поиск новостей
  • 16.04 Ашина. Тинчурин театры, 18:30
  • 17.04 Хыялый. Тинчурин театры, 18:30
  • 17.04 Үзбәкстан дәүләт драма театры гастрольләре: «Труффальдино — слуга двух господ» Кариев театры,18:30
  • 18.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
  • 18.04 Үзбәкстан дәүләт драма театры гастрольләре: «Не называйте нас слабыми» Кариев театры, 13:00
  • 20.04 Кияүләр. Тинчурин театры, 17:00
  • 20.04 "Тапшырыл...ган хатлар", Кариев театры 18:00
  • 21.04 Яратам! Бетте-китте! Тинчурин театры, 17:00
  • 24.04 Хыялый, Тинчурин театры, 18:30
  • 24.04 "Муса. Моабит" Кариев театры, 11:00, 13:00
  • 26.04 Ай, былбылым! Тинчурин театры, 18:30
  • 28.04 Хыялый. Тинчурин театры, 17:00
  • 29.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 30.04 "Шан кызы" Кариев театры, 12:00,14:00,18:30
Бүген кемнәр туган
  • 16 Апрель
  • Илтөзәр Мөхәмәтгалиев - актер
  • Зәйнәп Камалова (1899-1977) - актриса
  • Юрий Балашов - журналист
  • Гөлшат Имамиева - җырчы
  • Рафил Әхмәтханов - көрәшче
  • ИСЭНМЕСЕЗ. ЭТЭЧ САТАМ . ТЕЛ 89053184712
  • Казаннын Яна-Савин районында урнашкан 2 булмэле фатирга бер кыз эзлим. Бэясе 6500 сум 89376001290
  • Ассаляму алейкум! Казанда, центрга якынрак булган гостинка яисэ булмэ снимать итергэ телим. Риелторсыз. 89872312932 (ватсап)
  • Казан. Дәүләт органына тәрҗемәче кирәк, рус-тат, тат-рус. Эшләү бары эш урынында гына, 9:00-18:00. Эш урыны шәһәр үзәгендә. З/п уртача 36000 сум. Тел.299-15-58
  • Жэйге язшы сыйфатлы Лукойл нефтегаз очен тегелгэн, бер дэ киелмэгэн спецодеждалар бар. Костюмнар чалбары белэн, чалбарлар серым да бар, 44 размеры резин итек 500 сумга, СУ уткэрми торган перчаткалар хэм башка эйберлэр. Барсы да Казанда Павлюхин урамында. Кыйммэт тугел. Шалтыратыгыз я ватсапка языгыз. 8 927 036 61 07
  • Исэнмесез! Биектау районы Станция куркачида 2 булмэле квартира сатыла 60 кв,м. Электричкага якын. Казанга 50 км. Тел 89625632681.шалтыратыгыз.
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
Архив
 
11.07.2014 Җәмгыять

Индиго балалар - дөньяны үзгәртергә туган даһилармы, әллә замана белән бергә атлаучылар гынамы?

Берничә ел элек “индиго” сүзе колакны киссә, хәзер моңа гаҗәпләнмибез. Бөтен кешенең дә баласы гиперактив, тумас борын телефонны, техниканы белә. Кайбер белгечләр 2012 елдан соң туган бөтен балаларны да шул кавемгә кертергә куша. Кемнәр соң алар индиголар? Дөньяны үзгәртергә туган даһилармы, әллә замана белән бергә атлаучылар гынамы?

Кемнәр алар?

Индиго балалар булуына күпләр ышанып та бетмәс, чөнки кешенең индигомы, юкмы икәнен бер караштан гына белеп булмый. Медицинада да “индиго” дигән термин кулланылмый. Андый балаларны экстрасенслар гына билгели ала. Гади кешеләрнең аурасы сары төстә булса, индиголарныкы ул караңгы зәңгәр икән. Моны XX гасырның 70-80 нче елларында Нэнси Энн Тэпп исемле күрәзәче белеп ала. Шуннан бирле әлеге феномен зур кызыксыну уята. Әмма күпме генә тырышсалар да, әлегә кадәр индиголарның кем булуларын төгәл генә беркем дә әйтә алмый. Индиголарны һәркем үзенчә тасвирлый. Алар 1978 елдан соң гына туа башлаган, дип санала. Яңа буын сабыйларына гиперактивлык яки артык әкренлек, югары интеллект, үзләре теләгәнне генә башкарасы килү хас. Махсус өйрәтмичә дә алар техниканы яхшы үзләштерә. Игътибарсыз булсалар да, әйтелгәнне шундук эләктереп ала, төрле өлкәләрдә зур уңышларга ирешәләр. Җыеп әйткәндә, индиго бала – җәмгыять нормаларына буйсынмыйча, үзенең интуициясенә генә яраклашып яшәүче сабый.

Математиканы су урынына эчә

Әлмәттә яшәүче Альбина Насыйрова кызы Әминәне индиго дип санамаса да, танышлары аның үзгә бала булуын еш искәртә. Бер яктан, Әминәнең башка балалардан әллә ни аермасы да юк кебек: ул өченче сыйныфта укый, барлык фәннәрне дә “5”легә үзләштерә. Әмма аның кебек математиканы яхшы белүчеләр сирәк. Россия күләмендә уздырылган бәйгеләрдә ул беренче урыннар яулый, мең эчендәге кушу-алуны секунд эчендә башкара. “Кибеткә кергәч, Әминә мине еш кына алданулардан саклап кала, – ди Әминәнең әнисе Альбина. – Бервакыт сатучыга мең сум суздым, алган ризык ул кадәр күп түгел иде. “Сдача”ны санап, уйлап тормыйча кесәгә салып куярга ашыктым. Әминә шунда, туктатып: “Сиңа акчаны дөрес итеп бирмәделәр бит”, – диде. Сатучылар әллә нишләп китте, җитмәгән акчаны кайтарып бетерделәр”.

