поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
18.09.2017 Хәвеф-хәтәр

“Угрюм река” корбаннары

Үткән елның июнь ахырында “Россия-Самара” радиосы кайгылы хәбәр ирештерде. Большой Кинель елгасында (Кинель-Черкасс районы) коенганда берничә бала һәлак булган. Үзәк телевидение һәм радио буенча Карелиянең көньягында урнашкан (“Сямозеро”) базасында ял итүче ундүрт яшүсмернең дә, давыл вакытында көймәләре батып, һәлак булулары турында хәбәр иттеләр.

Кешеләрнең, бигрәк тә яшүсмер балаларның, вакытсыз үлеме аларның ата-аналарына, туганнарына һәм җәмгыять өчен зур кайгы, зур югалту, әлбәттә.

Ел саен безнең илебездә елгаларда коенганда, көймә¬ләр¬дә, катерларда сәяхәт кыл¬ганда күп фаҗигалар булып то¬ра. Аларның күбесе юл хәрәкәте ка¬гыйдәләрен бозудан, җавап¬сызлыктан килеп чыга. Олылар бик еш исерек килеш бу зур бәлагә таралар. Андыйлар турында “диңгез бәкәлдән” диләр. Балаларның һәлакәткә очрауларына олылар – ата-аналар үзләре һәм ял итүне дөрес итеп, кагыйдәләргә туры китереп оештырмаган түрәләр гаеп¬ле.

Миңа еш кына ерак Эвен¬киядә булган кайгылы бер вакыйга искә төшә. Мин анда үткән гасырның җитмешенче елла¬рында нефть эзләү экспе¬дициясендә бораулаучы булып эшләгән идем.
 
Биредәге авыллар һәм поселоклар күбесенчә елгалар буена урнашкан. Ә менә шундый чиксез зур урманлы, таулы төбәктә юллар юк, тышкы дөнья белән элемтә, башлыча, һава транспорты – самолетлар, вертолетлар аша башкарыла. Кышын елгалар боз белән каплангач кына, ниндидер юл дигән нәрсә барлыкка килә.
 
Эвенкияне көнчыгыштан көн¬¬батышка ике зур елга кисеп чыга: бу Нижняя Тунгус¬ка – язучы Вячеслав Шишков романында тасвирланган “Угрюм река”, һәм Подкаменная Тунгуска – бөек Себер елгасы, Енисейның уң як кушылдык¬лары. Язгы ташу вакытында алар зур суднолар йөрерлек булса да, җәен көймәләрдә һәм кечкенә катерларда гына йөзү мөмкинлеге кала.
 
Нижняя Тунгуска елгасында булган кайгылы вакыйга турында сөйләп узыйм әле. Черногорск шәһәрендә техник училище тә¬мамлаган 18 яшьлек хакас егете Сергей Канзычаков (фамилиясе үзгәртелгән) үзенең беренче хезмәт вахтасына барырга җыена. Тутончаны поселогыннан нефть чыгару скважинасына кадәр 12 чак¬рым араны елга буйлап үтәргә кирәк. 
 
Вахта йөртүче “Ястребок” катеры ремонтта булу сәбәпле, эшчеләр “Казанка” көймәсендә юлга чыгарга җыеналар. Аның хуҗасы һәм бораулаучылар юлга чыгар алдыннан бергәләп поселок кибетендә шәпләп кенә аракы эчеп алалар. Юлга да “запас” әзерләнә.
 
Сергей үзен көймәгә алуларын соралса да, исерек егетләр моңа каршы килә. Кич¬ке якта аларның көймәсе, ни¬һаять, юлга чыга. Алар төнге сәгать 12дә эшкә чыгарга тиеш булсалар да, тиешле вакытка скважинага кадәр барып җит¬миләр.
 
Шуннан соң вертолет һәм көймәләр белән югалучыларны эзләү башлана. Тик бу бернинди дә нәтиҗә бирми.
 
Шул ук вакытта эзләүче¬ләр Тутончаны поселогыннан өч чакрым ераклыкта Нижняя Тунгусканың сул яктагы кечкенә генә Голомо кушылдыгы ярында берничә аракы ше¬шә¬сенә һәм әле сүнәргә дә ө묬гермәгән учак эзләренә тап бу¬лалар. Димәк, егетләр эчү¬ләрен биредә дә дәвам иткән бул¬ганнар. 
 
Тик күпме генә эзләсәләр дә, югалган көймә, 5 кешелек вахта, кием-салым да, бер ге¬нә башка билге дә табылмый. “Угрюм река” аларны йоткан диярсең.
 
Бу вакыйгадан соң Сергей ни эшләргә дә белми: еларгамы, шатланыргамы, кайгырыргамы. Аның бу вакыттагы хәле ава¬риягә юлыгып, җимерелгән самолет рейсына соңгарган пас¬сажирныкы кебек булгандыр, мөгаен. Үзен көймәгә алмаган егетләргә туктаусыз рәх¬мәт укый ул.
Моңарчы эчүгә бирелмәгән булса да, егет бер вакытта да авызына аракы капмаска, исерек юлдашлар белән транспортка утырмаска вәгъдә бирә.
 
Мин үзем дә бер мәртәбә көймәдә барышлый шундый ук хәлгә эләктем. Куюмба поселогыннан экспедиция урнашкан Байкитка (ул эвенкча бай урын, бай җир дигәнне аңлата) барышлый булды бу. Ул көнне вертолетлар очмый иде, шуңа күрә бүтән транспорт эзләргә туры килде.
Яр буенда өч ир-ат юлга әзерләнәләр. Алар шактый исерек булып, бер шешә аракы бирсәм, мине дә үзләре белән алырга риза булдылар. Башка транспорт булмаганлыктан, нишлисең, ризалашырга туры килде.
 
Ун-унбиш километр узгач, егетләр тагын эчәргә тотындылар. Үземә салган аракыны, аларга күрсәтмичә генә, борт артына түгә бардым. 
Тегеләр шешәне бик тиз бушаттылар. Озакламый “Кырым” көймәсенең рулендә баручы йокымсырап китте, һәм аны икенчесе алмаштырды. Тиздән ул да йокыга китә башлады. Аны өченчесе алмаштырды. Байкитка 50 - 60 чак¬рым калганда, анысы да рульне миңа бирергә мәҗбүр булды.
 
Калган юлны уңышлы гына тәмамлап, мин көймәне яр буена туктатып, ташка бәйләп куйдым да гырылдап йоклаган егетләрне уята башладым. Тик бу эшем барып чыкмады, алар барсы да йоклауларын дәвам иттеләр. Шулай үзләрен йок¬лаган килеш калдырырга туры килде. 
 
Әгәр мин дә аек булмасам, егетләрнең берсе дә һәм мин үзем дә Байкитка кайтып җитмәс идек. Киенгән исерек килеш йокыга китеп, көймәне аударган очракта, салкын судан беребез дә йөзеп чыга алмас иде. Чөнки төрле урыннарда елганың киңлеге берничә йөз метрга кадәр җитә бит. 
Бу вакыйгалардан гыйбрәт алып, исерек килеш суга кер¬гәнче, көймәгә утырганчы, ба¬шың¬дагы соры матдәне ныклап кыймылдатырга кирәк, дияр идем. Дөрес җавап шул соры матдәнең сыйфатлыгына, торышына бәйле булуын һич тә онытырга ярамый.
 
Роберт ГӘРӘЕВ.
Отрадный шәһәре.
 

---
Бердәмлек
№ --- | 18.09.2017
Бердәмлек печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»