поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
22.05.2012 Мәгариф

Татар теле дип, кабат беренче сыйныфка

Шәле авылына урнашкан чегән гаиләсе балаларын татарча укытырга карар кылган

Питрәч районының Шәле авылында төпләнгән чегән Николай Болтушов гаиләсе, татар телен өйрәнсеннәр дип, балаларының мәктәп программасын яңабаштан үзләштерүләрен тели. Шу­ның өчен беренче һәм икенче сыйныфны тәмамлаучы улы Давид белән кы­зы Джульетта һәм 7 яше тулган Фәрит (өченче баласына татар исеме кушылган) өчәү­ләшеп беренче сыйныфка барачаклар.

 

Яңа уку елы башлангач кына Шәле авылына урнашкан Болтушовлар гаиләсе биредәге мәк­тәптә русча белем бирәләр дип уйлаган. Татар телен аңламагач, алар өчен әлеге уку елы нәти-җәсез үткән. "Мин бернәрсә дә аңламыйм. Казанда рәхәт иде. Монда бары рус телен генә яратып укыйм", – ди 8 яшьлек Давид. Джульетта белән дә шундый ук хәл. Әмма ул сәламләү ише кайбер сүзләрне белә инде. Мәктәптә алар "телсез" утыралар да, өйләренә кайткач, Николайның абыйсы балалары белән аралашалар. Ата кеше аларны җәен мәктәп яны лагерена да бирмәкче була. Бәлкем, аз-маз булса да, татарча сукалый башларлар. "Татарстанда яшәгәч, алар татар телен белергә тиеш", – ди Николай. Балалар, чыннан да, татар телен өйрәнергә тели. Сыйныфташлары белән дә уртак телдә сөй­ләшәселәре килә. Тик әлегә тел мәсьәләсе генә комачаулый.

Гаилә башлыклары Шәледә йорт җиткезгән, үзләре Казанга барып эшли. Авыл халкы аларны бик җылы кабул иткән. Болтушовларның балаларын шушы мәктәптә укытасы килә. Аларга исә 7 чакрым ераклыктагы рус телендә белем бирә торган Колай мәктәбенә барырга тәкъ­дим итәләр. "Анда барасы килми. Монда күңел тынычрак. Автобус һәрвакытта да йөрмәс­кә мөмкин бит", – ди чегән ата.

Шәле мәктәбендә калсалар, телгә өйрәнә алырлармы соң? Бүген анда 10 га якын төрле милләт баласы белем ала. Үзбәк малае Җәмшит тә, апасы Роза да авылга кайтканчы татарча бер авыз сүз дә белмәгән икән. "Татар теле миңа бик ошый. Тырышсаң, өйрәнергә була", – ди өченче сыйныф укучысы Җәмшит Атахунов. Апасы Роза бүген инде матур итеп татарча сөйләшә. "Бик хаталы яза иде, ничек кенә өйрәтермен, дип борчылган идем. Чөнки үзбәкләр "о" хәрефен бик күп куллана. Бүген инде Роза күп нәрсәгә төшенде", – ди татар теле һәм әдәбиятын укыткан директор Минзифа Хәсәнова.

Чит милләт балаларында татар теленә ничек итеп кызыксыну уятырга мөмкин? "Сөйлә­шергә өйрәтмичә, кагыйдә ятлату – зур хата ул. Мин укучыларыма күргән-белгәннәрен сөй­ләргә, матурлыкны күрергә өйрәтәм. Төрле ел фасыллары турында инша язганда, кабатлаулардан качарга кушам. Әйтик, яз турында сөйләшкәндә, син язны кайдан күрдең, дип сорау бирәм. Ул гади итеп, үз белгәннәрен җиткерергә тиеш. Башта уйларга, аннан үз фикерен әйттерергә тырышам",– ди Минзифа Гыйльми кызы.

Чегән ата балаларын Шәле­дә укытса-укытмаса да, аның балаларында татар теленә карата хөрмәт уятырга тырышуы зур әһәмияткә ия. Ә татарча бел­мәгән татар мондый адымга барырга риза булыр идеме икән? 


Сәрия САДРИСЛАМОВА
Ватаным Татарстан
№ 88-89 | 17.05.2012
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»