Әминәнең сәләтен махсус үстермәгәннәр, төгәл фәннәрне бу дәрәҗәдә яхшы үзләштерүчеләр нәселләрендә дә юк. “Өй эшләрен ул телевизор карый-карый эшли. Үзе тапшыру карый, үзе бер күзе белән китап укый. Башында бернәрсә дә калмаган, аңламагандыр дисәң, китапта язылганнарның сүзен сүзгә сөйли дә бирә! – ди әнисе. – Әминә кечкенә вакыттан ук башкалардан аерылып торды, ул йокларга яратмады. Гадәттә, яңа туган сабыйлар көнозын йоклый. Ә минем кыз бер сәгать кенә йоклап, аннан сәгатьләр буе еламыйча, безгә карап ята иде. Теле бер яшькә кадәр ачылды. Яше тулып киткәч, шигырьләрне яттан сөйли иде инде. Бакчага ул яратмыйча йөрде. Яшьтәшләре белән аралаша алмыйча интектерде. Аңа бакчада кызык булмаганын мәктәпкә кергәч кенә аңладык. Чөнки уку аңа бик охшый, мәктәпкә яратып йөри. Дуслары күп түгел. Кайчак без белмәгән, ишетмәгән нәрсәләр сөйләп бирә. Каян беләсең дисәң, җилкәсен генә селкетә. Әйтерсең, ул аны белеп туган. Өч яшьлек сеңлесе Сания гел икенче төрле. Анысы гади балалар кебек уйнарга ярата, кызлар шикелле киемгә исе китә”.

“Дүрт яшендә үзе язарга өйрәнде”


Хәзер индиго балаларның күп булуы хакында Азнакайда яшәүче Фирая Юнысова да шаккатып сөйләде. Биш яшьлек кечкенә улы Әмирханны да шундыйлар рәтендә кертә ул. Җиде айда, әле тәпи дә китмәгән килеш, теле ачылган аның. Ә ике яше тулып киткәч, Әмирхан яттан әкиятләр сөйли башлаган. “Әмирхан – гаиләдә икенче бала. Абыйсының капма-каршысы, – ди Фирая. – Аның икенче төрле сабый булуын тугач ук күреп алдым. Йоклавы начар иде, гел мин кирәк булдым. Бик еш төшендә сөйләшә. Индиго балаларга, беренче чиратта, саташып йоклау хас диләр бит. Ул дүрт яшендә күп кенә сүзләрне үзлегеннән язарга өйрәнде. Кайдандыр инглиз сүзләрен белеп кайткан. Хәзер кесә телефоны алып бирдек. “Мине кайчан укырга өйрәтәсез? Алайса, телефондагы кеше исемнәрен бутап бетердем”, – ди”.

Әмирханның ун яшьлек балалар кебек уйлавы да әти-әнисен шаккатыра. Мультфильмнарның да һәммәсен карамый уллары. Ә зурлар өчен чыгарылган ярым мультфильм, ярым киноларга өстенлек бирә. “Әлифба” кебек китапларны укый башласалар: “Бу – кызык түгел”, – дип, абыйсының энциклопедияләрен укырга куша икән. “Улыгызның игътибары юк, аны бер урында гына утыртып булмый. Әмма шуңа карамастан, бөтен нәрсәне исендә калдыра, бик башлы бала”, – ди Әмирханның бакчадагы тәрбиячеләре.

“Минем улым да индиго”

Раил Садриев, Буа дәүләт театры режиссеры:


- Хәзер дөнья “тупик”ка килеп терәлде. Индиго балалар бу дөньяга ачышлар ясарга, безнең киләчәкне хәл итәргә туалар, дип саныйм. Индиголар әйләнә-тирәбездә тулып ята. Ике яшендә компьютерны белгән, техниканы су урынына эчкән балалар турында сүз бара. Алар зурларча сөйләшәләр. 2012 елдан соң туган балаларның һәммәсен шул катламга кертергә мөмкин. Алар җәмгыятькә зур үзгәрешләр кертергә сәләтле. Гадәттә, алар әти-әниләре белән уртак тел таба алмый. “Сәләт” балалар оешмасында андыйлар күп. Үземнең улым да индиго. Аның үзаңы икенче, фикерләве башка.

Әгәр балагыз индиго икән...


* Сабыйга иҗат итәр өчен бөтен мөмкинлекләрне дә тудырыгыз.
* Андый балаларны мәхәббәт һәм изгелек белән тәрбияләргә кирәк. Индиголар арасында үзләрен тапмаган, югалып калганнары күп. Бары тик якын кешесенең игътибары гына индиго баланы үстерә, күтәрә ала.
* Индиголар мөстәкыйльлекне ярата. Аларга ирек бирегез!
* Фикерен тыңлагыз. Ничек кенә сәер яңгыраса да, аларны аңларга тырышыгыз.

Танылган индиголар:


24 яшьлек Майкл Кевин Кирни алты яшендә мәктәпне, 10да университетны тәмамлый. 17 яшеннән колледжда укытучы булып эшли башлый.
Ника Турбина дүрт яшендә әнисенә әйтеп шигырьләр яздыра.
Аэлита Андрэ дөньяда иң яшь профессиональ рәссам санала. Тугыз айлык вакытта ук беренче рәсемнәрен ясый, дүрт яшендә күргәзмәсе ачыла.  


Филүзә ХӘМИДУЛЛИНА
Гаилә һәм мәктәп
№ |
Гаилә һәм мәктәп печать

▲ Өскә
 
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»