17.01.2020 Киңәш-табыш

Сак булыгыз: “Кышкы челлә” якынлаша

Безнең башкорт халкында бер ырым бар – сигезенче январьдан унсигезенче февральгә кадәр вакытны (40 көн) “кышкы челлә” дип атыйлар иде. Бу мизгелдә салкын тиюдән бигрәк тә нык сакланырга тәкъдим итә иде безгә әти-әниләр. Чөнки “кышкы челлә”дә томау авырулары кузгала, көчәя, диләр.

Элек грипп дигән авыруны белмиләр иде. Томау, кизәү дип кенә әйтәләр иде салкын тиюне. Мин дә әйтәм – үзегезне саклагыз. Минем кебек озын-озак яшәгез. Авырый күрмәгез, сез бит бик кирәкле кешеләр безгә - газета укырга яратучыларга. Тагын да “җәйге челлә” мизгеле дә бар әле. Ул сигезенче июльдән унсигезенче августка кадәр. “Кышкы челлә чыкса – суык сына, җәйге челлә бетсә – эссе сүрелә” дигән әйтем дә бар безнең халыкта.

Элек салкын тиюдән булган авыруларны да табиб әбиләр өшкереп дәвалыйлар иде.

“Саулыгы да, бәхете дә

Кешенең үз кулында” –

Кем әйткәндер бу сүзләрне,

Ә мин аны белмим дә.

Авылларда, калаларда,

Без яшәгән якларда,

Усал холыклы кыш бабай

Хуҗа булган чакларда,

Мин ныкмын, өшемим дип,

Кәяз чөеп мактанма.

Буранлы салкын көннәрдә