поиск новостей
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
  • 13.04 Яратам! Бетте-китте! Тинчурин театры, 17:00
  • 14.04 Полиционер. Тинчурин театры, 17:00
Бүген кемнәр туган
  • 29 Март
  • Шәкүр - җырчы
  • Рөстәм Абязов - дирижер
  • Илфат Фәйзрахманов - журналист
  • Мөхәммәт Сабиров (1932-2015) - дәүләт эшлеклесе
  • Айгөл Хәйри - җырчы
  • Ринат Хәйретдинов - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
18.11.2014 Җәмгыять

Миңназыйм Сәфәров: Дүшәнбедән кайткан авыр көнем (ФОТО)

Очкычлар Казаннан Таҗикстан башкаласы Дүшәмбегә атнаның hәр пәнҗешәмбе көнендә күтә­релеп китә. Шундый ерак җиргә уңайлы очкыч белән җайлы гына барып җитәргә мөмкин булганын башыма китермәгән дә идем. Ә менә Татарстанга килеп эшләүче ике меңнән артык таҗик кешесе өчен бу гадәти эшкә барып кайту гына икән. Өч сәгать ярымда без инде Дүшәмбенең уртасында идек (аэропорт шәhәрнең эченә урнашкан).

Кунак ашы кара-каршы... түгел

Совет заманыннан бирле бер кадак та кагылмаган диярлек аэропорт бинасы өчен уңайсыз­лану­ларын хуҗалар беренче минутта ук таныдылар. Яңасы шәhәр чи­тендә салынып беткән дә ниндидер сәбәпләр белән эшләп китә алмый икән. Шуңадыр, паспорт тик­шерүе үтү өчен су буе чират җыелды. Андый чиратлардан бизелгән бит инде. Шуның өстенә әле тагын безнең ише туристларга аерым рөхсәт кәгазе дә тутырасы икән. Әмма нәкъ менә шулай аптырап торган мәлдә яныбызга хәрби киемле берәүнең килеп безгә ярдәм кулы сузуы бер гаҗәп­ләндерсә, Казаннан туган җир­ләренә кайтып төшкән типсә тимер өзәрлек таҗик егетләренең безне чиратсыз гына үткәрергә теләве тагын бер табышмак иде. Безнең уңайсызлануны күреп, алар: “Сез бит безнең кунаклар”, – дип елмайды. Шушы урында миңа бик уңайсыз булып китте. Чөнки үзебезнең Казан аэропортында әлеге егетләргә карата булган тупас hәм ямьсез мөнәсәбәтне кү­реп аптырарга өлгергән идем. Яшереп торасы юк бит инде: кайсыбыз гына күндәм бу гавамны “кара халык” дип атауларын ишетмәгән дә үзе дә аларга өстән аска таба караш ташламаган икән. Баксаң, алар да безнең кебек үк матур көн күрер өчен дип без алынырга курыккан иң авыр, иң пычрак hәм иң аз акча түләнә торган эшкә алыналар. Чөнки без азсынган акча алар илендә тамак туйдырып кына калмыйча, тормыш алып барырга да җитә.
 
Исәнме, совет иле!
 
