Бер кул белән бирәләр, икенчесе белән алалар

Сыра исерткеч эчемлекләр рәтенә кертелеп, аны сату тыелгач, вак сәүдә белән шөгыльләнүче күп кенә эшкуарлар бизнесларын яба башлады. Бу аңлашыла да: урамдагы кечкенә киоск-павильоннарның төп кереме нәкъ менә сыра һәм аның белән бергә алына торган чипсы-сохарилар сатудан гыйбарәт иде бит.

Тиздән киоскларда тәмәке сату тыелачагын да исәпкә алсак, сәүдәгәрләр эшенә “үлем” янаганы көн кебек ачык. Чөнки алар 80 процент кеременнән мәхрүм ителә. Белгечләр исәпләвенчә, кече сату нокталары ябылу белән Татарстанда 5-6 мең кеше эшсез калырга мөмкин. Россия буенча бу сан 500 меңне тәшкил итә.


Савым сыерны сую яхшыга илтерме?


Өстәвенә, быелдан алып үз эшен җәелдергәннәр өчен Пенсия фондына күчерелә торган иминият кертемен бермә-бер арттырып куйдылар. Элек әлеге җыем 26 процент дәрәҗәсендә билгеләнеп, бер минималь хезмәт хакыннан исәпләнсә, 2013 елдан ул ике минималь хезмәт хакыннан чыгып санала. Гадирәк итеп әйтсәк, элек шәхси эшкуарлар Пенсия фондына 14 мең тирәсе салым түләсә, хәзер елына 32 мең сумнан артык күләмдә акча күчерергә тиеш. Әгәр эшмәкәр үзе генә түгел, кеше яллап эшләсә, әлеге сумма шул кадәр үк арта.

Россия җитәкчелеге кече һәм урта бизнеска ярдәм турында матур сүзләр сөйләргә ярата. Эшкуарлык үсешенә ярдәм программалары да шактый булды-булуын. Җитәкчелек кече эшмәкәрлеккә зур ташламалы кредитлар бирү белән булышты, кризис чорында үз эшен башлап җибәрергә теләгән кешеләргә билгеләнгән күләмдә акча бирде, шулай ук грантлар системасы да эшләп килә. Әмма бер яктан ядәм итеп, икенче яктан кыскач, кече һәм урта бизнес үсеше өчен мөмкинлекләр калмый диярлек.

Хөкүмәт вәкилләре кече һәм урта бизнес чәчәк атканда, безнең икътисадыбыз да тотрыклы булачак, дип әйтеп килә. Гамәлдә исә үз эшен ачкан эшкуарларны әкренләп бөлгенлеккә чыгару юнәлешендә эш алып барыла кебек. Быелдан арттырылган салым күп кенә бизнес вәкилләрен тәмам төшенкелеккә салды. Эшкуарлар бу дәрәҗәдәге җыем бизнесны талау дип белдерә. Россиянең бүгенге салым сәясәте нәтиҗәсендә зур көч куеп аякка бастырылган кече бизнесны туктатырга туры киләчәк дип борчыла алар.

Пенсионерлар эшкуарларны "ашый"

Авыл җирендә эшкуарлык белән шөгыльләнүчеләргә бигрәк тә авырга туры киләчәк. Болай да очын-очка ялгап килүче сәүдәгәрләр җилкәсенә әлеге үзгәрешләр күтәрә алмаслык йөк булып ятачак. 5-6 мең керем алып эшләүче “бизнесменнар” инде хәзер үк күпләп үз эшләрен яба башлаганнар.

Әле бит салымнарның артуы соңгы тапкыр гына түгел. Әйтик, 2014 елдан Пенсия фондына иминиятләштерү җыемы ике ярым, ә 2015 елда - 3 минималь хезмәт хакыннан чыгып исәпләнә башлар дип көтелә. Дәүләтнең башка чарасы юк - фондның артканнан арта барган пенсияләрне түләргә акчасы җитми. Белгечләр чыгымнарның шул рәвешле үсеше күпләрне эшсез калдырачак, яшерен эшкуарлыкны җәелдерәчәк, дип кисәтә.