поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
18.02.2012 Экология

Идарә дилбегәсе табигать кулында

Табигатебезнең холкы сабый баланыкы төсле: йә ул тыныч, йә туктаусыз елый, кәефенең кинәттән үзгәрешләрен бер дә алдан белә торган түгел. Шуңа күрә һава торышын өйрәнүче белгечләр дә аның көен фаразлауларында бик еш ялгышалар, хаталаналар.

Европалылар өши, америкалылар төчкеренә...…

 

Белгәнемчә, бер 10-15 еллар элек табигать әле чагыштырмача «тәртиплерәк» – һава торышлары тотрыклы, кышлары чын кыш, җәйләре чын җәй иде. Соңгы елларда бу канун күзгә күренеп үзгәрде. Синоптикларның көндәлек һава торышларын фаразлаулары мескен кыяфәттә бер читтә торсын, тулы ел фасылларының да чын йөзләренә алдан ук төгәл бәяләмә биреп булмый.

 

Юрамаларга буйсынмас соңгы кышларны, җәйләрне барыбыз да хәтерли торгандыр, быелгы кыш та көйсезлек, кирелек сукмагыннан алга атлавын дәвам итте. Россиягә генә түгел, чит илләргә дә ияләнгәнчә рәхәттә генә яшәргә ирек бирми. Бүгенге көндә Европаның җылы кышларга күнеккән кайбер илләре хәтәр салкыннардан иза чигә, ә Американың озын кышлы илләрендә инде яз башланып килә, басуларда уҗымнар шыта, болыннарда үләннәр тишелеп чыга башлаган, ди. Аларның башларына бәла төшкән: үсемлекләр дөньясы тәэсирендә аллергиядән интегүче җирле халыклар үзләрен кыш айларында гына чынлап торып ял иткәндәй хис итә алганнар икән. Быелгы кыска кышлары аларны бу бәхеттән мәхрүм иткән.

 

Тиздән бездә дә яз башланачак. Аның нинди буласын фаразлау да, хәтта чамалап маташу да файдасыз. Моны бер Аллаһыбыз гына белә һәм хәл итә. Әмма табигатьнең теләсә нинди сюрпризына әзер булып тору бер дә артык түгел – монысы хак.

 

Табигать һәм кеше

 

Адәм баласы Җир-Анабызда яши башлаганнан бирле табигать белән тыгыз мөнәсәбәттә булган. Тик башта ул аның биргәннәренә шөкер кылып гомер кичерсә дә, соңрак аны буйсындырырга вакыт җитте дигән карарга килгән. Кешелек иң зур һәм тупас ялгышын шул заманнарда ук эшләгән булып чыга – урманнарны кисә, елгаларның юнәлешен үзгәртә, сазлыкларны киптерә, җәнлекләрне сәбәпсезгә үтерә, тимер читлеккә яба, һаваны пычрата, барысын да үзенә яраклаштырып үзгәртә башлаган. Бичара табигать башта чыдап маташкан, балалары акылга утырыр дип көткән, аннары, түземлеге беткәч, үч ала, сафлыгын үзе кире кайтарырга тырыша башлаган дип тасвирларга була кеше кулына балта тотып агачларны үзенең астыртын ихтыяҗлары өчен чаба башлаган вакыттан алып хәзерге көнгә кадәр аралыкны.

 

Оптимистлар бу фикергә, әлбәттә, каршы киләчәк, әмма табигатьнең соңгы дистә елда чамадан тыш пырдымсызлануына башкача аңлатма бирә торган түгел. Алга киткән илләрнең әле берсендә, әле икенчесендә табигать үчле холкын күрсәтә: җылыга ияләшкәннәренә салкыннар җибәрә, җәйләрдә артык кызулык белән сыный, курортлы илләрне су бастыра, вулкан аттырулары белән пошаманга сала, җир кабыгын тетрәтүләре белән гел киеренке халәттә торырга мәҗбүр итә… Шушы исәп буенча иң алдынгы илләр иң гөнаһлылары булып чыга, чөнки алар табигатьне иң күп үзгәртүчеләр һәм алар табигатьнең зур, кырыс җәзаларына дучар ителә. Иң алдынгы илләрнең берсе Япониягә узган ел катаклизмнары белән һөҗүм итеп, гасырлар буе төзелгән гигант цивилизациясен кыска вакыт эчендә тар-мар итеп, беренчел хәленә кире кайтарып атканы – моңа ачык мисал.

 

Табигатьнең ачуын башкача кабартмаска тырышырга кирәк, моның үзебез өчен бик күңелсез тәмамлануы ихтимал. Соңгы елларда юкка гына торган саен ешрак ахырзаман турында сөйләшмиләр. Табигатькә каршы килеп, аны тагын да җимереп маташсак, беренчел кешеләрдәй тау куышларында яшәүгә кире әйләнеп кайтмабыз, дип кайсыбыз ышанып әйтә ала? Табигатьнең үченнән ерактарак торыр өчен, бездән бит бары тик аның белән гармониядә яшәвебез генә сорала.


Айнур ГАЛИМОВ
Шәһри Казан
№ |
Шәһри Казан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»