Аэропорттан чыгу белән без баш-аягыбыз белән совет атмосферасына чумдык. Иң элек кү­ңелгә якын милиционерлар күзгә ташланды. Формаларын, күрәсең, совет заманыннан бирле үзгәрт­мәгәннәр. Иcемнәре дә нәкъ безнеңчә – милитсия. Алар­ның холкы да полицейскийларча түгел – ипле-җайлы. Машиналарын да бездәгечә кәттә дип әйтеп булмый. Дүшәмбе урамнарындагы безнең тупылларны хәтер­ләтүче күккә ашкан карт чинарлар, дүртәр генә катлы (җир тетрәүләрне истән чыгарырга яра­мый) “хрущевка” йортлар, алар өстендәге  метрлы хәрефләр белән язылган “Храните деньги в сберегательной кассе” яки “Берегите детей от пожара” кебек онытыла язган чакырулар, чат саен киоск-палатка тибындагы кибет­ләр... Үзеңне үткән гасыр­ның туксанынчы елларына кайтып төш­кәндәй хис итәсең. Барысын да акчага кайтарып калдырган, бер-беребезгә карата булган мө­нәсәбәтләрне кырысландырган җәмгыятьтән соң менә шундый күңелне иркәли торган тансык гадилектән бик рәхәт булып китә. Дүшәмбенең совет чоры белән яшәп ятучы урамнарында йөр­гәндә мин үзебезнең нинди күңел байлыгын югалтканлыгыбызны тагын да ныграк аңладым. Кабатлап әйтәм, бу – яшьлекне сагыну да, совет чорын юксыну да түгел, бу хәзерге котчыкмалы ыгы-зы­гылардан торган тормышыбызда гап-гади кешелек кыйм­мәтләрен югалту белән күңелнең киле­шергә теләмәве иде. Шушы хис мине Дүшәмбедә булган биш көн буена озатып йөрде. Мин hәр көнне бүген инде эчкәре татар авылында да калмаган рухи кыйм­мәтләр белән яшәүче мө­лаем hәм самими кешеләр белән аралаштым, алар­ның күңел җы­лысын тойдым.
 
Базар нәрсә сөйли?
 
Шәhәр белән танышуны шулай ук үзәктә урнашкан зур базардан башларга булдык. Шаh Мансур базары дип йөртәләр аны Дүшәм­бедә. Базар бөтен җирдә дә базардыр инде ул дип уйлаган идек без дә. Ләкин алай түгел икән шул. Борынны ярып керә торган гаҗәеп хуш исле тәмләт­кечләре белән генә түгел, яшәү рәвеше, кыяфәте, төсләре hәм бәяләре белән дә аерыла Шаh Мансур базары.
 
Күзгә ташланган иң күп товар – яңа пешкән ипи. Дөресрәге – көлчә. Зурлыгына hәм сортына карап бәяләре дә төрлечә (1–4 сомони). Бездәге шикелле итеп пешерелгән кирпеч ипи дә бар. Кечкенәрәк кирпече – 1,5, зуррагы 3 сомони. Ә без булганда Дү­шәмбедә 1000 рубльгә 125 сомони бирәләр иде. Димәк, безнеңчә бәяне белү өчен таҗик сомониен сигезгә тапкырларга кирәк. Хәзер базардагы кайбер бәяләргә күз салып чыгыгыз. Башыгызны бутамас өчен алар сумнарда бирелә.
 
Ит – 260-320 сум
Йомырка (бер дистәсе) – 48-56
Бәрәңге – 20
Суган – 20
Кишер – 16
Дөге – 48-56
Борчак – 40
Карабодай – 48
Йөзем (киптерелмәгәне) – 24
 
Тормыш дәрәҗәсен күрсәтүче тагын бер бәяне китерергә онытып торам – бензин бәясе. Аның литры биредә 50 сум 40 тиен иде без барында. Үзендә ни нефть, ни газ (барысы да электр белән эшли), ни зур җитештерү пред­приятиеләре булмаган республика әле дә шул дәрәҗәдәге тормышны оештыра алган дип уйлап куясың. Ә бит таҗиклар шушы тормыштан да бик канәгать, җи­тәкчеләре Имамали Рахмонга (фамилиягә койрык итеп “ов”ны өстәми башлаганнар) да рәхмәтле алар. “Сугышны туктатучыбыз ул безнең, тамагыбызны туйдыручы да”, – диде бер мөлаем сатучы апа аның турында. Чыннан да, биш ел (1992–1997) дәвам иткән гражданнар сугышында 100 меңгә якын кеше hәлак булган. Хәбәрсез югалучылар, йорт-җирләрен ташлап китүчеләр шулай ук йөзәр­ләгән меңнәр белән исәп­ләнә. Мондый мәхшәрне күр­гәннәр ничек итеп бүгенге тормышка рәх­мәтле булмасын ди инде. Тамак­лары ипигә дә туймаган чак­ларын тиз генә онытмаячак әле ул буын. “Ипине ишегалдында салынган тандырга чүп-чар ягып пешерә торган идек. Еш кына комбикурмыдан була торган иде ул”, – дип сөй­ләгәндә теге мөлаем апаның күз­ләре мөлде­рәмә яшь белән тулган иде...
 
