поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
14.09.2010 Җәмгыять

Ә ЧАЛЛЫ АГУЛАНСА?

Шәһәребезнең “Вечерние Челны” газетасы “КАМАЗ” автогигантының тагын бер яшерен серен ачты. Хәер, әллә ни яшерен түгел инде ул: “КАМАЗ” объектларын электр энергиясе белән тәэмин итү тармагында эшләүчеләр трансформаторларда бик тә зарарлы “совтол-10” булуын яхшы беләләр.

Ул кеше сәламәтлеге өчен бик тә зарарлы сыеклык һәм, газета язуынча, чит илләрдә күптән инде аны кулланудан туктаганнар. Әмма Русиядә ул һаман да файдаланыла һәм бу агулы сыеклыкның иң күләмле запасы “КАМАЗ” заводларында икән. Бүгенге көндә дә автогигантның 600 трансформаторында барлыгы 216 тонна тирәсе “совтол-10” бардыр дип исәпләнә. Әлегә аны алмаштырырга ашыкмыйлар ахры дип яза газета. Югыйсә, мохитны пычратучы органик катнашмалар турында 2001 елда ук кабул ителгән Стокгольм конвенциясе карары нигезендә, автогигантта “совтол-10” кулланылган трансформаторларны һәм конденсаторларны алмаштыру һәм үтилләштерү программасы да кабул ителгән булган. Дөрес, анда бу эшләрне төгәлләүнең соңгы датасы итеп 2025 ел күрсәтелгән, әмма хәзер үк кыймылдый башламасалар, вакыты җиткәч берьюлы ул кадәр эшне ничек башкарып чыкмак кирәк?

 

Хәер, автогигантта эшләүчеләрнең эш шартлары “КАМАЗ” җитәкчеләрен беркайчан да артык борчымады дисәң дә ялгышмам. Цехларның кышын салкын, җәен артык кызу, һавасының төтенле булуы бер хәл әле. Трансформаторларның төзексезлеге, яисә авария аркасында шушы сыеклык агып чыгып, аның парлары һавага эләксә, гомереңнең кыскаруын көт тә тор. Ә промышленность объектларында төзексезлекләр, кечерәк авариялар гел булгалап тора, тик җитәкчеләр, гадәттә, аларны яшерәләр, чөнки аларны хәл итеп вакыт әрәм итәселәре, акча туздырасылары килми. Гади эшчеләрне исә өркетеп, телләрен тешләп торырга күндереп куялар.

 

1993 елның 14 апрелендә “КАМАЗ”ның моторлар заводында чыккан янгын турында әле һаман да төгәл мәгълүмат табу мөмкин түгел. Янгын вакытында күпме трансформатор сафтан чыккандыр да, күпме “совтол-10” агып чыгып, агулы парга әйләнгәндер. Медикларның янгыннан соңгы елларда яман шеш авырулары белән чирләүчеләрнең шәһәребездә кинәт кенә күбәеп китүен шушы янгын очрагы белән бәйләп аңлатуы бәлкем дөрестер дә. Агулы һава турында ул чагында сүз куертып тормадылар, чөнки заводны торгызу беренче планга куелды. Шунысы бәхәссез, янгын сүндерүчеләр моторлар заводын сүндергән төнне “совтол-10” парларын мулдан суладылар һәм аларның кайберләре беренче тәүлектә үк үзләрен начар хис итә башладылар. Әлеге янгынны сүндерүдә мин үзем дә катнаштым. Төн урталары узганчы төтен баганасы әле өскә күтәрелде, әмма төнге икеләрдән соң җиргә җәелде, барыбыз да томан сыман төтен эчендә калдык. Иртәнгә завод корпусының җир өстендәге өлешендә янгын сүндерелгән иде инде, ә җир асты өлешендәге янгынны авызлыклап бетерү исә тагын берничә көнгә сузылды. Ул көннәрдә беркем дә завод тирәсендәге һаваның составын тикшереп йөрмәде. Янгынчыларның сәламәтлеген саклауны кайгырту түгел, башлыкларыбыз завод корпусындагы янгын сүндерелгәннән соң да әле янгынчыларга шул корпус эчендәрәк торырга әмер бирделәр, янәсе Мәскәүдән килгән генералның күзенә чалынып, тышкы якта йөрмәгез. Янгын тәмам сүндерелеп беткәч тә, берничә янгынчының сырхауханәгә кереп ятарга мәҗбүр булуына карамастан, ут сүндерүдә катнашучыларның сәламәтлеге тикшерелмәде, бу юнәлештә бернинди дә документ төзелмәде. Хәзер дә, ут сүндерүдә катнашкан янгынчылар арасыннан кемдер авырып, вакытсыз вафат булган саен, шул янгын сәбәп булмады микән дип уйланып та куясың.

 

“Совтол-10” тутырылган трансформаторларны кичекмәстән алмаштыра башлау проблемасын “Вечерние Челны” газетасы бик тә вакытлы күтәргән, минемчә. Ник дигәндә, Чаллы шәһәренең күпчелек кешесе автогигантта хезмәт куя. Шәһәребез дә заводларга терәлеп диярлек урнашкан, Ходай күрсәтмәсен, берәр нинди зур авария була-нитә калса, агулы һаваны барыбызга да суларга туры килмәгәе. “Совтол-10” бигрәк тә карындагы балаларга нык тәэсир итә, алардан гарип-горәбә ясый диләр, димәк, шәһәрнең киләчәгенә дә куркыныч тудыра. “КАМАЗ” җитәкчеләренә болары турында да уйланырга кирәктер, югыйсә аларның һаман да булса бүгенге көн белән генә яшәп ятышлары.

 

Чаллы.


Җәүдәт ХАРИСОВ
Татарстан яшьләре
№ 29-30 | 07.09.2010
Татарстан яшьләре печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»