Әнвәр Нургалиев: “Илсөя Бәдретдинова белән уйлаган идек”

 

– Бик ошады, хисләрне сөйләп аңлатырлык түгел. Башта Чаллы өчен борчылдым. Аны узсам, Казанда яхшы булачагын белә идем. Казан бит ул! Бөтен артист кайный монда. Концертыма күбесенчә яшьләр килә иде, бу юлы яртысы олылар булды.

 

 

– Бездә “җырлый бит инде, барыбер яратырга кирәк”, дип карыйлар. Халык бездә гадирәк, ә Казанда таләпчәнрәк. Беренче килгәч, “мин генә җитмәгән идем инде монда”, дип уйладым.

 

 

– Кешегә гадилек, ихласлык кирәк. Пермьнең Бардасында бер апа сәхнәгә чыкты да түбәтәй бүләк итте һәм: “Әнвәр, балакаем, берүк артист чире белән чирли күрмә”, – диде. Гадәттә, “йолдыз чире”, диләр бит, ә бу ханым “артист чире”, ди. Гадилек кирәк. Бүген сине халык күтәрә, иртәгә атып бәрергә мөмкин.

 

Әгәр җырчының күңеле чис­та түгел икән, чыгып ихласлык, ма­турлык турында җырлауның мәгънәсе юк. Син икейөзлелек белән шөгыльләнәсең дигән сүз.

 

 

– Минем өчен дәрәҗәле кешеләр ул – әбиләр. Ак яулыклы әби килсә, алар залдан шундук күренә. Арткы рәттә утырса да, алар яктылык чәчеп тора. Түрәләр белән дуслыгым юк. Миңа гади халык килсен. Текә дусларым да юк, барысы бертигез.

 

 

– Яшь чакта гел игътибар үзәгендә идем. Гитара белән русча, татарча җырлатып, мәҗлесләргә мине йөрттеләр. Шунда “артист булырга кирәк, йолдыз булырга”, дип уйлыйм, бала-чага бит. Бер чыгышым вакытында бер апа килде дә яныма: “Әнвәр, балакаем, сиңа укырга керергә кирәк”, – ди. Бардым да опера бүлегенә укырга кердем. Берәр атна укыгач, шуны аңладым: укып кына артист булып булмый икән.

 

 

– Миңа опера сәнгате ошый, чөнки ул – чын җырлау. Эстрадада җырлау ул каты итеп әйткәндә – такмак. Опера белән популярлашу авыр.

 

 

– Юк. Исендә микән ул аның? Айдар абыйга мин армиядән кайткач, 1998 елларда килдем. Студиясенә алып керде. Элегрәк гел Салават Зәкиевичның җырларын җырлый идем. Артистлар арасында тышкы якка чыкмаса да, эчтән барыбер көнләшү була. Җырлап күрсәткәч: “Ярар, энекәш, сөйләшербез”, диде. Дөрес эшләде алмыйча. Ул вакытта әле алманың чәчәге дә коелмаган чагы иде. Алган булса, көзгә алма пешмәс иде.

 

 

– Минем көнләшердәй артистым юк. Тямаев, Төхвәтуллиннарга карыйм да, боларга җитәргә ерак әле миңа , дим. Халыкны тота белү буенча алар миңа үрнәк. Мин алар белән дус.

 

 

– Элегрәк бәлки эшләр идем. Минем Элвин Грейның продюсеры белән дә эшләргә ният бар иде. Хәзер юк инде. Менә берәр арт-директор алыр идем.

 

 

– Хатыным һәм кызым. Кием алсам, Ирина: “Бу бармый”, – дип кырт кисәргә мөмкин. Ә кызыма ошаса – алам. Без кызым белән дуслар.

 

 

– Аны онытып та барам инде. Алла бирса, читтән торып булса да яңадан укыйсы иде. Заманалар үзгәрә, кирәк булачак.

 

 

– Юк. Элек аның иҗатын үзем дә ярата идем, ул кумирым иде. Минем аның белән бернинди охшашлык юк. Бары җырларыбыз күбесе хатын-кызларга багышланган. Ләкин бервакыт очраклы рәвештә сары кос­тюм киеп чыктым. Баксаң, Стаста да шундый бар икән. Миңа моны әйттеләр инде. Сары төсне электән яратам. Ләкин шул бер кидем дә бетте. Хәзер сорыйлар, ләкин киясем килми.

 

 

– Әлегә бер дуэтым да юк. Илсөя Бәдретдинова белән уйлаган идек, әле җыр таба алмыйбыз. Аннан Ильвинаның иҗаты ошый, аның белән берәр җитди җыр җырларга иде.

 

 

– 3 класста. Мин укырга күрше авылга йөрдем, үзебездә мәктәп булмады. Гашыйк булсам, мөкиббән китәм. Беренче мәхәббәтләр булды инде алар. Иң татлысы – соңгы мәхәббәт.

 

 

– Ике: рус һәм татар.

