Кыйный, димәк, ярата?

Бүген гаиләдә сугышырга яратучыларга, хатыны, балаларына кул күтәрүчеләргә карата җинаять эше ачылырга мөмкин. Әмма депутатлар тырышсалар, гауга куптаручыларны административ тәртип бозучылар рәтенә кертергә мөмкин. Гаиләдә кыйнау, физик көч куллану киң таралганмы, дигән сорауга респондентлар­ның 42 проценты, Россиядә мондый күренеш аз, дип җавап бирә.

Сораштыруда катнашучыларның өчтән бер өлеше таныш гаиләләрендә көч куллану күренеше барлыгын әйткән. Хатын белән ир әрләшкәндә көч куллануны берничек тә аклап булмый дип санаучылар – 77 процент. Ә сезнең арада гаиләләрендә якыннарына карата физик көч кулланучылар бармы? “Кыйный, димәк, ярата” дигән гыйбарәне ничек кабул итәсез?

Нурбәк БАТУЛЛА, Яшь тамашачылар теат­ры хореографы:
 
– Шөкер, без тату гаилә­дә үстек, кул күтәрү түгел, дорфа, тупас эндәшүләр дә булмады. Туганнарны, дусла­рым­ны уйлап утырам – бер­сендә дә андый түбән­челек­кә төшү юк. Урамда барганда, балаларына акыр­ган, төртеп, хәтта сугып җибәргән кеше­ләр­не күрсәм дә, йөрәгем әрни. Баланың күңеленә гомерлек яра ясыйлар. Рос­сиядә мондый күренеш бик еш, гаиләдә көч куллану бар һәм ул, кызганычка, яшере­лә. Чит илдә балага сугу гына түгел, кычкыру да ярамый. Белмим, бу җинаять­ләрне Административ кодекска кертү берни хәл итмидер. Аның Җинаять кодексында булуы да берсен дә богаулап тотмый. Кылынган җинаять нигезендә җәза бирү – нә­тиҗә белән көрәшү. Кеше­ләр­нең мондый хәлгә тө­шүен­ең сәбәп­ләре социаль мәсьәлә­ләр хәл ителмәүгә бәйле төбе.

Ләлә БӘҺРАМШИНА, психолог:
 
– Кызганыч ки, хатын-кызлар гаиләдәге көч куллануга түзә, әйтми, яшерә. Сабыр төбе – сары алтын, дип фикер йөртәләр. Ә түзәргә, үзеңне кимсетергә ярамый. Психологка мөрә­җә­гать итәргә кирәк. Аның белән бергә сәбәпләрне ачыкларга, чишелеш юлын табарга була. Бар шундый хатыннар: ир бер әйтә, икен­че тапкыр кабатлый, өченче һәм дүртенче булырга мөмкин, ә аның фикере исәпкә алынмый. Ме­нә шуннан көннәрнең бер­сендә көчле затның да ачуы кабарып, ирлеге калкып чыгарга мөмкин. Шуннан да сак булырга кирәк.

Эльза НӘБИУЛЛИНА, укытучы:

– Шәхескә каршы көч куллану – коточкыч җи­наять, илдәге иң зур проблемаларның берсе. Ул җинаятьләрнең күп­че­ле­ге онытыла, игътибарга алынмый, җәзаланмый. Моның артыннан киләчәк­тә сузылачак проблемалар чылбыры барлыкка килә. Өйдә кыйналып үскән бала дорфа, психологик яктан китек, үз-үзенә ышанмас бу­лып үсә. Әлбәттә, килә­чәктә ул үзе дә башкаларга карата көч кулланачак. Агрессия аның күңеленә ке­реп урнашкан була. Хатын-кыз­лар, балаларга каршы кулланылган көч, җинаять өчен, кызганыч, безнең ил­дә җавап тотучы сирәк. Еллар буе изелеп яшәгән хатын-кыз авызыннан бер сүз дә чыкмый. Һичшиксез, бу полициягә җиткерелер­гә, дәүләт органнары тарафыннан хәл ителергә тиеш.

Ренат ВӘЛИУЛЛИН, Татарстанның Санкт-Петербургтагы вәкаләтле вәкиле:

– Кыйнау, кешегә кул күтәрү – кыргый күренеш. Уз балаңны ничек кыйнарга мөмкин? Димәк ул бала сиңа кирәк булмаган, яки син аны үз балаң дип санамыйсың, яки кеше чирле. Бу очракта баласын кыйнаучыга карата Җинаять яки Административ кодексны кулланыргамы, дип фикер йөртергә кирәкми, көч кулланган кешедән хатын-кыз белән балага ничек котылу, ничек яклану турында уйлау мөһим.