поиск новостей
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
  • 13.04 Яратам! Бетте-китте! Тинчурин театры, 17:00
  • 14.04 Полиционер. Тинчурин театры, 17:00
Бүген кемнәр туган
  • 29 Март
  • Шәкүр - җырчы
  • Рөстәм Абязов - дирижер
  • Илфат Фәйзрахманов - журналист
  • Мөхәммәт Сабиров (1932-2015) - дәүләт эшлеклесе
  • Айгөл Хәйри - җырчы
  • Ринат Хәйретдинов - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
14.04.2012 Җәмгыять

Зыялылык: намус белән ... арасында

«Зыялылар беләсезме кемнәр? Музейларда 2000 сум хезмәт хакына культура һәйкәлләрен саклаучы алар.» Билгесез автор

Мәкаләнең исемендә күп нокталар куеп китү шуннан: пролетариат юлбашчысы Ленин бабабыз интеллигенциянең ролен бик тә түбән бәяләп, аны хәтта, әйтсәм әйтим инде, тизәк белән тиңләгән. Кискен чагыштыру. Зыялыларны, аларның ролен алай бик түбән бәяләргә кирәкмидер, әлбәттә. Чөнки алар теләсә нинди җәмгыятьнең авангарды, һәрхәлдә шулай булырга тиешле социаль катлау бит. Тик бүген татар зыялысымы, русныкымы – авангардлыкка бик тартмый. Ил кайгысын күрмиләр. Хакимият белән дә дуслыклары җитәрлек. Бәйсез була белмиләр. Хәер, бу турыда бездәге басмаларның берсендә язылган иде инде. Сүз бүген башка юнәлештәрәк.

 

Ә Ленинга килгәндә, баштан ук ачыклап китик: ул Россия тарихында бар булган интеллигентларны түгел, ә 19 йөзнең икенче яртысында яшәгән, хакимияткә ярым сатлык, реформалар уены уйнаган зыялыларны күздә тоткан дип укыган идем берсендә. Бәлки шулайдыр.

 

Чын зыялы кем ул? Кыскача әйткәндә, җәмгыять, ил язмышы өчен үзен җаваплы санап йөргән, аны йөрәге аша уздыра алган, ул язмышка тәэсир дә итә алган кеше. Чит кеше кайгысына үзенеке кебек кайгыра белгән зат.

 

Зыялылар бит әле шагыйрь-язучы, культура хезмәткәре генә түгел, ул, мәсә­лән шул ук галим-голәмә дә. Без әле яңарак кына профессорлар урам себергән чордан чыктык. Интеллигент урам себергәндә дә аңардан бер генә нәрсә сорала: намусына, зыялылыкка тугрылыклы булсын, ягъни зыялы булып калсын. Корсак кайгысын соңгы урынга куйсын. Һәм үзен азрак яратсын.

 

Менә шул соңгысы, үз-үзеңә мәхәббәт дигән нәрсәнең зыялылыкның кире индикаторларыннан берсе икәнен искәртеп тору кирәк микән?..

 

Шушы нисбәттән иҗат интеллигенциясе арасында таралу алган бер чир – юбилейлар турында әйтәсе килгән иде.

 

Шундый бер шаярту бар. Нәрсә ул юбилей дигән сорауга җавап: сине чәчәкләргә күмгәннәр, ә син үзең әле исән. Юбилейлар... Бөек тантанага әверелгән даталар. Бездә бит 55не дә, 48не дә билгеләп үтәләр. Әйе, яраталар бездә кайберәүләр чәчәкләргә күмелергә. Шул рәвешле алар үзләренең “бөеклекләренә” янә бер кат инаналармы, аны башкаларга исбатларга тырышалармы, бик төгәл итеп җавап бирү җиңел түгел.

 

Мин аңлап бетерә алмыйм, каян чыга икән ул шуның ишегә мөкиббәнлек? Бер­сендә телевизордан күрсәтәләр: мәгълүм бер уртакул иҗатчы олы залның түрендәге алагаем кәнәфидә Рим патрицие кебек яртылаш ятып, яртылаш утырып тора. Сәхнәгә, алдан әзерләнгән сценарий буенча, чыккан берсе кочагы белән чәчкә алып чыга. Аннары юбилярны мактарга тотына. Ул мактаулар буенча әлеге кеше республикада беренче иҗат әһеле, аннан талантлылар әле тумаган һәм тумаячак та. Юбиляр рәхәт елмая, эйфория кичерә. Менә бит ул нинди икән. Елмаюдан кысылып беткән күзләрдә хәтта яшь тамчылары да чагылып китәргә мөмкин. Үзеңнең бөеклегеңне беләсең килсә, нинди чара үткәрәсе һич сер түгел.

 

Тик монда бит иң аянычы шул – әлеге кеше дә эчтәнме, тыштанмы, үзен зыялыга, иҗат интеллигенциясенең алыштыргысыз бер вәкиленә санап йөри. Дуслары да шул ук фикердә. Ул кеше интеллигент кабырчыгы кигән. Һәм эчтәнме, тыштанмы нәкъ менә шундыйлар хакимият белән кода-кодагыйлыкка исәп тотып һәм аңа ирешеп тә ала. Боларның йөрәгендә һич кенә дә милләт, ил-көн кайгысы була алмый инде. Аларның йөрәгендә бары үзләре һәм үз мәнфә­гатьләре.

 

Кыскасы, әйтәсе килгән сүз шул: пролетариат юлбашчысы бүген исән булса, белер иде теге мәгълүм сүз белән иң беренче чиратта кемнәрне атарга...


Наил ШӘРИФУЛЛИН
Ватаным Татарстан
№ 68 | 14.04.2012
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»