Базардагы яшь бала күтәргән хәер соранучы хатыннар турында да безгә мәгълүматны шул апа бирде: “Алар безнең халык түгел. Безнең телдә сөйләшүче че­гәннәр алар. Ирләре өйдә эшлә­мичә ята, болары бала табып, хәер сорашып көн күрә”.
 
Шаh Мансурдан без күп кенә нәрсәләрдән хәбәрдар булып, үзе­безнең тормышка шөкер итеп, гомумән, канәгатьлек хисе hәм бер кочак күчтәнәчләр белән кайтып киттек.
 
Татарсыз буламыни?!
 
Казан белән Дүшәмбе арасындагы hава юлының бик җайлы, чагыштырмача якын булуы турында әйткән идем инде. Шуңадыр да безнең үзара мөнәсәбәтләребез дә туганнарча булып чыкты. Казанга килеп эшләп йөрүчеләр тора-бара биредә берегеп кала, өйләнешә, кияүгә чыга hәм үз кешегә әверелә. Без тукталган кунакханә ресторанында эш­ләүче Хикмәтулланың да өч кызы Чаллыда төпләнгән. Ул алар турында, алар яшәгән шәhәр турында сәгатьләр буе сөйләргә әзер. Динебезнең уртаклыгы, теле­бездәге (фарсыдан кергән сүз­ләребезне күздә тотам) охшашлыклар  hәм  совет тәрбиясе безне бик якынайта. Шуңадыр инде күпчелек таҗикларның татарга мөнәсәбәте начар дип әйтмәс идем. Начар булса, алар үзләре дә кайтып беткән булырлар иде Дүшәмбе якларыннан. Кая гына барып чыксаң да, кем белән генә сөйләшеп китсәң дә, шунда бе­рәрсе сиңа йә әбисенең яки ха­тынының, йә килене яки кия­ве­нең татар милләтеннән булуы турында искәртә. Искәртү артында горурлану хисләре дә чагылып китә. Шулай шул, безнең халык кая гына барып чыкмаган да кемнәргә генә уңдырышлы туфрак ролен үтәмәгән. Йөрәкле булу, дөньядан курыкмау да файдага гына дигән сүз түгел икән шул, җәмәгать!
 
Йомгак урынына
 
Ыгы-зыгылы, артык матавык­лы дөнья белән мавыгып, без еш кына шөкер итә белү, үз асылың турында уйлану, чагыштырып карау hәм артка күз салу кебек нәр­сәләрне истән чыгарабыз. Бәлки шуның өчендер дә безне әледән-әле кризис белән куркытып торалардыр. Бик азынып китмәсеннәр ди торганнардыр инде. Ләкин монда да бер куркыныч бар: монысына да өйрәнсәк? Егерме-егерме биш ел элекке заманга кайтып караганнан соң башыма менә шундый каршылыклы уйлар килде. Тагын өйрәнәсе була икән кризислы кырыс заман көен көйләргә. 
 
 
Дүшәмбедәге дәүләт флагы эленгән колганың озынлыгы (165метр) Гиннессның рекордлар китабына кертелгән. Флагның буе – 60, иңе 30 метр, ә авырлыгы 700 кг
 
 
Базардагы иң үтемле товар – яңа пешкән көлчә 
 
 
Шәһәр урамнарында милли киемле хатын-кызларны адым саен очратасың
 

Миңназыйм СӘФӘРОВ
Ватаным Татарстан
№ 165 | 14.11.2014
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»