Элеккедән нәрсәне кире кайтарырга мөмкин?

Россия Президентының Урал федераль округындагы тулы вәкаләтле вәкиле Игорь Холманских Хезмәт Герое исемен кире кайтарырга тәкъдим итә. Ул статусы буенча хәзер гамәлдә булган Россия Герое исеменә тиң булачак. Бу фикерне илнең 58 процент халкы хуплаган. Алар фикеренчә, хәзерге Россиядә гадел хезмәтнең дәрәҗәсе үсүгә йогынты ясарлык бүләк юк. Ә сезнеңчә совет заманыннан тагын нәрсәне кире кайтарырга мөмкин?

Владимир БАТРАКОВ, “Татаркино” дәүләт оешмасы директоры:

– Хезмәт Герое исемен кире кайтару турында төгәл ге­нә җавап бирә алмыйм. Нинди исем белән аталса да, бү­ләкне лаеклы кеше алсын иде. Әмма кайвакыт, кызганычка каршы, киресенчә килеп чыга. Ә Совет заманына килгәндә, мин бу чорны, го­мумән, кире кайтарыр идем. Чөнки киң масса өчен социализм кыргый капитализмга караганда күпкә уңайрак дип саныйм.

Дания НУРУЛЛИНА, Г.Камал театры артисты:

– Мин аны кайтаруга каршы түгел. Әмма исем нинди булу мөһим түгел. Һәр ке­шенең хезмәте бәяләнсен иде. Тырышып эшен башкарган һәркем­нең хезмәте лаек­лы бәяләнсен. Совет заманында тәртип булды. Ул вакытта яшьләр оешмалары актив эшли, һәр яшь кешенең шөгыле булды. Алар кичен драм­тү­гә­рәкләрдә, башка тү­гәрәкләрдә шөгыльләнә иде. Мин үзем дә шактый тү­гәрәкләргә йөрдем. Хәзер шул биналар буш тора, яшь­ләр вакытларын төнге клуб­ларда үткәрә. Һәр чорның үз кагыйдәләре инде, әлбәттә. Әмма тәртип ягы хәзер таркаурак.

Фәйзи ГАЛИЕВ, 1944-1993 елларда Арча районы “Искра” колхозы рәисе:

– Мин аны кирәк дип саныйм, әмма аны кайтару гына түгел, чын хезмәт геройларын таба торган система булдырырга кирәк. Элек биш елдан биш елга һәр өлкәдәге үсешне исәпләп торалар, үсеш 25 проценттан артса, бу исем бирелә иде. Әмма авыл хуҗалыгы тармагында аны лаек булмаган кешеләрнең алу очраклары да булды. Начар эшлә­гәннәргә дә бирү бу исемнең дәрәҗәсен төшерә. Аны чын геройлар гына алырга тиеш. Алар тапшырган хисапларны, ирешкән нәтиҗә­ләрнең дөреслеген тикшерергә ки­рәк. Бу исемне авыл җитәкчеләренә биргәндә, беренче чиратта, алар­­ның авыл халкына тудырган уңайлыклары, аның белән ничек җитәкчелек итүе исәпкә алынырга тиеш. Совет заманыннан хезмәткә лаеклы түләү системасын кире кайтарыр идем. Элек колхозчылар үзе җитеш­тергән һәр нәрсә­дән өлеш ала иде. Балны стаканлап бүлгән чаклар булды. Һәр колхозга ял итәргә берничә юллама бү­леп бирелде. Бу чордагы тү­ләүсез дәва­ла­нуны, тү­ләүсез уку, түләүсез дәреслекләрне кире кайтару бары тик файдага гына булыр иде.

Юрий ПРОХОРОВ, мә­гариф һәм фән хезмәткәрләре профсоюзының республика комитеты рәисе:

– Мин бу тәкъдимне хуплыйм. Минемчә, бездә бу исемгә лаек булырдай чын геройлар бар. Аны кире кайтару дөрес дип саныйм. Ул чордагы башка исем-бүләкләрне дә, тәртип­ләрне дә торгызу кирәкми. Россия СССР­ның варисы булганга, бездәге күп тәртипләр шул заманнан калган. Без бу системадан барысын да алдык бит инде.

Юлия ҖАМАЛИЕВА, студент:

– Минемчә, бу исемне кире кайтару фикерен совет заманын сагынып яшәгән ке­шеләр тәкъдим итә һәм шулар хуплый. Бу аларның шул чорны сагыну, үзләре яшь булган, үзләре өчен уңай булган чорга кайтырга телә­веннән дип саныйм. Хикмәт бү­ләкнең исемендә түгел, җисемендә, әлбәттә. Әгәр ул лаек­лы кешегә бирелсә, аның ияләренә дәүләт сизелерлек ташламалар ясаса, бүләкнең дәрәҗәсе болай да югары булачак. Хезмәт Герое исемен кире кайтару гына гадел хезмәтнең дәрәҗәсен үстерүдә зур роль уйнар дип уйламыйм.