поиск новостей
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
  • 13.04 Яратам! Бетте-китте! Тинчурин театры, 17:00
  • 14.04 Полиционер. Тинчурин театры, 17:00
Бүген кемнәр туган
  • 29 Март
  • Шәкүр - җырчы
  • Рөстәм Абязов - дирижер
  • Илфат Фәйзрахманов - журналист
  • Мөхәммәт Сабиров (1932-2015) - дәүләт эшлеклесе
  • Айгөл Хәйри - җырчы
  • Ринат Хәйретдинов - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
10.02.2016 Җәмгыять

Авылдашның була төрлесе

Иремнең туган авылында өлкәннәр мәчет ишегалдында мәҗлес уздырды. Каенатам мулла булгач, оештыру мәшәкатьләре безгә – аның балаларына да төште. Килен булсам да, Төркәш авылы кешеләре ят түгел миңа – барысын да беләм. Мәҗлестә таныш булмаган ике хатын-кызга, аларга ияргән балаларга игътибар иттем.

Тынычлык югала
 
Бу ханымнар Казаннан кайтып төпләнгән икән. Алар яши торган йортның хуҗасын, хатыны үлеп киткәч, балалары үз­лә­ре янына шәһәргә алып киткән. Шулай итеп, бу гаилә төп нигезен юк кына бәягә сатып җи­бәргән. Ә менә арадашчылары әлеге искереп беткән йортны сатып, акча эшләп алган. Теге ханымнарга йорт ана капиталы хисабына килеп эләккән. Бу ке­шеләргә тукталып та тормас идем – мәчеттә узган мәҗлестә шул әбинең берсе чәйдән гаеп тапты. “Миңа юньле чәй дә ясап китер­мәгәнсең? Бу бит юынтык су”, – ди. Авыл кешеләре дәш­мәде. Ә мин исә: “Тәмлерәген эчәсегез килсә, бе­рәр кап кыс­тырып килергә иде”, – дигә­немне сизми дә калдым. Менә шуннан соң авыл хатын­нарының  да теле ачылды. “Шушылар авылга килеп урнашуга бар тынычлыгыбыз югалды. Гел тавышланалар. Тиктомалдан да ишекне шакып, кычкырыша башлыйлар, – ди күршеләре. – Мө­селманча кие­нәләр, ә тел­ләрендә – пычрак сүз. Ничек котылырга да белмибез. Куып җибәреп булмый. Сатып алган өйләре”.
 
Алардан зарланып, участок полициясе хезмәткәренә барганнар. “Баштарак ни сәбәпле Казаннан кайтып эләгүләренең тарихын белештек. Баксаң, анда да күр­шеләре белән гел кычкырышып, юктан тавышланып торганнар. Андагы фатирларын комарлы уенда оттыргач, игълан аша үзләренә йорт эзләгәннәр. Билгеле, мондый кеше авылның тынычлыгын боза. Әмма без законга каршы килә алмыйбыз”, – диде полиция хезмәт­кәре.
 
Ата-ана нигезен сату кирәкме икән?
 
Соңгы арада чит-ятлар без­нең авылга да кайтып төпләнә башладылар. Әнә Гыйльмулла абый карчыгы белән бакыйлыкка күчкәч, балалары төп нигезне чит кешеләргә сатты. Бу хакта Сабан туена кайткан олы кызлары Минниса апага да әйткән идем. Аларның өен сатып алган үзбәк кешеләре монда яшәми икән. Ә менә шушы ике яклы авыл өендә әллә ничә кеше теркәлгән. Андый йорт тагын бар.
 
– Авылда 18 үзбәк  пропис­када тора. Аларны эзләп табып булмый. Сайлау җитсә, халыктан үзара салым акчасы җыя баш­ласаң, бу кешеләр баш бәласенә әйләнә. Әмма без аларны берни эшләтә алмыйбыз. Россия гражданнары, пас­портларында теркә­лү бар. Әгәр мөмкин булса, андыйларны авылга кертмәс тә идек. Рәтле кеше чит авылга кайтып егылмый бит инде, – ди Мамадыш районы, Түбән Яке авы­лының җирле үзидарә башлыгы Рафаэль Низаметдинов.
 
Әмма кайтучылар арасында шушы авылда туып үскән, тауларында чана шуган, болыннарында печән чапкан, кырларында җиләк җыйган авылдашларыбыз да бар. Менә монысына күңел сөенә инде. Алар кире кайтканга гына түгел, йортлар буш тормаганга. Бу хакта җирле үзи­дарә башлыгы шатланып сөйли.
 
