Ур-ра, ур-ра, вперёд!

Аллаһы Тәгалә җир йөзенә бар тереклек иясен пар-пар итеп яраткан бит. Ике гаиләдә, төрле мохиттә тәрбияләнеп үскән, холык-фигыльләре төрле булган, әти-әни янында тормыш нужасын татымый, рәхәттә яшәгән егет белән кызга яңа тормышка, бер-беренә күнегеп яшәүләре бик читен нәрсә.Чөнки үзең теләмәгән нәрсәләр белән килешеп, бер-береңә юл куеп, никахыңның гомерен саклап калырга зур сабырлык, нык ихтыяр көче таләп ителә.

Мин хәзер сезгә бер яшь гаиләнең бер көнлек яшәү тарихын бәян итәргә телим.

Шәһәр егете Алмаз авылда туып үскән, нык бәдәнле, эштә ныгып, үз-үзенә нык ышанган Вәсилә исемле чибәр кызга гашыйк булды. Озак та үтмәде, җир йөзендә, мәхәббәт кичерешләрендә корылган тагын бер яшь гаилә барлыкка килде.

Шәһәрдә яшәргә авыр булгач, Вәсилә ире Алмазны һәм мәхәббәт җимешләре – Ирекне ияртеп, авылдагы якын туганнарының буш торган нигезенә кайтып урнашты. Яшь хатын йорт эшләрен башкарып, иренә ашарга пешереп, кечкенә улын тәрбияләп, хуҗабикә роленә кереште. Алмаз авылдан берничә чакрым ераклыктагы шәһәргә эшкә йөри башлады.

Көннәр бер-берсен алмаштырып кына тордылар. Беркөнне, гадәттәгечә, Алмаз эш сәгате тәмамлангач, машинасына утырып, өенә кайтырга чыкты. Нәкъ шулчагында ни күрсен ул, әллә бәхеткә, әллә бәхетсезлеккә, дигәндәй, урам читендә басып торучы классташы Эдуардны күреп алды. Үзенең ничек итеп тормозга китереп басканын сизми дә калды Алмаз.

Ике сыйныфташ бертуганнардай кочаклашып күрештеләр һәм якындагы кафега кереп утырдылар. Билгеле инде, шундый сагынулы очрашу килеп чыккач, эчемлексез генә утырып була димени! Шактый ук кызмача Эдуард үз тормышы, бирегә нинди эш белән килеп чыгуы турында сөйли дә сөйли генә. Менә ул тагын Алмазның рюмкасын тутырып куйды. Алмаз үзен өйдә хатыны, улы көтеп торуы турында әйтергә авызын ачып маташса да, файдасы булмады. Эдуард бер сүз белән аның авызын томалады:

- Дустым! Сабыр ит бераз, хатын ул барыбызда да бар, беркая да китмиләр лә алар. В конце-концов син ир кешеме юкмы? Безгә һәркөнне болай очрашып утыру бәхете татымый ла ул!

Алмаз өенә бары тик ярты төн узгач кына кайтып керде. Тәрәзәләрдәге ут яктысын күрүгә, өйдә буран булачагына шиге калмады аның. Өйгә килеп кергәч, эчми-эчкәнгәме, шактый ук мәлҗегән Алмаз нигәдер абынып китеп, бүлмә уртасына килеп төште. Җайсыз бәрелүдән күбеп чыккан, авырткан маңгаен уып утырганда, шунда ирен көтеп арыган, һөҗүмгә әзер булган, ярсудан чәчләре тузгыган, күзләре маңгаена менгән хәләле - Вәсиләсе ул өйгә килеп кергәч, ялгыш абынып китеп мәтәлеп төшкән, аның киемнәре тутырылган чемоданны аягы белән аңа таба тибеп җибәрде дә, бөеренә таянып:

- Нәрсә сөйрәлчек! Миннән дә яшьрәк, баерак кәнтәйләр таптыңмыни?! Өеңдә сине көтеп утыручы хатының белән улың барлыгын оныттыңмыни? Хотя жена не стена, и отодвинуть можно, диләр. Әйт, хәзер, кем белән булдың?! Мине алмаштырырлык хатын-кыз кем ул?! - дип ысылдады, төкрекләрен чәчеп.

Бичара ир үзен яклап, бары тик сыйныфташы белән генә очрашуы турында сөйләргә тотынмакчы иде дә, каһәр суккан очкылыгы башланды. Һык та һык килеп, сөйли алмый интеккән иргә ачудан шашар дәрәҗәгә җиткән Вәсилә авыз ачарга ирек бирмәде шул инде.

