09.06.2016 Мәгариф
85 яшьлек бабай математикадан имтихан тапшырырга булган
Чиләбедә математика сынавында бер укучы, ярдәм сорап, дустына шалтыраткан. Әмма аңа бу адымы өчен үкенергә туры килгән. Ул имтиханны икенче елга гына бирә алачак. Кан басымыннан интеккән Пенза укучысын исә хастаханәгә “ашыгыч ярдәм” машинасында озатканнар. Иваново өлкәсендә 85 яшьлек бабай математикадан имтихан тапшырырга булган. БДИ тирәсендә әлегә хәлләр шундыйрак.
Күпме генә тырышсалар да, бу төр сынаулар барыбер тыныч кына уза алмый. Телефон, шпаргалка кулланырга ярамый дигән кисәтүләргә кемнәрнеңдер исе дә китми. Шулай да Рособрнадзор мәгълүматларына караганда, ил буенча БДИда кагыйдә бозу очраклары кими бара. География һәм биологиядән узган ел бу сан 40 булса, быел – 28, ә рус теленнән 211гә – 202. Белгечләр әйтүенчә, укучылар сынауларга җитди әзерләнә, кесә телефоны, шпаргалка белән тотылып, вузларда уку хыялын җимерергә теләми. Татарстанда беренче сынауларда 4 укучы тәртип бозган иде. Алар арасында 9 нчы сыйныф укучылары да бар. Бу укучылар – Казан шәһәре, Менделеевск, Баулы районнарыннан. Әлегә математика буенча мәгълүматлар юк. Бу хакта дәүләт имтихан комиссиясе утырышыннан соң гына төгәл белә алачакбыз.
Тапшырасы сынауларның саны кими бара. Инде куркам, дигән укучылар юк. Бүген укучыларның иң күп өлеше сайлаган имтихан – җәмгыять белеменнән. Рус теле һәм математиканы биргәч, укучылар иркен сулап куйды.
Математикадан база өлешен укучылар җиңел генә биргән иде. Имтиханнан, биремнәр авыр булмады, дип куанышып чыктылар. Кайбер мәсьәләләрне хәтта 5 нче сыйныф укучысы да чишә алырлык икән. Ә менә профиль өлешендә башны яхшы гына эшләтергә туры килгән. Бу белемнәр вузга техник юнәлешләргә бару өчен кирәк. “База өлешен бик җиңел тапшырган идек. Тик математикадан профиль имтиханыннан бик күп укучы елап чыкты. Барысы да, биремнәр авыр, диеште. Мин чик баллны (27) туплаганмындыр дип уйлыйм. Ә калганнарына тешем үтмәде. Миңа катлаулы математика кирәкми дә, көллияткә барырга җыенам”, – ди шәфкать туташы булырга хыялланган Казан кызы Зәйнәп. Авыл укучылары арасында да, имтиханның икенче өлеше авыр, тулы җавап бирергә кирәк иде, диючеләр шактый. Имтиханны икегә бүлүнең файдасы булды. Башта укучыларның күбесе – база өлешен, аннан профильне бирә. Беренчесе аттестат алу өчен кирәк. 5 баллдан 3не туплый алсаң, проблема булмаячак. Катлаулы математиканы республикада 11,5 мең укучы сайлаган. Ә җиңелен – 10,9 мең кеше.
– Сыйныфыбыз көчле. 29 укучының 15е “5”кә бара. Әмма әле БДИ нәтиҗәләрен көтәбез. Петербург вузларына барырга теләүчеләр дә бар. Күпләр Казандагы техник вузларга укырга керергә җыена. Балалар БДИдан курыкмый. Ел дәвамында ныклап әзерләнделәр. Улым Айнур да 11 нче сыйныфны тәмамлый. Кечкенәдән шахмат белән шөгыльләнә, шуңа күрә математика аңа катлаулы тоелмый. Лицейдагы барлык укучылар да башта база өлешен бирде. Ә катлаулысын 17 укучы сайлады. БДИны бетерергә кирәкми. Ул балаларга илнең төрле вузларына керергә мөмкинлек ача, – ди Кукмара лицееның рус теле укытучысы Гөлшат Җиһаншина.
Бетерергә кирәк дип имзалар җыйсалар да, аннан берәү дә баш тартырга җыенмый. Укытучылар арасында аны хупламаучылар шактый. Кайчак тест биремнәрендәге сораулар мәктәп программасы кысасыннан чыга икән. “Балалар сөйләшми торганга әйләнде. Мәктәптә бары тест чишәргә генә өйрәнәләр, шуңа күрә фикерләрен әйтә белмиләр”, – ди педагоглар.
Кичә илнең баш педогогы Дмитрий Ливанов Россия Президенты Владимир Путинга имтиханнарның ничек узуы турында хисап тотты. “Массакүләм җитди кагыйдә бозу очраклары күзәтелми. Имтихан уздыру пунктларының 80 проценты видеоҗайланмалар белән җиһазландырылган. Сынаулар гадел уза”, – дигән ул.
Быел физика, химия, биологиядән имтихан сайлаучылар саны артуны да әйткән. Техник юнәлешләрне сайлаган яшьләр ота. Быел вузларда 507 мең бюджет урыны бүлеп бирелгән. Абитуриентларның 44 проценты инженер һөнәре сайлый алачак дигән сүз бу. Ә 12 проценты – педагог һәм 6сы медицина юнәлешләренә укырга керә ала. Кыскасы, 2020 елга кадәр мәгълүмати технологияләр, авиация, корабль төзү, энергетика өлкәсе белгечләренә ихтыяҗ үсәчәк. Ә үзгәрешләргә килгәндә, киләсе елдан чит телләрдән телдән бирү өлеше кертеләчәк. Быел балалар беренче тапкыр кытай теленнән БДИ бирделәр. Укучыларның бу тел белән кызыксынуы арткан. Шулай ук рус теленнән дә телдән бирү өлешен кертмәкчеләр. Дөрес, башта 9 нчы сыйныфларда тәҗрибә үткәреләчәк. Уңышлы булган очракта ул 11 нче сыйныфларга да кертеләчәк.