ХАКЕР

Кем ул хакер? Яхшы кешеме, начармы? Телевизордан күрсәткән яңалыкларда фәлән хакер интернет аша банк акчаларын урлаган, фәләне миллионлаган доллар зыян салучы вирус уйлап тапкан дип әйтеп торалар. Шул ук вакытта безгә Windows системасын урнаштырып биргән яки югалган электрон документларыбызны табарга ярдәм иткән кешегә: «Кара, син нинди башлы хакер», — дип куябыз.

Шулай булгач, хакер кем була? Белмәссең. Интернетта әле дә бу турыда кызу бәхәсләр бара. Чынлыкта бу термин «hack», ягъни «вату» сүзеннән килеп чыккан. Интернет аша банк хисапларын ватып, яки ят кешеләрнең пароль-кодларын файдаланып төрмәгә утыртылган компьютерчыларны тарих күп белә.

Виртуаль дөньяда урлау да — җинаять бит. Әмма шул ук вакытта без хакерларның тапкырлыгына, башлылыгына сокланабыз. Әйтергә кирәк, Россиядә рәсми рәвештә «Хакер» дигән журнал чыгып килә. Һәм аның тиражы шактый зур. Вируслар турында сөйләшкәндә әйткән идек, берәүләр аны уйлап чыгарса, икенчеләр аңа каршы дәва эзләп баш вата. Интернетта тегеләрне дә, боларны да хакерлар дип йөртәләр.

Бер язмага күзем төште. Бер компьютерчы егет яза: «Мин гомерем буе интернетта хулиганлыкка каршы эшләдем, бөтен көчемне антивируслар җитештерүгә сарыф иттем. Ә мине һәрвакыт «хакер» дип атыйлар», — ди егет. Һәм хакерларны «ак хакерларга» һәм «кара хакерларга» бүләргә тәкъдим итә. Бу тәкъдим белән килешергә була. Кешелек дөньясына карата явызлык кылучылар һәм аларга каршы көрәшүчеләр бер үк исем белән аталырга тиеш түгел бит инде.