Озак та үтмәде, Алмаз өстенә туйга салынган, бер оя чынаяклар очып килеп төште, аннан соң башка төрле нәрсәләр оча башлады. Сөйгәненең мондый кыланышларын гомерендә дә күрмәгән яшь ирнең горурлыгына тиде күрәсең. Шулчак көч-хәл белән сөйрәлеп кайтып кергән Алмазга әллә кайдан көч-куәт килеп кергәндәй булды, ул сикереп торып, иң беренче күзенә чалынган, өстәлдә рама эченә ясап куелган туй карточкасын җәһәт кенә эләктереп алып, Вәсиләсе өстенә ыргытты. Ә хатын бер дә аптырап калмады, тормыш иптәше туган көненә бүләк иткән стенадагы көзгегә утыргыч белән томырды. Нәфрәттән ярсыган ике яшь йөрәк, чылтырап коелып төшкән пыяла тавышына аптырап, башларын күтәреп, бер-беренә карашып, бермәлгә тынып калгандай булдылар. Тик бәхетсезгә вакытсыз, дигәндәй, тынлык бик озак дәвам итә алмады. Иң беренче Вәсилә аңына килеп, маңгаена тирләп ябышкән чәч бөдрәсен тирән сулышы белән өреп җибәрде дә:

- Вперёд! - дип кычкырды һәм тәрәзә төбендә үзе яратып, тәрбияләп үстергән гөлләрне бер-бер артлы корбаны өстенә күтәреп бәрде.

Алмаз гаиләсендә хатын-кызга кул күтәрү гөнаһ, ирләр эше түгел, дип тәрбияләнгән кеше буларак, аның яраткан хатынына кул күтәрү уе башына да килмәде. Ул инде хәзер миңа ни эшләргә кала, кая барып тотыныйм, дип каранып торгач, Алмазның күзе стенадагы үзе тырышып-тырмашып ябыштырган обойларга төште. ЭҺ, дип әйткәнче, ул аларны умырып та ташлады.

Бераз вакыттан соң өй эчендә ватыласы әйберләр ватылып, бүлмә сугыштан калган кыяфәт алгач, ачулары сүрелә төшкән, тиңдәшсез сугышта арыган-талган, идән уртасында басып, бераз юашланып калган ир белән хатын аптырашып бер-беренә күтәрелеп карадылар. Ә шулай да, Вәсилә ире турында үзе уйлап чыгарган “хыянәт” турында онытып бетермәгән булган, күрәсең. Шулчак ул йөгереп барып, тәрәзәгә эленгән пәрдәләрне өзгәләргә кереште. Хатынының акылга утырмаганлыгын аңлап алган Алмаз “Война тек война”, диде дә аңа барып кушылды. Нәкъ менә шул чагында Ходайның рәхмәте, могҗиза булды. Алмаз белән Вәсилә тәрәзә пәрдәләрен ерткаларга керешкәндә әллә кайдан гына: “Ур - ра, ур - ра! Вперёд!” дигән сүзләр ишетелде. Хәлдән тайган яшь әти белән яшь әни аптырашып артларына борылып карадылар. Һәм шунда гына алар, йокыдан уянып, үзенең караватында басып, аларның сугышуларын күзәтеп торган, яңа гына сөйләшә башлаган дөньяда уллары Ирекнең барлыгы, аның турында бөтенләй исләреннән чыгуы турында аңлап алып, аңнарына килеп, бер-беренә карашып торалар иде. Ирек янә сакауланып, кулларын чәбәкләп, әтисе белән бергә уйнаганда аңа яратып, әйтә торган: “ Ур - ра, ур - ра! Вперёд” дигән сүзләрне кабатлады. Көтелмәгән хәлдән Алмаз белән Вәсилә янәдән бер-беренә карашып алдылар да кычкырып-кычкырып көләргә керештеләр, аларга кечкенә сабыйлары да кушылды.

Әйе, алар бер-беренә ымлап, бик озак көлделәр әле. Көлмәслек тә түгел шул: шундый каты, әмма кыска гомерле, бөтен проблемаларны хәлиткеч булган сугышта Алмазның маңгае зәңгәрләнеп, күбеп чыккан, Вәсиләнең өстендәге халат итәге умырылып төшеп, шәрә тәне күренеп тора, күз-керфек тирәсендәге буяулары бите буйлап, сузылып-сузылып төшкән, чәчләре мич пумаласыдай тузгыгын иде. Шулай булса да, Алмаз бернигә дә карамастан, үзенең хәләлен бик ярата шул, гомердә дә аны башкага алыштыра алмас иде. Ул челтерәп аккан чишмә тавышыдай көлүче хатынын беренче тапкыр күргәндәй, аңа бераз сокланып, сөеп карап торгач, кочаклап ук алды.

Бераздан соң зур сугыш кичергән кечкенә генә дәүләт, җиңүчесе билгеле булмаган яшь гаилә өйләрен җыештырып, Вәсилә пешергән тәмле ашлар белән сыйландылар да йокларга яттылар. Ә иртәгесе көнне аларны зур сынаулы, үзенең авырлыкларында чыныктыручы олы тормыш көтә иде...