– Авылда бушап калган нигезләр күренә башлады. Бервакыт кодабыз Нургаяз кайтты. “Әллә өйне сатарга инде?” – ди бу. “Чит кеше өенә бер кайтыр­сың, ике кайтырсың. Тик үз нигезең булмас. Чит кешедә каты итеп төчкереп тә булмый бит ул. Әкренләп олыгаеп килә­сез. Әти-әни йортын ташлама син”, – дим моңа. Шушы сүзләр­дән соң, алар җәй буена хатыны белән кайтып, урамны ямь­ләндереп яшәп ята, – ди ул.
 
Күрше Гафифә апаның малае Васыйл абый да гаиләсе белән авылга кайтып төпләнде. Әнисе үлгәннән соң, кирәксезгә әйлән­гән, җимерелеп беткән йортларын төзекләндереп куйды да рәхәтләнеп яшәп ята. Шушы бер елда гына да биш гаилә үз нигез­ләренә кайтып яши башлаган.
 
Кертмәс идек тә...
 
Бервакыт, хәтерләсәгез, газетабызда Мария Дулкай дигән ханым турында язган идек. Ул да риелторлар тозагына эләгеп, җимерелеп беткән, уты-газы, суы булмаган авыл йортына кайтып төшкән иде. Балык Бистәсе районындагы Тәберде Чаллысы авылында иде бу хәлләр. Ма­риягә газета укучылар кием-салымнар, акчалата ярдәм күрсәткәч, бу авылга әллә ничә кат кайтырга туры килде. Очраган саен авыл җирлеге баш­лыгының башын катырам. Ул вакыттагы башлык: “Миннән генә торса, читтән кайткан кеше­ләрне бөтенләй авылга кертмәс идем. Алар белән бергә авылга бик күп проблема кайта. Җыен начар гадәтләрне алар авылга ташый. Гаиләсендә  тавыш чыккан саен килеп җитәргә кирәк. Аңлатып та карыйсың. Каяндыр китереп биргәнне өмет итеп яшиләр”, – дигән иде.
 
Бу авылда Мариядән башка да килеп-китеп яшәүчеләр бар иде ул чакта. “Кайбер очракта авылдагы йортларын сату хакында хуҗа­лары  безгә әйтә. Ә кайчак бу хакта белми дә калабыз. Күбрәк йортларны риелторлар сата бит. Белгән булсак, җимерек йортларга ике балалы кешене кертер идекме соң? Читтән кайтучылар гадәттә салырга яраталар. Әле үз хокукларын даулыйлар. Хәтта безне дә эшләргә өйрәтә башлыйлар. Андыйлар кайтып төш­кәч, авыл халкы ут-күздән, бәла-ка­задан куркып тора. Өченче бала тугач бирелә торган җир өчен әнә шундый авылдагы буш торган нигез­ләрне рәсми­ләштереп булсын иде ул. Авылга да чит кеше кермәс, үзебезнекеләр йорт сала алыр иде”, – ди Котлы Бөкәш авылы җирлеге башлыгы Рәшит Нәҗи­пов.
 
Халык авылга чит-ят кеше килеп урнашуга сагаеп карый. Кунакчыллык белән бер­нинди дә бәйләнеше юк моның. Сүз бит һәр авылның үзенә генә хас булган рухы турында бара. Без бәләкәй чакларда авылда ишек бикләү, капка ябу дигән әйбер бөтенләй юк иде. Ә хәзер әби-бабайлар агач тәрәзәсен – плас­тикка, ишеген тимергә алыштыру ягын карый. Менә шулай – гореф-гадәт белән бергә авыл үзе дә таралуга, юкка чыгуга таба бара. Изге урын буш тормас, дип юатучылар ялгыша, минемчә. Тик читтән кайткан килмешәкләр авылның бетүенә сәбәпче генә булып торалар. Нәсел-нәсәпсез, тамырсыз килмешәкләр авыл­ның бетүен тизләтәләр генә. Ә моңа ничек каршы торырга? Авыл үзен ничек сакларга тиеш? Бу сорауларга җавапны бергәләп эзләп карыйк әле, җәмәгать!

Гөлгенә ШИҺАПОВА
Ватаным Татарстан
№ --- | 10.02.2016
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»