны компьютер экраны аша гына күргән тулы бер буын үсеп җитешмәдеме? Аларга кызыгып түгел, кызганып карарга кирәктер.

Без бушка килгәнне бик яратабыз. Эшләмичә генә, эшсезлек өчен, мәсәлән, 20-25 мең сум алып яткан кеше үзен коммунизмда итеп хис итәчәк. Атнасына ике генә көн эшләгән зат та нәкъ шулай. Тик бу – буш канәгатьлек һәм ясалма шатлык. Азу! Ә пособие исә – социаль наркотик. Дәүләт, бу очракта, наркотик өләшүче булып чыга. Ул наркотикта күпмедер утырганнан соң адә­ми затта эшләү теләге тулысынча юкка чыга. Теләсә нинди наркотик – иртәме-соңмы, тормышның төбенә төшү, бетү. Ә бит һәр организмның үз, табигый наркотигы – эндорфиннары бар. Ул күңелгә хуш килгән физик яки акыл хезмәтеннән соң, яки тәмле ризыктан, кызыклы әңгә­мәдән, яхшы китаптан соң баш миендә яралып, табигый рәхәт­лек, канәгатьлек китерә. Ә “homo sapiens” дип аталучы зат шуларны ясалмасы белән алыштырмакчы.

Техника ягыннан алга китү ул әле гомуми алга бару түгел. Рухи алгарыш техник алгарыштан моңарчы да артта калып килде. Вакыт үткән саен бу аерма арта гына тора. Әлеге җәһәттән шактый күңелсез нәтиҗәгә килмичә, күптән көтелгән сорауны бирмичә дә булмыйдыр. Уңайлыкларны арттырып торган техник һәм технологик прогресс кешенең акыл үсешен туктатып, мидәге сырларны киметеп, аны акрынлап миң­герәүләтеп килмиме? Эшләргә генә түгел, уйларга да иренә башламадыкмы? Безнең өчен, әнә, акыллы техника, компьютерлар уйласын димибезме?.. Һәрхәлдә, артка калмаганда да, дөньябыз алга таба үсми, ул бары үзгәрә генә, дию дөрес, ахрысы.  


Наил ШӘРИФУЛЛИН
Ватаным Татарстан
№ 37 | 02.03.2013
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Шаян
Татаркино
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
ТР Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгы