поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
08.02.2013 Мәгариф

Еленаның татар телен укыту хыялы чынга ашты

“Мин укыган беренче татарча әсәр Рабит Батулланың “Сөембикә кыйссасы” иде. Мин аны йотлыгып укыдым”. Бу сүзләрне саф рус кызы Елена әйтә. Үҗәтлеге һәм көчле кызыксынуы аркасында татар телен камил үзләштергән Елена Анисимова бүген Казанның 40нчы гимназиясендә татар теле һәм әдәбиятын укыта. Рус балаларына гына түгел, татарларга да.

Еленаның әти-әнисе – саф рус кешеләре, нәселләрендә баш­ка милләт вәкиле белән гаилә коручылар да юк икән. Шуңа кү­рә кыз­ларының татар теле белән мавыгуына алар  башта бик сәер­се­неп карый. Моны вакытлы кү­ре­неш, ахры, дип тә уйлыйлар. Ни­кадәр тырышып, үҗәт­ләнеп укуын кү­зәт­кәндә, кө­лемсерәп куйган чак­лары да булгалый. Әмма Елена­ның нияте бик җитди икән­леген аңла­гач, аңа бер дә каршы тормыйлар, хәер-фатыйхаларын би­рә­­ләр.

 – Татар теле һәм әдәбиятын укыту  теләге миндә 9 нчы сыйныфны тәмамлаганнан соң туды. Әлеге фәннәргә дәрестә генә түгел, мәктәптән тыш та тартылдым. Сыйныфташларым белән татарча сөйләштем, татарча җыр­лар тыңладым, татар театрларына йөр­­дем. Дөрес, мине бу юлга бастырган укытучыларым­ның да роле зур булды. Шу­ларның иң яратканы инде бу дөньядан китеп тә барды, урыны җәннәттә булсын, – ди Елена Павловна.

Казанның 52 нче гимназия­сен­­­­дә укыганда ул, татар те­леннән төрле дәрәҗәдәге олимпиадаларда катнашып, призлы урыннар ала. Белеме арта  баруын сизгәч, үзлегеннән әдәби әсәр­ләр укырга керешә. “Әле дә исемдә: мин укыган беренче татарча әсәр Рабит Батулланың “Сөембикә кыйссасы” булды, аны йотлыгып укып чыктым. Аңла­шылып бетмәгән сүз­ләрне сүз­лекләргә мөрәҗәгать итмичә ге­нә, контексттан аңларга өйрән­дем, мәктәптә дәресләребез дә мавыктыргыч һәм кызыклы  үтә иде”, – дип искә төшерә татар  әдә­биятына гашыйк булган елларын.

Татар телен өйрәнгәндә, Елена үзе өчен яңа бер дөнья ача: яңа тел, яңа гореф-гадәтләр, мәдәният. Аңа барысы да кызык һәм мавыктыргыч тоела. Менә шул ачышлар аңа яңа тормыш юлын билгеләргә мөмкинлек бирә дә инде. Билгеле, телләрне өйрәнүгә хирыслыгы да бар, шуңа күрә татар теле дә аңа бик җиңел бирелә.

Елена Казан дәүләт универ­ситетының татар һәм инглиз тел­ләре бүлеген тәмалап, бүген татар  һәм рус балаларын татар теле һәм әдәбиятыннан укыта. Дәрес­ләрен төрле техно­логия­ләр кулланып төрләндерергә ярата. Әлбәт­тә, моның өчен һәрвакыт эзләнү ки­рәк. Кайвакыт тәҗрибәлерәк укытучыларга да мөрәҗәгать иткәли.

“Хәзерге ата-аналарның татар теленә мөнәсәбәте төрлечә. Үзем­нең укыту тәҗрибәсеннән чыгып шуны әйтә алам: татар әти-әниләре дә татарча укытуга каршы чыгарга, балаларыбызны рус төркеменә күчерегез әле, дип әйтергә мөмкин. Рус әти-әниләре арасында да ике куллап татарча укытырга риза булучылар бар. Бу гаиләдән, тәрбия­дән тора, дип әйтәсем килә, – ди 3 ел тәҗ­рибәсе булган яшь укытучы. – Хәзерге вакытта татарча бел­мәүчеләр ишәя бара. Бу, минем­чә, шәһәр мохитенә бәйле. Без рус телендә генә сөйләшәбез, татар теле дәре­сеннән чыккач та, балаларыбыз русчага күчә. Ми­немчә, мондый вәзгыять татар теленең системалы итеп укытылмавыннан да килеп чыга. Татар теленнән күп төрле дәреслекләр басыла торса да, бернәрсә дә үзгәрми кебек. Рус телле балаларга аралашу техно­логиясенә нигезләнгән дәреслек­ләр кулайрак, дип саныйм, шулай ук грамматика да кызыклы итеп би­релгән очракта гына татар теле укытучысының эше нәтиҗәле булачак. Татар теленә мөнәсәбәт кеч­кенә чакта ук формалаша башлый, шуңа без балаларыбызны толерантлылыкка өйрәтергә тиешбез, ике халыкның үзара мөнә­сәбәт­ләрен, шул исәптән телләр мөнәсә­бәтен кискен­ләштерү файдага түгел”.

Бүген Елена аспирантураны тәмамлап, фәнни эшен яклап, гыйль­ми дәрәҗә алу турында хыяллана.


Сәрия САДРИСЛАМОВА
Ватаным Татарстан
№ 23-24 | 08.02.2013
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»