поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
20.03.2016 Дин

Роза Мортазина: “Намазга басу өчен кайгы-хәсрәт килгәнне көтеп ятмагыз”

Намаз уку – Ислам динебезнең биш баганасының берсе. Ул һәр мөэмин-мөслеманга фарыз кылынган. Намазны ничек өйрәнергә, аның шарты, кагыйдәләре һәм фазыйләте нинди? Бу хакта Казанда урнашкан күрү сәләтеннән мәхрүм инвалидлар өчен “Ярдәм” мөселман укыту-тернәкләндерү үзәге мөгаллимәсе Роза апа Мортазина тәфсилләп сөйли.

 - Роза ханым, бик күп кеше “Минем эшлисем бар, намазны лаеклы ялга чыккач та укырга өлгерермен әле”, диләр. Андыйларга нәрсә дип аңлатасыз?
- Әйе, күбесе вакытым җитмәгән әле диләр. Ләкин болай әйтү зур хата, хәтта гөнаһ дияр идем. Менә без кибеткә барып яңа җиһаз, стенка яки телевизор алып кайтабыз. Һәрберсенә 2-3 елга гарантия бирәләр. Кәгазь тоттыралар. Балалар тудыру  йортыннан бала алып кайтабыз, ләкин беркем дә бу бала шул яшькә кадәр яшиячәк дигән справка бирми. Кемнең кайчанга кадәр торачагын бер Аллаһы Тәгалә генә белә. Раббыбыз безгә нәрсә ди? 6-7 яшенә җиткәч балагызны әкренләп намазга өйрәтә башлагыз, ә 10 яшьтә инде балагыздан аны таләп итегез. Намазга басмый икән – аны җәзалагыз ди. Почмакка бастырыпмы, аерым йоклатыпмы шелтәләргә кирәк. Әллә кеше лаеклы ялга чыкканчы ук үлеп китәр? Намаз өйрәнергә өлгермәс. Белеп булмый. Әле пенсиягә чыккан кешеләр дә 100 төрле сәбәп таба. Менә киленем бәби тапты, шуны карашам, намаз укырга вакытым юк диючеләрне беләм. Истә калдырыгыз: намаз эшне калдырмый, ә эш намазны калдыра. Әгәр кешенең шулхәтле вакыты юк икән, фарызын гына укып өстеннән бурычын төшерсен. Аллаһка ышаганыңны гамәлең белән исбатла диелгән дини китапларда.


-    Күп кеше намазга басырга курка, теләге булып та, андый зур эш миннән булмас дип уйлыйлар.

-    Белмәгән эш гел куркыта инде ул. Булдыра алырмынмы-юкмы дип уйлый кеше. Мәсәлән, күлмәк теккәндә дә күпме интегәбез, тегеннән җыйдырырга, моннан эләктереп куярга, тукымасын дөрес сайларга кирәк. Бар эшнең дә тәртибе булган кебек үк, намаз уку шикелле зур эшнең дә кагыйдәләре бар. Шуларны өйрәнеп, төгәл үтәсәң, бик җиңел була ул. Куркып ятмаска, тотарга да өйрәнергә кирәк. Әйтик, кыска гына аятьләрдән торган 3-4 сүрә өйрәнсәң, “Әлхәм”, “Колхуаллаһ”, “Әттәхият” ләрне белсәң, намаз укырга була. Аллаһы Тәгалә безгә авыр эшне йөкләми. Намазны да шуның хәтле җиңеләйтә, Коръәндә 3 – 5 кенә аятьтән торган догаларны биргән. Шуларны укып өйрәнергә була. Хәрәкәтләре дә бер үк бит аның – кабатланып кына тора, бер авырлыгы да юк.

-    Намазның шартлары белән дә таныштырып китсәгезче.
-    Намазның шарты ният һәм тәһарәт. Ният күңелдә туа. Намаз укуны Аллаһы ризалыгы өчен эшлибез. Ә тәһарәткә килгәндә, ул юыну, пакълану дигән сүз. Тәһәрат алганда без иң башта ният кылабыз: “Иляһи ният кылдым тәһарәт алмакка, йөземне су белән пакъламакка, җанымны нур белән яктыртмакка.” Нәҗесләрдән чистарынып юынып чыгабыз һәм куллар, битләрне юа башлыйбыз.  Аны кешегә бер тапкыр күрсәтсәң, истә калдырып була.

-    Намаз уку иманлы кешенең төп гыйбәдәте дияргә була. Шулай да өйрәнүе авырмы аны?
-    Бик катлаулы димәс идем. Аллаһы Тәгалә безгә бер авырлык та бирми. Намаз өчен безгә җәннәт вәгъдә ителә. Без шул җәннәт өчен намазны гына өйрәнә алабыз бит. Без эшкә ничек урнашабыз? Әйтик заводка урнашабыз ди. Иң беренче итеп кадрлар бүлегенә керәбез. Анда безгә нәрсә диләр? Менә шундый документларны алып кил, иртәнге 8дән кичке 5 кә кадәр эшлисең. Без шуңа түлибез диләр. Шимбә һәм якшәмбе ял. Бәйрәмнәрдә ял итәсең. Без шуңа риза булып эшкә урнашабыз. Ә Аллаһы Тәгалә безгә биш кенә нәрсә кушты: беренчесе Берлегенә һәм барлыгына иман китерү, икенчесе – намаз уку, өченчесе ураза, дүртенчесе зәкәт, бишенчесе хаҗ.  Шуларның хаҗ кылу, зәкәт бирү, ураза тоту кебек гыйбәдәтләрне кеше мөмкинчәлекләре һәм мөмкинлегенә карап үти. Үти алмаса аның өстеннән алар төшә. Ә менә намазны без нинди хәлдә булсак та,  укырга тиешбез. Авырсаң, утырып укырга була, утырып укый алмаган кеше ятып укый, хәрәкәтләрен эшли алмаган авырулар күңелләреннән яки телләре белән генә укый. Яисә ишарә белән генә. Барыбер өстебездән намаз төшми. Бернинди сәбәбе юк.