 

 

– Өйрәнергә иде. Башкортча берәр шәп җыр җырлыйсы килә. Мин рус мәктәбендә укыдым. Шуңа татарчаның да әдәбиен белмим, сөйләм теле генә. Сезнең якка килгәч, сезнең диалект та кушыла башлады әле.

 

 

– Мин кайтарам да бирәм. Безнең уртак “копилка”. Кирәк икән, үземә алып китәм. Безнең эшкә күп керә бит. Аңа акча тотмасаң, җимеше юк.

 

 

– Түзем....

 

 

– Күбрәк гастрольдә инде мин. Малайның үскәнен күреп тә булмады. Сизмәгәндә үсеп киттеләр. Шул ягы эчне кыра. Яңадан кайтып булса, күбрәк улым белән йөрер идем.

 

 

– Була аладыр. Ә ник булмас­ка? Ир белән ирнең дә дуслыгы бер көндә юкка чыгарга мөмкин. Хатын-кызга ышанам.

 

 

– Төрле чаклар була инде. Өйдә гел елмаеп булмый. Проблемалар да була. Ә сәхнә елмаюына килгәндә, ничек елмаймаска мөмкин? Заллар тулы, Аллага шөкер. Әгәр елмаям икән, димәк, чын күңелдән.

 

 

– Юк. Минем кесәгә акча ничек керә, шулай чыга. Киләчәкне дә уйлыйм. Әмма бүгенге көн белән яшәргә кирәк. Ризыкка, киемгә акча жәлләргә ярамый.

 

– Мин бөтен хатын-кызны яратам. Шулай дигәч, кеше никтер начарлыкны уйлый. Бер әңгәмәдә шулай дигән идем, “Әнвәр гулять итә”, дип язып чыктылар. Дөрес аңлагыз. Хатын-кызларга чәчкәләргә караган кебек карыйм. Аларны күрсәм, миңа рәхәт. Хатын-кызлар үзеңне ир-ат итеп тотарга стимул бирә. Син матур итеп киенергә, синнән хуш исләр килеп торырга тиеш. Хатын-кыз булмаса, мин ир булмас идем. Алар булмаса, мин җырчы да булмас идем.

 

 

– Анысы башка ярату, ул мәхәббәт. Ул минем маягым, минем өчен барысы да.

 

 

– Юк инде. Аның аркасында күпме җырлар чыкмый калды. Ул ошамый дисә, җырлый алмыйм.

 

 

– Ачык төсләр яратам. Бөтен “модный” нәрсә миңа килешеп бетми. Миңа иң мөһиме – мода түгел, ә костюмның утыруы.

 

 

– Юк инде. Бәлки кирәктер ул маникюрлар. Грим да салмыйм. Йокламасам, күз төпләре бераз шешенеп китә, шул чакта кызлар әз генә пудра сөрткәли.

 

– Әйтә алмыйм. Муллык кем өчен нәрсә бит. Муллык кемгәдер текә машина, брендлы киемнәр, Италия җиһазы. Беркайчан да күпме акча кергәнен, чыкканын исәпләмим. Концерттан кергән акчаны да. Әгәр чыкканын исәпләсәм, кәеф төшә. Ә нигә исәпләргә аны, чыккан бит инде ул. Миңа калганы мөһим.

 

 

– Юк. Җаваплылык зур анда, ә акчасын алып булмый. Хәзер олы төзелеш оешмалары басты, вакларына эшләргә авыр.

 

 

– Чир инде ул минем. Арып кайтып утырам да “Инстаграм”га керәм, иртән уянам да – тагын. Кем яза миңа – барысына үзем җавап бирәм. Кемдер моңа махсус кеше ала, ә мин юк. Минем өчен башка кеше ничек җавап бирсен ди инде?

 

 

– Нинди тәмле нәрсә бар – барысын да ашыйм. Майлы, кыздырылган бик ярамый. Аларын, ипине ашамаска тырышам. Иртән 15 минут гимнастика ясыйм.

 

 

– Юк. Дуслар хыянәтеме ул, хатын ягыннанмы – кичерә алмыйм.

 

 

– Юк дисәм, ышанмыйсыз. Хәзер җайлап кына барам, әтәчләнеп йөрмим. Тамашачымны хөрмәт итәм, яратам.

 

 

– Анысы Аллаһы Тәгалә кулында инде.

 

 

– Әлбәттә. Гел үз өстемдә эшлим, җырлар туплыйм. Ул аннан гына тормый. Кемдер “Әнвәр бер көнлек җырчы”, ди. Алар бит минем күпме эшләгәнне, моңа ничек килгәнне белми. Күз яшьләре түгелде, кимсенүләрне үттем. Алары да кирәк булгандыр. “Бу мескен дә йөри инде җырчы булып”, дип өстән дә карадылар. Мин боларны уздым инде. 50 яшькә кадәр иҗат итә алсам, Аллаһы Тәгаләгә рәхмәтле булыр идем.

 

***

Әңгәмә "Акчарлак" газетасының архив саннарыннан алынды, 10 январь 2019 № 1