поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
10.07.2012 Җәмгыять

Әниемнең изге дәресләре (Мәрхәмия ВАҺАПОВА - ЗӘКИЕВАның якты истәлегенә)

Әнием: “Балакайларым, кышларда да яздагыдай җылы көннәр, язларда да үзәк өзәрлек салкыннар булгалый. Барсына да әзер булырга кирәк”, - дип еш кына әйтә торган иде. Тормышта да нәкъ шулай бит, төрлесе була.

Менә үзем дә инде балалар үстереп, зур дөньяга очырып, ирем белән мул, матур тормышта яшәп, әкрен генә гомер көзләремә кереп барам. Әгәр үз вакытында әниемнең изге тормыш дәресләрен аңламаган булсам, дөнья шулай, без дигәнчә, тигез генә барыр идеме икән? Юк, әлбәттә.

Минем әнием Мәрхәмия сигез яшендә ятим калып, тормышның ачысын да, төчесен дә күргән, аннан соң үзәк өзгеч ачлы-ялангачлы сугыш елларын да кичергән.

“Иң зур байлыгым - гаиләм, балаларым һәм, тормышның барлык сынауларын үтеп, кеше булып калуым”, - дия торган иде ул. Аның тәрбия мәктәбен, изге тормыш дәресләрен, без, кызлары гына түгел, бөтен оныклары да үтте.

Әни миңа һәрвакыт: “Кызым, син дә кияүгә чыгарсың. Килен кешене барысы да күзәтергә ярата. Шуңа күрә йөзебезгә кызыллык китерерлек булмасын”, - дия иде.

Мин бу сүзләрне бик еш исемә төшергәлим. Әйе, кызларны хәзер элеккеге кебек көчләп бер кеше дә кияүгә бирми. Матур, чәчәкле туйлар уза да китә, ә алда катлаулы, тузанлы, сикәлтәлле тормыш юллары көтә. Шуларны матур итеп үтәргә телисең икән, үзең сайлап алган сөйгән ярың белән гомергә бергә булып, балалар үстереп, тәрбияләп, белем биреп, аларны аякка бастырыйм дисәң, бик күп көч куярга туры килә.

Гаиләне саклауда хатын-кыз вазифасы аеруча катлаулы, юкка гына хатыннарны – өйнең яме, гаилә учагының ялкынын саклаучысы димәгәннәрдер, “Ирне ир иткән дә хатын, чир иткән дә хатын”, “Ирне егет иткән дә, дегет иткән дә хатын” кебек әйтемнәр дә гел халык телендә. Һәр гаиләдә кызларына шундый тәрбия бирсәләр, тормыш яменең акчадан гына тормаганын аларга бәләкәйдән аңлатып үстерсәләр, күп гаиләләр, билгеле, таркалмас та иде.

Әниемнең мондый сүзләре дә хәтеремдә: “Иреңнең күлмәк якасы, җиңнәре гел чиста булырга, оекбашының табан асты да ялтырап торырга тиеш. Ә инде ир-атның оекбашы тишек булса, аның хатыны - хатын түгел”. “Иреңнән атлаган саен бүләк көтеп утырма, бәләкәен дә зур итеп кабул итеп ала бел. Шунысын да истә тот: иң зур бүләк, язмышның иң кадерле бүләге ул – сез үзегез. Бер-берегезгә карата мәхәббәтле булганда гына, тормышның яме дә, тәме дә булачак”.

Әнигә берәр нинди бүләк бирсәм, ул: “Ә кодагыйга бармы?” - дип сорар иде.

Хәзерге вакытта әтием Минсәхи дә, әнием Мәрхәмия дә мәрхүмнәр инде. Аларның рухларына багышлап, без гел Коръән укытабыз, корбан чалдырабыз. Аллаһы Тәгалә үзе кабул итсен иде.

- Кызым, кемнең генә ишеген ачсаң да, бусагадан буш кулың белән атлама, ә Аллаһы Тәгалә юмартларны бер дә буш итмәс. Артык йомшак, хәйләкәр теллеләрдән берүк сак бул, алар чакса, елан бер читтә тора.

Ялганнан сакланыгыз, аннан да начары юк дөньяда, - дия торган иде.

Уйланып утырам да, әниемнең шушы изге тормыш дәресләре, сүнмәс йолдыз кебек, тормыш юлларымны яктырталар сыман тоела башлый.