-    Намазның фазыйләте нинди?
-    Кеше үлгәч кабердә соралган иң беренче нәрсә ул намаз. Намаз ул җәннәт ачкычы. Намаз ул дөньяда да, ахирәттә дә безне яклаучы. Кыямәт көнендә эсселектән безгә күләгә. Үлчәүдә, мизанда авырлык булып торучы, Сират күперен үткәндә җитәкче. Каберебезне яктыртучы нәрсә ул намаз. Аны укый белгән кеше кабердә сорау алуны да җиңел үтә. Шуңа күрә намаз иң беренче урында торырга тиеш. Җиренә җиткереп укылган намазга бернәрсә дә җитми. Бу хакта Пәйгамбәребезнең с.г.в. хәдисе дә бар: “Кем дә кем, намазын вакытында һәм җиренә җиткереп укый, шуңа җәннәттә йорт салыныр”. Мөхәммәд Пәйгамбәрдән “Иң хәерле гамәлләр нәрсәләр?” - дип сорагач, ул “Вакытында укылган намаз һәм ата-ананы тәрбияләү”- дигән. Кәфер белән мөселманны намаз аера.

-    Намазны кайчак ашыгып укыйлар...
-    Әйе.  Ләкин алай эшләү зур хата. Намазга бик игътибарлы булырга кирәк. Тавык бодай чүпләгән шикелле генә укылырыга тиеш түгел намаз, ә җиренә җиткерелеп башкарырга тырышырга кирәк. Сәҗдәгә киткәнсең икән, сәҗдә булсын, рөкугъта торасың икән – ничек тиеш, шулай басып торасың. Артык-тортык хәрәкәтләрдән сакланырга кирәк. Мәсәлән, хатын-кызлар утырганда күлмәкләрен рәтләп куя. Бу да артык хәрәкәт.  Догаларны күңелдән әйтсәгез дә, авазларны иреннәр селкенерлек итеп әйтеп бетерергә кирәк. Тавыш чыкмаслык итеп.  Намазны укып бетермичә бүленергә һич тә ярамый. Тормыш өчен куркыныч мизгелдә генә намазны өзәргә мөмкин, әйтик янгын чыга башласа, яисә кечкенә балагызга куркыныч яный икән.  Намазда булганда тормыш мәшәкатьләрен дә баштан чыгарып  торуыгыз хәерле. Ашыгып укымасаң да, намаз уку сезнең 10 минутыгызны гына ала.

-    Өстәмә намазлар нәрсә дигәнне аңлата?
-    Әйтик, кеше фарыз намазларын өйрәнде, сөннәтләрен дә укый ди. Алардан тыш Аллаһу Раббыбыз безгә өстәмә намазалар биргән. Алар безнең тормышыбызны җиңеләйтү өчен бирелгән. Аллаһы безне бу якты дөньяда бар иткән һәм яшәүне җиңеләйтү өчен Коръәнне иңдергән. Анда барысы да аңлатыла. Мөселман кешесе тормышында нәрсә булса да, намаз укый, Ходайга таяна һәм аннан гына ярдәм сорый. Авырлык килдеме, берәр нәрсә сорыйсың бармы Ходайдан. Ике рәкәгать истихара намазы укып “Хәерлесен кылса иде. Аллаһы Тәгалә белүче”, -  дип сорыйбыз. Гел намаз укыйбыз. Хәҗәт намазы шулай ук берәр нәрсә сорап укыла торган намаз. Аннан тыш кояш чыккач укыла торган духа намазы бар. Бу өстәмә намазлар дип  атала.

-    Намазны өйрәнгәндә карап укысаң буламы? Кемнән, ничек өйрәнеп була?
-    Әйе, өйрәнгән вакытта каршыңа китапларыңны куеп укып барсаң да ярый. Тик ул очракта ниятне кылганда “Өйрәнүче намазымны кылмакка” дияргә кирәк. Хәзер инде өйрәнәм дигән кешегә күпме мәчетләр ачык, мәдрәсәләр эшли, укытучылар бар. Кирәк булса, өйләренә барып та өйрәтеп кайтабыз, әйтсеннәр генә.

-    Роза апа, күзәткәнем бар, күп кеше ниндидер хәсрәт килгәч баса намазга.
-    Әйе, чыннан да шулай ул. Ни өчен? Чөнки намаз укып, кеше күңеленә тынычлык таба. Балалары үлә, әти-әниләрен югалталар – шул чакта кеше дингә тартыла башлый. Ә диннең нигезе ул намаз. Ә нигә кеше намазга басу өчен кайгы-хәсрәт килгәнне көтеп утыра соң? Бәхетле чагыңда өйрән, бәлки шул укылган намазларың хисабына синең хәсрәтләрең дә булмый калыр бәлки. Аллаһы Тәгаләнең кодрәте киң. Аек акыллы кешеләр хәсрәт килгәнне көтеп ятарга тиеш түгел. Уйланып, үзләре өйрәнә башларга тиеш. Чөнки намаз уку – ул сулаган һава, ашаган ризыклар өчен түләп сулау, түләп ашавыбыз.   


Әдилә СӘФӘРОВА
Ирек мәйданы
№ --- | 19.03.2016
Ирек мәйданы печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»