“ВТ” дус кызларны 49 елдан соң кабат табыштырды

“Хәтимә, бөтенләй үзгәр­гән­сең”, – дип кочаклап алды Суфия апа ахирәтен. “Ә син бер дә үз­гәрмәгәнсең”, – дип елмая Хә­ти­мә апа. Сөйләшә дә сөйләшә алар. Сөйләшеп сүзләр бетәр­лек­мени?! Кем кайда булган, нишлә­гән, балалары бармы? Кайда торалар, ничек яшиләр? Хәтимә апа­ның җәмәгате Азат абыйның чәйгә дәшүен дә ишетмиләр хәтта.

 

Укуын тәмамлагач, Хәтимә апаны Әгерҗедәге бер авылга укытучы итеп җибәрәләр. Ул чакта инде ул йөккә узган була, җитмәсә, Азат абый да Казанда кала. Аптырагач, укытырга урын булмасмы дип, ул туган якларына – Кукмарага кайтып китә. Декрет ялына чыкканчы Чурада гео­гра­фия-биология укыта, завуч булып эшли. Бала белән утырганнан соң Казандагы 7 заводка эшкә керә, аннан соң 25 ел дәвамында балалар бакчасында эшли. Бер кыз, бер ул үстерәләр. “Мин бит студент чакта Нуриева идем, ничек Азатның фамилиясен истә калдырдың син?” – дип сорый Хәтимә апа.

 

“Апага баргач, саргайган кә­газьләр арасыннан загста тутырылган язу килеп чыкты. Хәтимә белән Азатның туенда шаһидә кыз булган идем, шуның бер кәгазе үземдә калган булган. Анда аларның адреслары, исем-фа­милияләре язылган, бу 1966 ел­ның 23 мае иде”, – дип сөйли Суфия апа. Шул кәгазьне тапканнан соң, ул Хәтимәне эзләргә керешә. Бер танышы “Ватаным Татарстан” газетасында эзләү сәхифәсе барлыгын әйтә. Шуннан Суфия апа бар белгәнен газетага язып җи­бәрә. “Хәтимә Кукмарадан иде...” дигән эзләү хәбәре бөтен Кукмарага тарала. Туганнары, күрше­ләре (Хә­тимә апа белән Азат абый җәй­ләрен авылга кайтып яши) шалтырата башлый. “1962–1967 ел­ларда Казан педагогия институтында бергә укыган дус кызым Хәтимә Сәят кызы Гыймадиеваны эзлим. Ул география бүлегендә, мин химия-биология бүлегендә белем алдык. Хәтимә Гыймади­е­ва­ тумышы белән Кукмара районы Югары Шәмәрдән авылыннан иде, ялгышмасам. 1946 ел­ның 23 маенда туган. Ул 1968 елда кияүгә чыкты, ире белән Казанда тордылар. Шуннан соң безнең элемтәләр өзел­де. Миңа исә 40 ел дәвамында еракта – Нарьян-Марда гомер ки­черергә туры килде. 2010 елда гына Казанга күченеп кайттым. Дус­тым турында берни дә белмим, хәзер үткәннәр гел искә төшә. Бер кү­решеп сөйләшсәк иде дип яшим”, – дип язган иде безгә Казаннан Суфия Сәлим кызы Мөхәм­мәдуллина.

 

Институтны тәмамлаганнан соң Суфия апа үзенең мәктәбенә – Кама Тамагы районы Олы Карамалыга укытырга кайта. Үзе дә тумышы белән шушы яклардан – Олы Салтык авылыннан була ул. Шунда ул гомер юлдашы, ба­ла­ларының әтисе булачак Филгисне кабат очрата. Алар Кече Салтык егете Филгис белән бер класста укыган булалар. Филгис исә авылга кайтып күренә дә, Кременчугка очучылыкка укырга китә. Озак та тормый өйләнешеп тә куя алар, гаилә шулай итеп читкә чыгып китә. Башта Куйбышев өлкәсендә, аннан Нарьян-Марда гомер ки­че­рәләр. “Гомер буе укыттым. Шу­ның 33 елын кичке мәктәптә эш­ләдем. Ике ул үстердек. Туган як­ларга ел саен кайттык. Бө­тен­ләй­гә күченеп кайтканыма дүрт кенә ел әле”, – дип сөйли Суфия апа.

 

...Бу ике ахирәт очрашыр сә­гатьләрне ничек көтеп бе­те­рер­гә белмәде. “49 ел очрашмаганны, ике көнгә түзә алмыйсызмени?” – дип сорагач та “юк” дип кырт кистеләр. “Студент чаклар гел искә төшә. Әле Люцияне, Ил­һамияне эзләп табасы килә. Люция хөрмәтенә кызыма да шул исемне куштым. Бәлки газетадан безне укып хәбәр бирерләр”, – ди Хәтимә апа.

 

Язманы тапшырыр алдыннан Суфия апага шалтыратып алдым. “Бик зур рәхмәт үзегезгә. Очрашабыз, сөйләшәбез. Бәйрәм белән котлаштык, күңелле бит, – ди ул. – Бер урамда диярлек яшибез, җәяүләп кенә барып хәлен белеп кайтам. Бергәләп аралашып яшәргә язса иде әле”.