Күптән түгел генә Наҗия Хәмитованың “Бердәмлек”тә басылган “Байлык – бәхетме ул” дигән язмасын укыдым да хәйранга калдым. Аның уйланулары да әниемнекенә бик тә ошаганнар ич. Чыннан да, кияүгә акча, байлык өчен чыгучылар аланда чәчкәдән чәчкәгә кунып йөргән күбәләкләрне хәтерләтәләр. Андыйлар, әлбәттә, гаилә бәхетен саклый алмыйлар. Күренекле язучыбыз Туфан Миңнуллинның бер чыгышында әйткән сүзләре искә килеп төшә. Ул: “Бу бәндәләрне алтын белән күмеп, өсләренә алтын белән бастырсаң да юк, андыйлар беркайчан да дөньяда эчкерсез ярату хисен аңлый алмаслар, алардан саграк булырга кирәк. Бала хакында гына гаиләне саклаучылар да бәхетле була алмыйлар. Ничек кенә кыен булса да, тормышны яңа сызыктан башларга кирәк, ә бәхеткә мохтаҗлар бу дөньяда бик күп”, - дигән иде. Бик тә урынлы һәм дөрес сүзләр болар. Барысы да әнием әйткәннәргә тәңгәл киләләр.

Ятимлек, сугыш еллары әниебезне төпле белем алудан мәхрүм итсә дә, аның янына барсы да киңәш сорап килә, ә ул беркемне дә борып чыгармый иде.

Аның “Туры сүзем таш ярыр” дигән гыйбарәсенең мәгънәсен дә мин тормыш диңгезен кичкәндә аңладым. Үзе шундый булганга, безгә дә нинди искитәрлек изге дәресләрен биреп калдыра алган әниебез.

Ак кышларда алар ак кар бөртекләре булып өстебезгә явалар, язларында алмагач чәчкәләредәй күңелләребездә аталар, җәйләрендә пешкән җир җиләкләре булып, ә көзләрендә хуш исле алмалар кебек, безгә көч өстиләр, яшәргә якты өметләр уяталар.

Язгы сулар ярсып аккан

                                     чакта,

Әни, күңел сине юксына.

Шул чакларда истәлеккә

                                     калган

Мамык шәлең алам кулыма.

Мамык шәлнең чугын

                               санаганда

Искә төшә синең сүзләрең:

“Бу дөньяда иң мөһиме –

                                        кеше,

Яратырга кирәк үзләрен!”

Без, әни, нәкъ син кушканча, кешеләрне яратып яшибез бүген.

Кадерле укучым, шелтәләмә инде, гел әнисе турында гына язган диеп. “Бердәмлек”нең бер санында дөнья күргән “Әтием юкәләре” дигән язмам газиз әтиемә - Минзәки улы Минсәхи Зәкиевка тулысынча багышланган иде. Ул сугышта катнашып, каты яралар алган, сугыш инвалиды иде. Шулай булса да, гомере буе туган авылында эшләде, әни кебек бик туры сүзле һәм мәрхәмәтле кеше иде.

Безгә әниебез: “Әтиегездән сорагыз, ул ни әйтер”, - дия торган иде, һәм бу сүзләр барысын да үз урынына куя. Без шулай балаларыбызны да үстердек. Әти кеше хәзер безнең гаиләләрдә дә зур абруйга ия. Әтиемнең: “Гаилә тормышта тулысынча хатын-кызның уңганлыгыннан, йомшаклыгыннан, белдеклегеннән тора, әниегез кебек булсагыз, сез дә гаиләләрегезне саклый алырсыз”, - дигән сүзләрен әле дә онытмыйм. Әти белән әнинең ятимлекне күреп, ачы сугышны үтеп, ачлык-ялангачлыкны кичереп, тормыш авырлыкларына бирешмичә, күңелләрендә шундый изге хисләрне саклап калганнарына исем-акылым китә. Барсы өчен дә мең рәхмәт үзләренә.

Рус Байтуганы авылы, Камышлы районы.

 

Әтием Минсәхи Минзәки улы, әнием Мәрхәмия Нургали кызы ЗӘКИЕВЛАР һәм олы апам Гөлсинә. Урыннары оҗмахта булсын (гаилә альбомыннан). 


Нурания АБЗАЛОВА
Бердәмлек
№ 28 | 07.07.2012
Бердәмлек печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»