Дини эш-гамәлләргә, ел дәвамында булган вакыйгаларга йомгак

Зәмһәрир суыкка карамыйча, Казандагы мөселманнар пикетка чыккан, диләр. Әлеге хәбәрне ишеткәч сөенергә дә, көенергә дә белмәдем. Чыршы сатып алмагыз, яңа елны каршылау мөселман бәйрәме түгел, дип таләп итә икән өммәттәшләребез.

Бер караганда алар хаклы кебек. Гайсә пәйгамбәрнең тууына бәйле бәйрәм бу. Миляди ел исәпләве дигән гыйбарәдәге миляд сүзенең беренче мәгънәсе дә туган көн дигәнне аңлата. Икенче яктан караганда, без – мөселманнар Мөхәммәд пәйгамбәргә кадәр килгән башка пәйгамбәрләрне дә таныйбыз лабаса. Шәт таныйбыз икән, бу бәйрәмгә дә каршы булмаска тиешбездер. Шуңа күрә бәйрәм өстәлендә хәләл ризык кына куелсын иде дигән теләктә калыйк.

"Иман" сәхифәсенең бу саны – 2012 ел тәмамланганда дөнья күрүче ахыргысы. Шунлыктан дини эш-гамәлләребезгә, ел дәвамында булган вакыйгаларга беркадәр йомгак ясау урынлы булыр. Ни үкенеч, шактый четерекле булды узып баручы елыбыз. Аңлагансыздыр инде: Рамазан ае башланыр алдыннан, июль аенда булган тетрәндергеч вакыйгаларны күз алдында тотуыбыз. Кайберәүләр бу фаҗигале хәлләрне мөселманнарыбызның үз арасындагы ыгы-зыгыга, мәнфәгатьләр каршылыгына кайтарып калдырса һәм гаеплеләрне шул даирәдән эзләргә чакырса да, ярты ел узуга карамастан, җинаять кылучыларның тотылганы һәм хөкем ителгәне юк. Әлеге җинаять өченче көчләр тарафыннан оештырылды, дип фаразлаучылар шактый хәзер. Шуңа күрә бу җинаятьнең кайчан да булса ачылуы икеле. Бу шомлы вакыйгалар нисбәтендә Колшәриф мәчетенең төзекләндерүгә ябылуы да сораулар тудырды.

Фаҗигале июль вакыйгаларыннан соң, ни үкенеч, республикабызга, динебезгә, милләтебезгә кара ягулар артты; милләттәшләребез, өммәттәшләребез өстеннән әләк язулар күбәйде. Үзләрен дини, милли эшләрдә эксперт санаучыларның әле дә тынычланып бетә алганы юк. Әле тагын да яманрак булырга мөмкин, дип һаман өркетеп тора алар. Бу хәлләр дини яңарышка зур зыян салды. Шуларның берсе, ап-ачык күренеп торганы – мәдрәсәләребезгә кереп укырга, дин әһеле булырга теләүчеләр азайды. Мәчетләргә намазга йөрүчеләр кимеде дип тә ишеттек. Мәчетләрнең абруе кимегәнгә, яшьләр аерым фатирларда җыелып намаз укый, дип сөйләүчеләр дә бар. Миңа калса, монда бернинди хилафлык юк. Телиләр, шулай дөрес, уңайлы дип табалар икән, җыелсыннар да укысыннар. Яман юлларга гына кереп китә күрмәсеннәр. Хәер, махсус хезмәтләр дә йоклап ятмыйдыр. Каршыдагы йорттан видеога төшерүе әллә ни кыен түгел бит. Тавышны яздырып алу җайланмалары да күп төрле хәзер. Бу җәһәттә янә бер мәртәбә гади генә хакыйкатьне искәртәсе килә. Китап укып кына дингә тирән кереп булмый, остаз кирәк. Әлбәттә, остаз дигән¬нәре мәчетләребездә эшли торган имамнар булса иде. Ягъни популяр имамнарны вазыйфасыннан алганчы, әйбәтләп уйларга кирәк: аны үз итүчеләр, остазы итеп санаучылар шул кешенең вәгазен көтеп торачак, киңәш кирәк чагында аны эзләп табачак бит.

Яңа елдан имам-мөхтәсиб¬ләргә генә түгел, гади имамнарга да Төркиядәге кебек хезмәт хакы түли башлаячаклар дигән хәбәр йөри. Миңа калса, мондый хәл имамнарның бюрократлашуына гына китерәчәк (имамны мәхәллә халкы, һич югы байлар тотарга тиеш). Әлеге дә баягы Төркиядә фатирларда җыелып намаз укучыларның күп булуы нәкъ менә имамнарның чиновникка, бюрократка әйләнүенә бәйле. Нәрсә генә әйтсәләр дә, имам ул – горизонталь багланышлардагы бер буын, гражданлык җәмгыяте билгесе булырга тиеш.

Инде күңеллерәк гамәлләргә күчик. ТР Диния нәзарәте "Таян Аллага!" иҗат конкурсына йомгак ясап, иң уңышлы әсәрләрне билгеләп үтте. Нишлисең, Вәлиулла хәзрәт Якуб башлап җибәргән ярышка нәтиҗә ясау хәзер инде аңардан башка гына уза. Нәзарәт 2012 елны "Коръән елы" дип игълан иткән иде. "Коръән елы" кысаларында башкарылган эшләргә дә бәя бирелде. Хәер, безнең һәр елыбыз Коръән елы булырга тиеш. Өммәттәшләребез атна-ун көн элек, Камал театрында җыелып, "Мөхәммәдия" мәдрәсәсе ачылып эшли башлауның 130 еллыгын билгеләп үтте. Чынлап та, ислам мәгарифен җәелдерүдә зур эш башкара бу уку йорты.

Менә кулыбызга Шәех абый Зәбиров һәм Фәния Хуҗахмәт нәшер итә торган "Татар-мөселман календаре"ның егерменче чыгарылышы (2013 ел өчен) килеп керде. Бу да – күңелле вакыйга. Юк, мин ялгышмадым. Шәех абый вафат булса да, аның рухы исән. Аның йогынтысы һаман сизелеп торгач, ничек инде искә алмыйсың! Фәния ханымга иҗа¬ди уңышлар, бәрәкәтле озын гомер телибез!

Сүзебезне мәхәббәткә мәдхия белән тәмамлыйсы килә. Күптән түгел генә 80не тутырган бер хаҗиебызның өйләнүен ишетеп куандык. Хикмәт шунда: өйләнмичә 80 гә җиткән иде ул. Менә бит сәгате сукты: башлы-күзле булды. Тик шунысы бар: әбинең балалары, оныклары яңа өйләнешкәннәр белән аралашырга теләми, ди. Янәсе, өлкәнәйгәч, намазлык өстендә генә утырасы урында, әллә ни кыланасыз! "Нинди эш инде бу?!" – дип балалары дәгъва белдергәч, сөбханалла, әби дә югалып калмаган, мин аны гомерем буе яраттым, дип җавап кайтарган. Картаямыни соң йөрәк?! – дип әйтәсе килә бу очракта. Мәхәббәтегезне гомер буе саклагыз, күңелегез гел яшь булсын, кардәшләр, өммәттәшләр!