поиск новостей
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
  • 13.04 Яратам! Бетте-китте! Тинчурин театры, 17:00
  • 14.04 Полиционер. Тинчурин театры, 17:00
Бүген кемнәр туган
  • 29 Март
  • Шәкүр - җырчы
  • Рөстәм Абязов - дирижер
  • Илфат Фәйзрахманов - журналист
  • Мөхәммәт Сабиров (1932-2015) - дәүләт эшлеклесе
  • Айгөл Хәйри - җырчы
  • Ринат Хәйретдинов - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
30.01.2018 Җәмгыять

Баланы ничек бәхетле итәргә?

Соңгы биш-алты елда илдә үзен бәхетсез дип санаучы балалар саны арткан. Моны иң элек бала-чаганың телефон-компьютердан аерылмавы белән аңлатканнар. Смартфон һәм гаджетта күбрәк “казынып” утырган саен, ялгызлык хисе арта, ди белгечләр. Ә статистика мәгълүматларына караганда, алга киткән илләрдә бала-чаганың 90 проценттан да күбрәге даими рәвештә кесә телефоныннан файдалана. Баланы ничек бәхетле итәргә?

Көннәрнең берендә биш яшьлек улыбыз балалар бакчасыннан “сөенечле” хәбәр алып кайтты. “Артем бүген садикка кесә телефоны алып килгән иде. Аңа “Айфон” бүләк иткәннәр. Кесә телефонын безгә дә күрсәтте. Бераз уйнадык, әмма телефон бик тиз сүнеп китте. Артем әти-әнисе бүләген иртәгә дә алып киләчәк”, – дип шаккатырды. Баланың сүзләрен тәрбияче дә дәлилләде. Дусларыма күрсәтәсем килә дип аптыраткач, Артемга куртка кесәсендәге телефонны алырга рөхсәт биргән ул. Биш-ун минуттан соң, җиһазны кире куярга һәм бакчага кабат алып килмәскә куштым, ди. Өлкәннәрнең мондый адымга баруына гаҗәпләнүен дә яшермәде.
 
Бүген әти-әниләрнең тәрбия мәсьәләсенә карашы төрле булса да, бакчага кесә телефоны биреп җибәрүләрен аңлату кыен. Өстә­венә сүз кыйммәтле җиһаз турында бара. Әгәр югалса, кем җавап бирәчәк? Тик телефон вакыйгасы моның белән генә бетмә­де. Икенче көнне төркемдәге тагын бер бала кесә телефоны алып килгән. Баксаң, бу юлы өйдәгеләр улла­рының җиһазны кесәсенә салып китүен белмичә дә калган. Хәзер төркемдә “телефон” дигән сүз чыгуга кот оча. Чөнки әти-әниләр­нең күбесе балага мондый җиһаз­ны, гомумән дә, бирмәү яклы. Куркуыбыз юкка түгел. Электрон җиһаз­ларның зыянын тикше­ренү барышында раслаганнар.
 
Белгечләр әйтүенчә, смартфон һәм гаджетлар баланы бәхетсез итә. Утыз елга якын дәвам иткән тикшеренү нәтиҗәсе бу! Соңгы биш-алты елда үзен бәхетсез дип санаучы балалар аеруча да арткан. Моны иң элек бала-чаганың теле­фон-компьютерда “яши” башлавы белән аңлатканнар. Статистика мәгълүматларына караганда, бүген үсмерләрнең 70 проценттан да күбрәгендә кесә телефоны бар. Алга киткән илләрдә бала-чаганың 90 проценттан да күбрәге даими рәвештә әлеге җиһаздан файдалана, дигәннәр.
 
“Бүген балалар һәм үсмерләргә аралашу җитми. Алар көн буе экранга төбәлеп утырырга риза. Компьютерда төрле уеннар уйныйлар, социаль челтәрләрдә яңа­лыклар тасмасын күзәтәләр, дуслары белән интернет аша гына аралашалар. Бу хәл ялгызлыкны арттыра гына. Баланың бәхетсезлек хисе арткан саен, ул социаль челтәр­ләрдә мөмкин кадәр күбрәк вакытын үткәрә башлый”, – ди психолог Алисә Закамская. Аның фикеренчә, бәхет ачкычы – электрон җиһаз­лардан файдалану вакытын чик­ләүгә бәйле. Баксаң, әти-әниләр үсмер белән көненә ким дигәндә ике сәгать аралашырга тиеш икән. Күзгә-күз карашып утыру артык, әлбәттә. “Бергәләп өйдәге эшләрне башкарыгыз, кунакка барып кайтыгыз, балага спорт белән шөгыльләнергә тәкъдим итегез”, – ди Алисә Закамская.
 
Табиб Люция Мостафина сүз­лә­ренә караганда, бүген балалар арасында гап-гади йокының да ни икәнен белмәүчеләр күп. “Өлкән­нәр сабыйларның йокысызлыгыннан зарлана. Югыйсә әти-әниләр үзләре үк гаепле. Кич бала аптыратмасын дип, аның кулына кесә телефоны тоттыралар. Нәтиҗәдә баланың активлыгы арта гына. Мондый халәттә ул ничек йокыга китсен?” – ди табиб. Күрү сәләте начараю, интернет бәй­лелек барлыкка килү турында әйтеп тә торган юк. Тик балага яхшылык эшлим дип, кесә телефонын кисәк кенә алып куярга да ярамый, ди белгечләр. Иң элек смартфон һәм гаджетлардан башка яшәргә өйрәтергә туры киләчәк. Ә аннары кесә телефонын яшереп куюның кирәге дә калмаячак.
 
Балага телефон бирмәскә ун сәбәп:
 
1. Электрон җиһазлар ба­­ла­ның физик сәла­мәт­легенә зыян сала.
2. Бала белән әти-әни арасындагы мөнә­сәбәтләр бозыла.
3. Бәйлелек барлыкка килә.
4. Ешрак көй­сез­ләнә башлыйлар.
5. Йокы начарлана.
6. Укуда артта кала.
7. Аралашу сәләте кими.
8. Организмда психик тайпылышлар барлыкка килә.
9. Агрессия арта.
10. Чынбарлыкка бәйле курку хисе туа.

Эльвира ВӘЛИЕВА
Ватаным Татарстан
№ --- | 29.01.2018
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»