Күңел тынычлыгына ире­шү өчен догалар бармы?

Күңел күгебезне караңгылык пәрдәсе каплаганмы әллә? Казандагы “Мәрҗани” мәчете имамы Мансур хәзрәт Мифтахов белән әлеге һәм башка сорауларга җавап эзләдек.

 

– Зарлануны дин буенча, шөкрана кыла белмәү, дияргә мөм­кин. Кеше һәрвакыт карый, чагыштыра, күрше тавыгы үзе­не­кеннән зуррак, йорты зиннәт­лерәк шикелле тоела һәм күңелен ризасызлык биләп ала. Пәйгам­бәребез, Аллаһы биргән нигъмәт­ләргә риза булып, рәхмәт әйтегез, шөкер итегез, дигән. Кайбер кеше, бертуктаусыз, мин ярлы, фә­кыйрь, дип сөйләнеп йөри. Ә чынлыкта шулаймы соң, ашарга ризыгы, кияргә киеме, баш өс­тендә түбәсе, эшләргә эше бар, үзе, якыннары исән-сау. Бер хәдис шәрифтә: “Кем дә кем иман китереп, ягъни ислам динен тотып, тормышыннан зарланса, хө­сетләнеп, нәфрәтләнеп яшәсә, Аллаһы Тәгалә аның ике каш арасына ярлылык, дип язып куяр”, – диелгән. Уйлап карасак, әби-ба­байларыбызга без ашаган ризык, без кигән кием эләкмәгән. Без куллана торган техника аларның төшенә дә кермәгән, бөтен эшне кулдан башкарганнар, җәяү йөр­гәннәр. Очын очка ялгап яшәгән­дә дә шөкер иткәннәр, кулларын күтәреп дога кылганнар, балаларына, оныкларына яхшы тормыш, мул ризыклар сораганнар. Бәлки, без, ата-бабаларыбызның догалары кабул булганга, җитеш тормышта яшибездер. Әлбәттә, яхшы яшәр өчен, үзең дә тырышмыйча булмый. Пәйгамбәребез бер хәдисендә: “Мәңге яшәгән кебек дөнья көтегез, бүген күчкән кебек ахирәтегезне кайгыртыгыз”, – дигән.

 

 

– Канәгатьлек булмаганга, тормышның бәрәкәте юк. Аллаһы Тәгалә калебебезне ак-ак кәгазь бите кебек яралткан. Начарлык кылган саен, шул биттә кара тап­лар барлыкка килә. Гел зарланып, хөсетләнеп, яманлык теләп яшәүченең күңеле керләнә һәм ул авыруга сабыша. Бу тормышта канәгать кешеләр барыбер күб­рәк, алар күзгә бәрелмиләр, үз фикерләрен башкаларга көчләп такмыйлар, шөкер итеп, рәхмәтле булып, тыныч кына яшиләр. Шундый гаиләләр белән очрашкан бар: балалары дәрәҗәле урында эшли һәм әти-әнисен яңа, иркен фатирга күчерергә тели. Олылар күченеп китүгә теше-тырнагы бе­лән каршы чыга. Шушында гомер иттем, кечкенә булса да җитә, артыгы кирәкми, бәрәкәте, рәхәте булсын, диләр. Ә бит алар хаклы: үз кулың белән тапкан әйбер генә кадерле. Авырлык күргән кеше сирәгрәк зарлана һәм башкалар­ның да хәлен аңлый. Аллаһы Тәгалә, адәм балаларын авырлык­лар, ачлык-ялангачлык, байлык, дәрәҗә биреп тә сынармын, дигән.

 

 

– Кешедән читләшү хупланмый. Бигрәк тә, туганлык җеплә­рен өзәргә ярамый, аңлашырга, аңлатырга кирәк. Зарланучылар, гаеп эзләүчеләр һәрбер җирдә бар. Мәчеткә килүчеләр арасында юктыр, дисезме әллә?! Берсе – Казанның үзәгендә урнашкан мәчеттә ник тәһарәт алу өчен җылы су көйләмисез, дисә, икенчесе, ник аяк киемен салырга мәҗбүр итәсез, бахилл өләшегез, ди. Өченчесенең мәчеткә кергән­дә яулык бәйләгез, дигән сүзгә хәтере кала. Дүртенчесе, идәнгә нишләп яшел келәм җәйдегез, безнең авылдагы мәчеттә зәңгәр, имам шулай булырга тиеш, дип әйтте ди. Кыскасы, киңәш бирү­челәр күп һәм мәчеткә керү тәр­тибе, әдәп-әхлак турында еш сөй­ләргә туры килә. Мәчет ул – имамныкы да, мәзиннеке дә, дога кылучыныкы да түгел, Аллаһы Тәга­лә йорты. Сезнең теге әйберегез юк, монысы килешми, дип зарланудан кем ота? Мөмкинлегең бар икән, булыш яки гаеп эзләмә.

 

 

– Коръән аятләрен бирелеп укыган кеше, әлбәттә, күңел тынычлыгына да, сабырлыкка да ирешә. Хәзрәт, бу арада бизнесым бармый, берәр дога язып бир әле, булышмасмы, дип килү­челәр була. Авырый башладым, өшкереп алсагыз, сәламәтлегем кире кайтыр, бәлки, дип тә мөрә­җәгать итәләр. Эшләре гөрләп бар­ганда, сау-сәла­мәт чакта, Алла­һыны да, мәчетне искә дә төшермиләр. Дога укып, кул кү­тәреп, Аллаһы Тәгалә­дән сорап, гамәл дә, гыйбадәт тә кылып яшибез икән, теләгебезгә ирешә­чәк­без. Бер малай имтиханнар чорында дога өйрәтүне сораган иде, язып бирдек. Берничә көн­нән сөмсере коелып кергән, догагызны ятлап бетердем, булышмады, ди. “Ә имтихан биремнәрен укыган, ятлаган идеңме?” – дип сорадык, дәшмәде. Юк икән, хәз­рәткә дә, догага да үпкәлисе түгел.

 

 

– Без ул эшне башкарабыз: киләләр, сөйлиләр, киңәшәләр. “Мәрҗани” мәчетендә олы хәз­рәтләр дә, яшьләр дә күп, бер­сенең вакыты булмаса, икенчесе тыңлый һәм киңәшен бирә.